The Profile of Ego States and Experiencing Positive and Negative Feelings in the Context of Vulnerability to Cyber Threats.

• Zbigniew Łęski

  Uniwersytet Jana Długosza w Częstochowie

  https://orcid.org/0000-0003-4145-6955

Profil stanów Ja a przeżywanie uczuć pozytywnych i negatywnych w kontekście podatności na cyberzagrożenia.

Gwałtowny rozwój technologiczny przynosi nowe możliwości oraz nowe wyzwania. Wśród problemów, które pojawiły się wraz z rozwojem komputerów i Internetu, czołowe miejsce zajmują zagadnienia cyberbezpieczeństwa. Można je analizować z wielu punktów widzenia, na wielu różnych płaszczyznach i w odniesieniu do różnych, często nieporównywalnych skal oddziaływania. Inaczej trzeba podejść do zabezpieczenia przed nieodpowiednimi treściami w odniesieniu do dorosłych a inaczej do nieletnich użytkowników Internetu. Czymś innym będzie zabezpieczenie przed atakami cyberprzestępców urządzeń osobistych, a czymś innym infrastruktury należącej do firm i instytucji. Dla informatyki istotne będzie przede wszystkim stosowanie odpowiedniego oprogramowania zabezpieczającego komputery oraz sieci. Z perspektywy nauk społecznych w pierwszej kolejności patrzy się na człowieka – użytkownika nowych technologii. To przede wszystkim od jego cech, skłonności, wiedzy i umiejętności zależy efektywność wprowadzonych rozwiązań technicznych. Cyberbezpieczeństwo jawi się tym samym jako problem interdyscyplinarny, w którym równie istotne są kwestie technologii i oprogramowania, jak kwestie osobowościowe, społeczne i edukacyjne.

W niniejszym artykule opisano wyniki badań własnych autora, w których dokonano analizy profilu stanów Ja użytkowników komputera oraz jego tendencji do przeżywania uczuć pozytywnych i negatywnych, w kontekście jego ewentualnej podatności na cyberzagrożenia.

1. Zbigniew Łęski - Uniwersytet Jana Długosza w Częstochowie

   Doktor nauk humanistycznych w zakresie pedagogiki. Specjalizuje się w zagadnieniach związanych z technologią kształcenia oraz edukacją medialną. Pracownik badawczo-dydaktyczny Uniwersytetu Jana Długosza w Częstochowie. Członek Zespołu Badawczego Edukacyjnej Analizy Transakcyjnej.

Ajayi, T. M. (2022). Discursive-manipulative strategies in scam emails and SMS: The Nigerian perspective. Lodz Papers in Pragmatics, 18(1), 175–195. https://doi.org/10.1515/lpp-2022-0008

Albladi, S. M., & Weir, G. R. S. (2017). Personality traits and cyber-attack victimisation: Multiple mediation analysis. 2017 Internet of Things Business Models, Users, and Networks, 1-6. https://doi.org/10.1109/CTTE.2017.8260932

Alevizopoulou, S., Koloveas, P., Tryfonopoulos, C., & Raftopoulou, P. (2021). Social media monitoring for IoT cyber-threats. In 2021 IEEE International Conference on Cyber Security and Resilience (CSR), Workshop on Data Science for Cyber Security (DS4CS @ IEEE CSR), Rhodes, Greece, July. IEEE.

Bada, M., & Nurse, J. R. C. (2020). The social and psychological impact of cyberattacks. [In:] V. Benson & J. Mcalaney (Eds.), Emerging cyber threats and cognitive vulnerabilities (pp. 73–92). Academic Press. https://doi.org/10.1016/B978-0-12-816203-3.00004-6

Benavides-Astudillo, E., Silva-Ordoñez, L., Rocohano-Rámos, R., Fuertes, W., Fernández-Peña, F., Sanchez-Gordon, S., & Bastidas-Chalan, R. (2022). Analysis of vulnerabilities associated with social engineering attacks based on user behavior. In M. Botto-Tobar, S. Montes León, P. Torres-Carrión, M. Zambrano Vizuete, & B. Durakovic (Eds.), Applied Technologies. ICAT 2021. Communications in Computer and Information Science (Vol. 1535). Springer, Cham. https://doi.org/10.1007/978-3-031-03884-6_26

Berne E. (2005). Dzień dobry i co dalej. Rebis

Brzozowski, P. (2010). Skala uczuć pozytywnych i negatywnych SUPIN. Polska adaptacja skali PANAS Davida Watsona i Lee Anny Clark. Podręcznik. Pracownia Testów Psychologicznych Polskiego Towarzystwa Psychologicznego.

