Duchowość – duszpasterstwo – analiza transakcyjna

• Jarosław Jagieła

  Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy im. J. Długosza w Częstochowie

  https://orcid.org/0000-0001-5025-076X

Artykuł podejmuje kwestie relacji jakie zachodzą między psychoterapią, jako formą pomocy psychologicznej, a wiarą, religią i duszpasterstwem. W analizie transakcyjnej, niemal od początku istnienia tej koncepcji, kwestia ta jest obecna  w  różnych kontekstach i podejmowana przez różnych autorów. W Polsce zagadnienie zastosowania analizy transakcyjnej w duszpasterstwie od lat podejmuje  ks. dr Antoni Tomkiewicz z Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. Można mieć nadzieję, że zasygnalizowana w artykule problematyka zainteresuje w większym niż dotąd stopniu zarówno teoretyków i praktyków analizy transakcyjnej, jak również teologów i duszpasterzy.

1. Jarosław Jagieła - Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy im. J. Długosza w Częstochowie

   Social counsellor and psychotherapist. Head of the Educational Transactional Analysis Research Team at Jan Dlugosz University in Częstochowa. Lecturer at the Department of Psychopedagogy at the Jesuit University Ignatianum in Krakow. Honorary editor of the Educational Transactional Analysis Journal and the Educational Transactional Analysis Library. Author of 20 books and over 300 scientific and popular scientific articles.

Barrow, G. (2007). Transactional Analysis, Pastoral Care and Education. Pastoral Care in Education, 25 (1 ), 21-25.

Black, D. M. (2009). Psychoanaliza i religia w XXI wieku. Współzawodnictwo czy współpraca? Kraków: Wydawnictwo WAM.

Dobroczyński, B., Zielińska, M.E.A. (2003). Dyskretny urok psychoterapii ? Znak, 579, (8), 8-12.

Edelman, K. N. (1973). Is Theology Adult ? Transactional Analysis Journal, 3 (1), 50-51.

Frankl ,V. E. (1984). Homo patiens. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX.

Frankl, V. E. (2009). Człowiek w poszukiwaniu sensu. Warszawa: Wydawnictwo Czarna Owca.

Górny, G. (2005). Psychologia jako religia. Przewodnik katolicki, 6, 20 -23.

Harris, T. (1987). W zgodzie z sobą i z tobą. Praktyczny przewodnik po analizie transakcyjnej. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX.

Harsch, H. L. (2002). Seelsorge und Transaktionsanalyse. In: L. Schlegel, Handwörterbuch der Tranasaktionsanalyse, Deutschschweizerische Gesellschaft für Transaktionsanalyse. www.DSGTA.ch, 264-268.

Jagieła, J. (2015). Autonomia a jakość życia. Perspektywa analizy transakcyjnej, Dyskurs Pedagogiczny, 14, 15-25.

James, M. (1981). TA in the 80’s: The Inner Core and the Human Spirit. Transactional Analysis Journal, 11 (1), 54-65.

Kandathil, G., Kandathil, C. (1997). Autonomy: Open Door to Spirituality. Transactional Analysis Journal, 27 (1), 24-29.

Kilpatrick, W.K. (2002). Psychologiczne uwiedzenie. Czy psychologia zastąpi religię? Poznań: Wydawnictwo Polskiej Prowincji Dominikanów „W drodze”.

Kodeks etyczno-zawodowy psychologa. Polskie Towarzystwo Psychologiczne. (Code of Ethics and Profession for Psychologists. Polish Psychological Association). http://www.ptp.org.pl/modules.php?name=News&file=article&sid=29 (access: 05.04.2020)

Kodeks Etyki Terapeuty Uzależnień (opracowany przez Krajowe Biuro ds. Przeciwdziałania Narkomanii). (Code of Ethics for Addiction Therapists (prepared by the National Bureau for Drug Prevention). http://www.kodeksetyki.pl/kodeks-etyki-terapeuty-uzaleznien (access: 05.04. 2020)

Kodeks Etyczny Psychoterapeuty Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego. (Code of Ethics for Psychotherapists issued by the Polish Psychiatric Association). http://www.synapsis.pl/Kodeks-Etyczny-Psychoterapeuty-Polskiego-Towarzystwa-Psychiatrycznego.html. (access: 05.04.2020).

