Refleksyjność podmiotowa i społeczna studentów pedagogiki na początku pandemii - w świetle analizy jakościowej.

Abstrakt

Artykuł stanowi prezentację częściowych rezultatów badań jakościowych dotyczących opinii studentów pedagogiki na temat sytuacji psychologiczno-społecznej, w jakiej znaleźli się ludzie w czasie pandemii COVID-19. Konieczność ograniczenia transmisji wirusa zamknęła w domach całe społeczeństwa, ograniczyła mobilność i kontakty międzyludzkie, zatrzymała świat w miejscu. Dla wielu stała się także inspiracją do refleksji na temat obowiązującej hierarchii wartości. Badaniem objęto 36 studentów pedagogiki z Akademii Pedagogiki Specjalnej w dwóch grupach wiekowych – zaczynających studia i zbliżających się do ich końca. Poproszono ich o przygotowanie krótkich esejów gromadzących refleksje z czasu pierwszej fazy pandemii. Zgromadzone teksty poddano analizie zgodnej z metodologią teorii ugruntowanej w badaniu. Pozwoliło to na wyłonienie w wypowiedziach studentów 4 kluczowych kategorii, a następnie na wskazanie różnic pomiędzy grupami w podejściu do poruszanych kwestii. Młodsi badani wykazywali większą koncentrację na perspektywie osobistej, a ich wypowiedzi cechowała większa emocjonalność i optymizm. Starsi, bardziej zdystansowani wobec rzeczywistości, poddawali ją częściej gorzkiej refleksji ukierunkowanej na kwestie polityki społecznej, konsumpcjonizmu i egoizmu współczesnych społeczeństw, częściej traktując kwestię pandemii nie jako cel sam w sobie, ale jako punkt wyjścia dla szerszej krytyki społecznej.