Castells M. (2003). Galaktyka Internetu. Rebis

Dave, D., Sawhney, G., Aggarwal, P., Silswal, N., & Khut, D. (2023). The new frontier of cybersecurity: Emerging threats and innovations. 2023 29th International Conference on Telecommunications (ICT), 1-6. https://doi.org/10.48550/arXiv.2311.02630

Dunn Cavelty, M., Eriksen, C., & Scharte, B. (2023). Making cyber security more resilient: Adding social considerations to technological fixes. Journal of Risk Research, 26(7), 801-814. https://doi.org/10.1080/13669877.2023.2208146

Fredrickson, B. L. (2001). The role of positive emotions in positive psychology: The broaden-and-build theory of positive emotions. American Psychologist, 56(3), 218–226. https://doi.org/10.1037/0003-066X.56.3.218

Gross, J. J. (2002), Emotion regulation: Affective, cognitive, and social consequences. Psychophysiology, 39: 281-291. https://doi.org/10.1017/S0048577201393198

Hemphill, J. F. (2003). Interpreting the Magnitudes of Correlation Coefficients. American Psychologist, 58(1), 78-79. https://doi.org/10.1037/0003-066X.58.1.78

Łęski, Z. (2016). Duch w maszynie… Kim jest dla nas komputer? Charakterystyka relacji w języku analizy transakcyjnej. Wydawnictwo AJD w Częstochowie.

Łęski, Z., Kurkowski, M., Gozdecki, B., & Steingartner, W. (2024). Czy można zakochać się w Jessice? — czyli o Nigeryjskim Przekręcie z perspektywy Analizy Transakcyjnej. Przegląd Policyjny, 152(4), 249-261. https://doi.org/10.5604/01.3001.0054.4340

Martowska K. (2012). Lista przymiotnikowa ACL. Harrison G. Gough, Alfred B. Heilburn, Jr. Polska normalizacja. Podręcznik. Pracownia Testów Psychologicznych Polskiego Towarzystwa Psychologicznego.

Nunnally, J. C., & Bernstein, I. H. (1994). Psychometric theory (3rd ed.). McGraw-Hill.

Pierzchała A. (2010). Rodzic, Dorosły, Dziecko – jak można opisać komunikację na forach internetowych. [In:] M. Sokołowski (Eds.). Oblicza Internetu. (Re)definiowanie sieci. Wydawnictwo PWSZ w Elblągu

Ryan, R. M., & Deci, E. L. (2000). Self-determination theory and the facilitation of intrinsic motivation, social development, and well-being. American Psychologist, 55(1), 68–78. https://doi.org/10.1037/0003-066X.55.1.68

Sanders, B. G., Dowland, P. S., & Furnell, S. (2009). An assessment of people’s vulnerabilities in relation to personal and sensitive data. W Advances in Communications, Computing, Networks and Security: Proceedings of the MSc/MRes programmes from the School of Computing, Communications and Electronics, 2007-2008 (Vol. 6, p. 124). University of Plymouth.

Stewart, I., & Joines, V. (2016). Analiza transakcyjna dzisiaj. Rebis.

Tugade, M. M., & Fredrickson, B. L. (2007). Regulation of positive emotions: Emotion regulation strategies that promote resilience. Journal of Happiness Studies, 8, 311–333. https://doi.org/10.1007/s10902-006-9015-4

Wieczorek, Z. (2017). Język zmiany w analizie transakcyjnej. Edukacyjna Analiza Transakcyjna, 6, 145–156. https://doi.org/10.16926/eat.2017.06.09

Žvelc, G. (2010). Relational schemas theory and transactional analysis. Transactional Analysis Journal, 40(1), 8–17. https://doi.org/10.1177/036215371004000103

• PDF (Angielski)

Prawa autorskie (c) 2024 Zbigniew Łęski

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.