Kodeks etyki zawodowej psychoterapeuty Polskiej Federacji Psychoterapii. (Code of Professional Ethics for Psychotherapists issued by the Polish Federation of Psychotherapy). http://www.psychoterapia-polska.org/kodeks-etyczny-pfp. (access: 05.04.2020)

Kopańska, K. (2007). Nauka oświecona. Najwyższy Czas !, 38, . XV.

Makselson, J. (ed.) (1995). Psychologia dla teologów. Kraków: Wydawnictwo Naukowe Papieskiej Akademii Teologicznej.

Massey, R. F., Dunn, A. B. (1999). Viewing the Transactional Dimensions of Spirituality through Family Prisms. Transactional Analysis Journal, 29 (2), 115-129.

Milnes, P. (2017). The Pilgrim Model: Using Transactional Analysis to Explore the Spiritual Pathway Toward Meaning and Knowing. Transactional Analysis Journal, 3 (47), 203-217. https://doi.org/10.1177/0362153717711698

Morris, F.R (1972). Is Theology Adult ? Transactional Analysis Journal, 2 (2), 92-93.

Newton, T., Pratt K. (2019). Life Offline: Stories of Connectedness in Faith Communities. Transactional Analysis Journal, 49 (2), 88-101. https://doi.org/10.1080/03621537.2019.1577339

Rogoll, R. (2013). Aby być sobą. Wprowadzenie do analizy transakcyjnej. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Teluk, T, Ksiądz czy psychoterapeuta ? http://www.fronda.pl/a/ksiadz-czy-psychoterapeuta,40554.html (access:14.08.2014)

Tillich, P. (1994). Męstwo bycia. Poznań: Wydawnictwo REBIS.

Tomkiewicz, A. (1999a). Akceptacja W rodzinie a postawa religijna młodzieży w świetle analizy transakcyjnej. Roczniki Teologiczne, XLVI (6), 149-173.

Tomkiewicz, A., Pawłowska, B. (1999). Selbstakzeptanz und Zuwendung in der Ehe aus transaktionsanalytischer Sicht. Zeitschrift für Transaktions Analyse in Theorie und Praxis, 1-2, 72-81.

Tomkiewicza, A. (2003). Jak przeprowadzać rozmowę duszpasterską ? (training materials submitted by the author).

Tomkiewicz, A. (2006). Struktura osobowości a poziom samoakceptacji u osób bezrobotnych w ujęciu analizy transakcyjnej. Roczniki Teologiczne, LIII (10), 177-187.

Tomkiewicz, A. (2007). Znaczenie strukturalizacji czasu w kształtowaniu się więzi małżeńskiej (interpretacja w świetle analizy transakcyjnej). Roczniki Teologiczne, LIV, (10), 139-151.

Trauimann, R. L. (2003). Psychotherapy and Spirituality. Transactional Analysis Journal 33, (1), 32-36.

Tylutki, D. P. (2015). Pedagogika otwarta na sens. Zastosowanie logoterapii w poradnictwie pastoralnym. Wydział Pedagogiczny Akademii Ignatianum w Krakowie. PhD thesis written under the supervision of prof. nadzw. Mateusz Nieć, doctorus habilitatus.

Vaughan, R. P. (1987). Basic Skills for Christian Counselors, Mahwah: Paulist Press, 40-41.

Vaughan, R. P. (1999). Poradnictwo pastoralne a zaburzenia osobowości, Kraków: Wydawnictwo WAM, 20-21.

Wildstein, B. (2008). Dolina Nicości. Kraków: Wydawnictwo M.

Witkowski T. (2011). Poradnik pacjenta terapii eksperymentalnych. http://www.tomaszwitkowski.pl/index.php?post=150 (access: 06.04.2020)

Włodawiec, B. (2013). Mit neutralności światopoglądowej psychoterapeuty. http://www.psychologia.net.pl/artykul.php?level=695. (access: 05.04. 2020 r)

Yalom, I.D. (2009). Religia i psychiatria. Warszawa: Wydawnictwo PARADYGMAT.

• pdf (Angielski)

Prawa autorskie (c) 2022 Jarosław Jagieła

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.