Sytuacja rodzinna w okresie dzieciństwa i dorastania a działania skryptowe w ujęciu analizy transakcyjnej. Raport z badań

• Anna Pierzchała

  Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy im. Jana Długosza w Częstochowie

  https://orcid.org/0000-0001-9529-5398

Artykuł stanowi raport z badań prowadzonych w oparciu o koncepcję analizy transakcyjnej. Autorka szuka odpowiedzi na pytanie jakie znaczenie ma sytuacja rodzinna w okresie dzieciństwa i dorastania dla zapisów skryptowych człowieka u progu dorosłości. Badania przeprowadzono na próbie 190 osób w wieku 19-25 lat z wykorzystaniem technik kwestionariuszowych. Narzędzia badawcze (adaptację kwestionariusza Z. Łęskiego, 2018) oparto o koncepcję miniskryptu T. Kahlera i H. Capersa (1974). Główny wniosek z badań wskazuje na dominujące znaczenie charakteru relacji pomiędzy rodzicami dla rozwoju zapisów skryptowych dziecka. Nie ujawniono natomiast związku pomiędzy zapisami skryptowymi a tym czy rodzina funkcjonowała jako pełna czy niepełna.

1. Anna Pierzchała - Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy im. Jana Długosza w Częstochowie

   Dr Anna Pierzchała – pracownik UJD od 2005 roku. Od początku swojej działalności naukowej zgłębia możliwości wykorzystania analizy transakcyjnej w edukacji. Jej rozprawa doktorska (2012) dotyczyła zjawiska pasywności szkolnej w perspektywie analizy transakcyjnej. Członkini Zespołu Badawczego Edukacyjnej Analizy Transakcyjnej na Uniwersytecie Jana Długosza w Częstochowie, absolwentka szeregu szkoleń z zakresu analizy transakcyjnej. Koncepcję AT wykorzystuje także w praktyce edukacyjnej - jest autorką programu rozwijającego kompetencje społeczne dzieci Uniwersytet Małego Profesora. Program jest realizowany w szkole podstawowej i przedszkolu w Sosnowcu (Polska) od 2018 roku.
   Dodatkowo jest terapeutką pedagogiczną w zakresie pracy z dzieckiem z dysleksją, ADHD i zaburzeniami zachowania. Posiada certyfikat tutorski. Od kilkunastu lat prowadzi warsztaty z zakresu rozwoju umiejętności społecznych, w tym warsztaty integracyjne, warsztaty efektywnej komunikacji, warsztaty umiejętności społeczno-wychowawczych, warsztaty technik pracy grupowej, a także szereg zajęć z zakresu terapii pedagogicznej.
   Jest autorką dwóch książek (jedna we współautorstwie) i ponad 50 artykułów naukowych. Większość z nich dotyczy koncepcji analizy transakcyjnej.

Berne, E. (2005). Dzień dobry... i co dalej? Poznań: REBIS.

Boguszewski, R. (2019). Stosunek Polaków do rozwodów. Komunikat z badań, 7. Warszawa: CBOS.

Cierpiałkowska, L., Nowicka-Gawęcka H. (1992). Wybrane zagadnienia analizy transakcyjnej. In: B. Waligóra (ed.), Elementy psychologii klinicznej. Poznań: Wydawnictwo Uniwersytetu A. Mickiewicza w Poznaniu.

Jagieła, J. (2016). Psychopedagogika nieświadomości i wglądu. Edukacyjna Analiza Transakcyjna, 5, 215–242.

James, M., Jongeward, D. (2003). Narodzić się, by wygrać. Analiza transakcyjna na co dzień. Poznań: REBIS.

Kahler T., Capers, H. (1974). The Miniscript. Transactional Analysis Journal, 4(1), 26–42; https://doi.org/10.1177/036215377400400110.

Łęski, Z. (2018). Nowe Technologie – Nowe Czasy – Nowe Pokolenia. Charakterystyka młodych użytkowników nowych mediów z perspektywy analizy transakcyjnej. Częstochowa: Wydawnictwo im. S. Podobińskiego Uniwersytetu Humanistyczno-Przyrodniczego im. Jana Długosza w Częstochowie.

Pankowska, D. (2010). Nauczyciel w perspektywie analizy transakcyjnej. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.

Rocznik Demograficzny. (2021). Warszawa: GUS.

Stewart, I., Joines, V. (2009). TA Today. A New Introduction to Transactional Analysis. Nottingham, England and Chapel Hill, North Carolina, USA: Lifespace Publishing.

• pdf (Angielski)

Prawa autorskie (c) 2022 Anna Pierzchała

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.