Strategie wychowawcze nauczycieli o zróżnicowanych stylach samorealizacji

• Krzysztof Rubacha

  Universita Cirila a Metoda v Trnave, Filozoficka fakulta, Katedra pedagogiki. Slovensko

W artykule zaprezentowano wyniki badań nad relacjami pomiędzy stylami samorealizacji nauczycieli a stosowanymi przez nich strategiami wychowawczymi.  Zmierzono pięć stylów samorealizacji: akceptacji siebie, akceptacji innych, rozwiązywania konfliktów społecznych , rozwiązywania konfliktów wewnętrznych, braku samorealizacji oraz zmienną losową strategie wychowawcze: wzmocnień, rozwoju, przystosowania, ideologii. Wyniki badań  z próbki losowej pokazały, że istnieje generalna różnica pomiędzy grupą nauczycieli nie realizujących swoich potencjalności (brak samorealizacji) a pozostałymi nauczycielami prezentującymi różne style samorealizacji. Ci pierwsi identyfikują się ze strategiami heterogenicznymi podczas gdy Ci drudzy z autonomicznymi. Prawidłowość ta nie miała miejsca w przypadku strategii wzmocnień, kiedy wszystkie grupy stosowały strategię wzmocnień indywidualnych (autonomiczną), nie zaś kolektywnych (heteronomiczną).

1. Krzysztof Rubacha - Universita Cirila a Metoda v Trnave, Filozoficka fakulta, Katedra pedagogiki. Slovensko

   profesor UMK, doktor habilitowany, pracownik naukowo-dydaktyczny Wydziału Nauk Pedagogicznych Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. Zajmuje się metodologią nauk społecznych, analizą statystyczną. Jest także czynnym badaczem edukacji, lokującym się na pograniczu pedagogiki i psychologii.

Angyal A. (1972). Foundations for a science of personality. A Viking Compass Book. New York: Penguin Books.

Bandura A. (1999). Moral disengagement in the perpetration of inhumanities. Personality and Social Psychology Review, 3, 193-209.

Bandura A. (1986). Social foundations of thought and action: A social cognitive theory. New York: Prentice-Hall.

Bauman Z. (2012). Etyka ponowoczesna. Warszawa: Wydawnictwo Aletheia.

Bruner J.S. (1978.) Poza dostarczone informacje. Warszawa: PWN.

Chomczyńska-Rubacha M., Rubacha K. (2007). Płeć kulturowa nauczycieli. Funkcjonowanie w roli zawodowej. Kraków: Impuls.

Gilligan C. (2006). In a Different Voice: Psychological Theory and Women’s Development. Cambridge: Harvard University Press.

Kohlberg L. (984). Essays of moral development. Volume II. The Psychology of Moral Development, San Francisco: Harper&Row.

Maslow A. H. (1986). W stronę psychologii istnienia. Warszawa: IW PAX.

Maslow A.H. (1990). Motywacja i osobowość. Warszawa: IW PAX.

Piaget J. (1981). Równoważenie struktur poznawczych. Warszawa: PWN.

Piaget J. (2006). Studia z psychologii dziecka. Warszawa: PWN.

Rubacha K. (1991). Samorealizacja – poszukiwanie perspektyw badawczych, w: J. Górniewicz (red.), Studia nad problematyką samorealizacji, Toruń: Wydawnictwo UMK.

Rubacha K. (2022). KKS – KKS-R22 – KSS-22 – trzy kwestionariusze do badania samorealizacji. Problematyzacja, operacjonalizacja, właściwości psychometryczne. Podręcznik Pracowni narzędzi Badawczych Komitetu nauk Pedagogicznych PAS. Warszawa-Toruń: Wydawnictwo UMK.

Skarżyńska K. (1991). Konformizm i samokierowanie jako wartości (struktura i źródła). Warszawa: Instytut Psychologii PAN.

Schaffer R.H. (2006). Rozwój społeczny. Dzieciństwo i młodość. Kraków: Wydawnictwo UJ.

Witkowski T. (1978). Wprowadzenie do skali AS-3. Lublin, maszynopis.

Wygotski L. (1971). Wybrane prace psychologiczne. Warszawa: PWN.

• pdf (Angielski)

Prawa autorskie (c) 2022 Krzysztof Rubacha

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.