Cooperation of Special Education Teachers with the General Teacher in Primary Schools. A Survey of Polish Teachers

• Anna Zamkowska

  Uniwersytet Radomski im. Kazimierza Pułaskiego

  https://orcid.org/0000-0002-4794-1946

• Piotr Nogaj

  Uniwersytet Radomski im. Kazimierza Pułaskiego

  https://orcid.org/0009-0003-9446-4171

Współpraca pedagogów specjalnych z nauczycielami szkół podstawowych. Badanie polskich nauczycieli

Współpraca nauczyciela wspomagającego z nauczycielem klasy w klasie integracyjnej i włączającej jest jednym z wyznaczników powodzenia tych form. Celem badania jest analiza zakresu i częstotliwości ich współpracy w realizacji zadań diagnostycznych, planistycznych, organizacyjnych i wychowawczych, a także satysfakcji ze współpracy i doświadczanych wyzwań.  Analizowano także korelację tych zmiennych z kwalifikacjami nauczycieli, ich stopniem awansu zawodowego, dostępnością doskonalenia zawodowego i korzystaniem ze szkoleń. Próba 200 polskich nauczycieli współorganizujących kształcenie w szkołach podstawowych została przebadana za pomocą kwestionariusza on-line. Wyniki pokazują, że większość zadań respondentów obejmuje współpracę z nauczycielem klas. Co więcej, ich rozwój zawodowy koreluje pozytywnie z częstotliwością wykonywania tych zadań. Większość respondentów uznała tę współpracę za satysfakcjonującą i nigdy nie doświadczyła trudności w tym zakresie.

1. Anna Zamkowska - Uniwersytet Radomski im. Kazimierza Pułaskiego

   Dr hab. Anna Zamkowska, prof. URad. pełni funkcję kierownika Katedry Pedagogiki w Wydziale Filologiczno-Pedagogicznym Uniwersytetu Radomskiego. Jest autorem trzech monografii i 140 artykułów naukowych w języku polskim i angielskim. Jej zainteresowania naukowe oscylują wokół edukacji uczniów z niepełnosprawnością w różnych formach kształcenia, kultury szkoły włączającej, przygotowania nauczycieli do pracy w klasie włączającej i wparcia rodziny z osobą niepełnosprawną. 

2. Piotr Nogaj - Uniwersytet Radomski im. Kazimierza Pułaskiego

   Doktorant w Uniwersytecie Radomskim, jego zainteresowania naukowe oscylują wokół edukacji integracyjnej i włączającej, a szczególnie roli i zadań nauczyciela współorganizującego kształcenie oraz modeli współpracy nauczycieli  w klasie integracyjnej i włączającej

Ackerman, K. B., Whitney, T., & Samudre, M. D. (2023). The effectiveness of a peer coaching intervention on co-teachers’ use of high leverage practices. Preventing School Failure: Alternative Education for Children and Youth, 67(1), 27–38. https://doi.org/10.1080/1045988X.2022.2070591

Bartuś, E. (2023). Pedagog specjalny jako współorganizator edukacji włączającej w narracjach nauczycieli. Colloquium, 15(4), 209–229. http://doi.org/10.34813/48coll2023

Bombińska-Domżał, A. (2012). Realizacja działań edukacyjnych przez pedagoga specjalnego i nauczyciela przedmiotu w klasie integracyjnej. In P. Majewicz, A. Mikruta (ed.), Aktywizacja ucznia z niepełnosprawnością w różnych obszarach jego edukacji (pp. 52-83). Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego.

Czarnocka, M., Perek, N. & Revkovych, S. (2022). Uczeń ze spektrum autyzmu. Aspekty prawne i praktyczne, Wydawnictwo Wiedza i Praktyka.

European Agency for Special Needs and Inclusive Education (2022). Zmiana roli wsparcia specjalistycznego. Sprawozdanie końcowe. EASNIE. Zmiana roli wsparcia specjalistycznego: Sprawozdanie końcowe (european-agency.org)

Friend, M. (2007). The co-teaching partnership. Educational Leadership, 64(5), 48–51.

