Abstrakt
Problematyka opracowania dotyczy zagadnienia integracji potencjału środowiska szkolnego i akademickiego na rzecz pozytywnego modelu edukacji otwartej na różnorodność i jej promowanie poprzez animowanie wspólnych działań. Kontekstem jest tutoring jako zmiana jakościowa i forma spersonalizowana w edukacji. Celem programu tutorskiego „Uczeń jako badacz, naukowiec i odkrywca” jest wzmacnianie współpracy uczelni wyższej ze szkołami ponadpodstawowymi poprzez umożliwienie uczniom prowadzenia badań naukowych pod opieką tutora – pracownika badawczo-dydaktycznego. Synergia wzajemnego potencjału środowiska edukacyjnego szkoły średniej i uczelni wpisuje się w obszar zarządzania edukacją wspierającą rozwój indywidualny uczniów, tworzącą warunki dla rozwoju zainteresowań, uzdolnień i pasji, promującą ich osiągnięcia. Realizowany projekt wpisuje się w perspektywę Edukacji Jutra – widzianej jako proces wielostronny, innowacyjny i prospektywny.
Bibliografia
Ainscow, M., Miles, S. (2011). Introduction: learning about diversity. In: S. Miles, M. Ainscow (eds.), Responding to diversity in schools. An inquiry-based approach (pp. 1–17). New York: Routledge.
Ainscow, M. (2016). Diversity and Equity: A Global Education Challenge. New Zealand Journal Education Studies, 51, 143–155. https://doi.org/10.1007/s40841-016-0056-x
Ainscow, M. (2020): Inclusion and equity in education: Making sense of global challenges. Prospects, 49, 123–134. https://doi.org/10.1007/s11125-020-09506-w
Arends, R.J. (1994). Uczymy się nauczać. Warszawa: WSiP.
Barr, R.B., Tagg, J. (1995). From Teaching to Learning – A New Paradigm for Undergraduate Education. Change. The Magazine of Higher Learning, 27, 13–23.
Brzezińska, A. I., Rycielska, L. (2009). Tutoring jako czynnik rozwoju ucznia i nauczyciela. In: P. Czekierda, M. Budzyński J. Traczyński, Z. Zalewski, A. Zembrzuska (eds.), Tutoring w szkole: między teorią a praktyką zmiany edukacyjnej (pp. 19–30). Wrocław: Towarzystwo Edukacji Otwartej.
Brzezińska, A.I. (2012). Tutoring w edukacji: kaprys, konieczność czy szansa rozwoju dla ucznia i nauczyciela? In: J. Iwański (eds.), Tutoring młodych uchodźców (pp. 39–63). Warszawa: Wydawca Stowarzyszenie Praktyków Kultury.
Brzezińska, A. I., Appelt, K., (2013). Tutoring nauczycielski – tutoring rówieśniczy: aspekty etyczne. Forum Oświatowe, 2(49), pp. 13–29.
Caprara, G.V. (2009). Positive orientation: Turning potentials into optimal functioning. The Bulletin of the European Health Psychologist, 11(3), 46–58.
Corsino, L., Fuller, A.T. (2021): Educating for diversity, equity, and inclusion: A review of commonly used educational approaches. Journal of Clinical and Translational Science, 5(1)e:169. https://doi.org/10.1017/cts.2021.834.
Craft, A., Jeffrey, B., Leibling, M. (eds.) (2001). Creativity in education. London – New York: Continuum.
Czekierda, P., Fingas, B., Szala, M. (eds.) (2015). Tutoring. Teoria, praktyka, studia przypadków. Warszawa: Wolters Kluwer SA, Szkoła Liderów.
Czerwińska-Jasiewicz, M. (2005), Rozwój psychiczny młodzieży a jej koncepcje dotyczące własnego życia. Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Psychologii PAN.
Dziedziczak-Foltyn, A., Karpińska-Musiał, B., Sarnat-Ciastko, A. (eds.) (2020a). Tutoring drogą do doskonałości akademickiej. Percepcja i implementacja personalizacji kształcenia w polskim szkolnictwie wyższym w latach 2014–2019. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
Dziedziczak-Foltyn, A. (2020b). Tutoring, coaching, mentoring w edukacji wyższej – potrzeba instytucjonalizacji metod i profesjonalizacji kompetencji. In: I. Maciejowska, A. Sajdak – Burska (eds.), Rozwijanie kompetencji dydaktycznych nauczycieli akademickich. Wybrane praktyki. Kraków: Wydawnictwo UJ.
Herbert, A. (2010). The Pedagogy of Creativity. New York: Routledge.
Hanson, M.H. (2021). Creativity and Improvised Educations. Case studies for Understanding Impact and Implications. New York – London: Routledge.
Jastrzębska, E. (2016). Zarządzanie różnorodnością jako element CSR – dobre praktyki i korzyści. Marketing i Rynek, 8, 12–17.