Ghedin, E., & Aquario, D. (2020). Collaborative teaching in mainstream schools: Research with general education and support teachers. International Journal of Whole Schooling, 16(2), 1-34.

Jopek-Bizoń, M. & Zawada, A. (2022). Uczniowie z autyzmem, w tym z zespołem Aspergera, na lekcji języka angielskiego w szkole podstawowej. Aspekt teoretyczny i praktyczny. Świat i Słowo, 38(1), 401-421, https://doi.org/10.53052/17313317.2022.25

Jurkowski, S. & Müller, B. (2018). Teaching in Inclusive Settings: The Development of Multi-Professional Cooperation in Teaching Dyads. Teaching and Teacher Education, 75, 224–231, https://doi.org/10.1016/j.tate.2018.06.017

King-Sears, M.E., Jenkins, M. C. & Brawand, A. (2020). Co-teaching perspectives from middle school algebra co-teachers and their students with and without disabilities. International Journal of Inclusive Education, 24(4), 427-442, https://doi.org/10.1080/13603116.2018.1465134

Lewkowicz, I. (2019). Idea edukacji włączającej a budowanie systemu wsparcia i pomocy w przedszkolu. Uniwersytet w Białymstoku.

Miller, A. L., Wilt, C. L., Allcock, H. C., Kurth, J. A., Morningstar, M. E., & Ruppar, A. L. (2020). Teacher agency for inclusive education: an international scoping review. International Journal of Inclusive Education, 26(12), 1–19, https://doi.org/10.1080/13603116.2020.1789766

Mofield, E. L. (2020). Benefits and Barriers to Collaboration and Co-Teaching: Examining Perspectives of Gifted Education Teachers and General Education Teachers. Gifted Child Today, 43(1), 20-33, https://doi.org/10.1177/1076217519880588

Mouchritsa, M., Kazanopoulos, S., Romero, A., & Garay, U. (2021). Collaboration between general and special education teachers in inclusive classrooms: A review of the literature. Journal of Education and Practice, 12(6), 41–46. https://doi.org/10.7176/JEP/12-6-04

Mroczek, M. (2021). Raport statystyczny. Edukacja włączająca w Polsce. ORE.

Murawski, W. W. & Hughes, C. E. (2009). Response to Intervention, Collaboration, and Co-Teaching: A Logical Combination for Successful Systemic Change. Preventing School Failure: Alternative Education for Children and Youth, 53(4), 267-277, https://doi.org/10.3200/PSFL.53.4.267-277

Oleńska- Pawlak, T.& Bombińska- Domżał, A. (2010). Pedeutologiczna perspektywa kształcenia integracyjnego- kontekst uwarunkowań współpracy nauczycieli. In: M. Klaczak (ed.), Edukacja integracyjna – oczekiwania i rzeczywistość (pp. 64-92). Wyd. Uniwersytet KEN w Krakowie.

Oleńska-Pawlak, T. & Bombińska-Domżał, A. (2012). Współpracować aby aktywizować - jak organizować pracę w grupach i klasach integracyjnych. In: P. Majewicz, A. Mikrut (ed.), Aktywizacja ucznia z niepełnosprawnością w różnych obszarach jego edukacji (pp. 40-51). Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego.

Pachowicz, M. (2020). Edukacja integracyjna jako jedna z dróg kształcenia osób niepełnosprawnych w Polsce. Niepełnosprawność - zagadnienia, problemy, rozwiązania, 3-4, 184-204. https://kn.pfron.org.pl/download/5/1248/PFRONkwartalniknr36-37caloscWCAG17EdukacjaPL.pdf

Paju, B., Kajamaa, A., Pirttimaa, R. & Kontu, E. (2022). Collaboration for Inclusive Practices: Teaching Staff Perspectives from Finland. Scandinavian Journal of Educational Research, 66(3), 427-440, https://doi.org/10.1080/00313831.2020.1869087

Pancsofar, N. & Petroff, J.G. (2016). Teachers’ experiences with co-teaching as a model for inclusive education. International Journal of Inclusive Education, 20(10), 1043-1053, https://doi.org/10.1080/13603116.2016.1145264

Pozas, M. & Letzel-Alt, V. (2023). Teacher collaboration, inclusive education and differentiated instruction: A matter of exchange, co-construction, or synchronization? Cogent Education, 10(2), 2240941, https://doi.org/10.1080/2331186X.2023.2240941

Przybyszewska, D. (2016). Charakterystyka systemów kształcenia dziecka ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi w Szwecji, Federalnej Republice Niemiec, Grecji i we Włoszech. Studia Edukacyjne, 39, 271-290, https://doi.org/10.14746/se.2016.39.16

Ministerstwo Edukacji Narodowej. (2017). Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 9 sierpnia 2017 r. w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych, niedostosowanych społecznie i zagrożonych niedostosowaniem społecznym. Dziennik Ustaw 2020, poz. 1309. https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20200001309

Rönn-Liljenfeldt, M., Sundqvist C., Ström, K. & Korhonen, J. (2023a). Students’ perceptions of co-teaching in the general classroom. European Journal of Special Needs Education, 39(2), 311-326, https://doi.org/10.1080/08856257.2023.2215008

Rönn-Liljenfeldt M., Sundqvist, C. & Ström, K. (2023b). Between vision and reality: Finnish school leaders’ experiences of their own and teachers’ roles in the development of co-teaching, Scandinavian Journal of Educational Research, 68(4), 647-660, https://doi.org/10.1080/00313831.2023.2175247

Rytivaara, A., Pulkkinen, J. & Palmu, I. (2023). Learning about students in co-teaching teams. International Journal of Inclusive Education, 27(7), 803-818, https://doi.org/10.1080/13603116.2021.1878299

Skura, M. (2018). Relacje nauczyciela wspomagającego i nauczyciela wiodącego – temat wciąż otwarty. Niepełnosprawność- Dyskursy Pedagogiki Specjalnej, 29, 66–86, https://doi.org/10.4467/25439561.NP.18.004.9842

Strogilos, V., King‐Sears, M.E., Tragoulia, E., Voulagka, A., & Stefanidis, A. (2023). A meta-synthesis of co-teaching students with and without disabilities. Educational Research Review, 38, 1-19, https://doi.org/10.1016/j.edurev.2022.100504

Szumski, G. (2022). Współnauczanie w polskich szkołach podstawowych- model współpracy i korzyści dla uczniów. Problemy Opiekuńczo- Wychowawcze, 5, 54-65, https://doi.org/10.5604/01.3001.0015.8632

United Nations. (2006). Convention on the Rights of Persons with Disabilities. Office of the High Commissioner for Human Rights (OHCHR). https://www.ohchr.org/en/instruments-mechanisms/instruments/convention-rights-persons-disabilities

Vostal, M., Vostal, B.R., Galletta Horner, C., & LaVenia, K.N. (2022). A Qualitative Exploration of Trust between General and Special Educators Implications for Collaboration in the Preparation of Teacher Candidates. SSRN Electronic Journal. https://dx.doi.org/10.2139/ssrn.4210733

Zamkowska, A. (2017). Współpraca nauczycieli w klasie włączającej. Biblioteka Współczesnej Myśli Pedagogicznej, 6, 117–131.

Zaorska, M. (2022). Współpraca nauczycieli oraz nauczycieli specjalistów w kontekście efektywności edukacji włączającej uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi. Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze, 610(5), 66-76. https://doi.org/10.5604/01.3001.0015.8633

• PDF (Angielski)

Prawa autorskie (c) 2024 Anna Zamkowska, Piotr Nogaj

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.