Kaczmarek, M. (2013). Tutoring, coaching, mentoring w pracy akademickiej. Oeconomica, 303(72), 72–82.
Kaczorowska, B. (eds.) (2007). Tutoring. W poszukiwaniu metody kształcenia liderów. Warszawa: Stowarzyszenie Szkoła Liderów.
Karpińska-Musiał. B. (2016). Edukacja spersonalizowana w uniwersytecie. Kraków: Wydawnictwo LIBRON.
Karpińska-Musiał, B. (2018). O nierozłączności kształcenia naukowego i rozwoju osobistego. In: B. Karpińska-Musiał i M. Panońko (eds.), Tutoring jako spotkanie. Historie indywidualnych przypadków (pp. 15–18). Warszawa: Wolters Kluwer.
Kettler, T., Lamb, K.N., Mullet, D.R. (2017). Developing Creativity in the Classroom. Learning and Innovation for 21st-Century School. Waco: Prufrock Press.
Marshall, A.G. (2022). The role of mentoring in promoting diversity equity and inclusion in STEM Education and Research. Pathogens and Disease, 80(1), ftac19, https://doi.org/10.1093/femspd/ftac019.
Nurmi, J.E. (1991), How do adolescents see their future? A review of the development of the future orientation and planning. Developmental Review, 11, 1–59.
Ragonis, N., Hazzan, O. (2009). A tutoring model for promoting the pedagogical‐disciplinary skills of prospective teachers. Mentoring & Tutoring: Partnership in Learning 17(1), 67–82.
Richards, R. (eds.) (2007). Everyday creativity and new views of human nature. Psychological, social, and spiritual perspectives. Washington DC: American Psychological Association.
Runco, M.A. (2005). Creativity Giftedness. In: R.J. Sternberg, J. Davidson (eds.), Conceptions of Giftedness (pp. 295–311). Cambridge: University Press.
Runco, M.A. (2006). Reasoning and personal creativity. In: J.C. Kaufman, J. Bear (eds.), Creativity and Reason in Cognitive Development (pp. 117–136). Cambridge: Cambridge University Press.
Ryan, R.M., Deci, E.L. (2000a). Self-determination theory and the facilitation of intrinsic motivation, social development, and well-being. American Psychologist, 55, 68–78.
Ryan, R.M., Deci , E.L. (2000b). On happiness and human potentials: A review of research on hedonic and eudaimonic well-being. Annual Review of Psychology, 52, 141–166.
Ryan, R.M., Deci, E.L. (2008). Facilitating optimal motivation and psychological well-being across life’s domains. Canadian Psychology, 49, 14–23.
Seligman, M., Csikszentmihalyi, M. (2000). Positive Psychology. American Psychologist, 55, 5–14.
Seligman, M.E.P. (2005). Prawdziwe szczęście. Psychologia pozytywna a urzeczywistnienie naszych możliwości trwałego spełnienia. Poznań: Wydawnictwo Media Rodzina.
Seligman, M.E.P. (2011). Pełnia życia. Nowe spojrzenie na kwestię szczęścia i dobrego życia. Poznań: Media Rodzina.
Sternberg, R.J. (1996). Beyond IQ: The Triarchic Mind. Successful Intelligence. New York: Simon and Schuster.
Sternberg, R.J., Lubart T. (1999). The concepts of creativity: prospects and paradigms. In: R.J. Sternberg (eds.), Handbook of Creativity (pp. 3–15). Cambridge: Cambridge University Press.
Sternberg, R.J., Jarvin L., Grigorenko E. (2018). Mądrość, inteligencja i twórczość w nauczaniu: Jak zapewnić uczniom sukces. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Szaban, J. (2003). Miękkie zarządzanie. Ze współczesnych problemów zarządzania ludźmi. Warszawa: Wyd. WSPiZ im. L. Koźmińskiego.
Wach, A., Furmańczyk, J. (2004). Tutoring akademicki wobec założeń edukacji 4.0. W kierunku podejścia spersonalizowanego i budowania kultury uczenia się na uniwersytecie. E-mentor, 3(105), 60–67. https://doi.org/10.15219/em105.1667.
Wróblewska, M. (2015). Creativity in Management – Correlates Symptoms as Determinants of Success. Ekonomia i Zarządzanie (Economics and Management), 7(4), 30–38.
Wróblewska, M. (2018a). Potencjał podmiotowy i kompetencje jako istotne zasoby zapewniające efektywne radzenie sobie w sytuacjach społecznych i zawodowych. In: M. Wróblewska, A. Pogorzelska, S. Nowel (eds.), Potencjał podmiotowy i kompetencje – w perspektywie rozwoju kariery zawodowej (pp. 8–30). IBUK Libra.
Wróblewska, M. (2018b). Proaktywność w rozwoju zawodowym i karierze bez granic. In: M. Wróblewska, A. Pogorzelska, S. Nowel (eds.), Potencjał podmiotowy i kompetencje – w perspektywie rozwoju kariery zawodowej (pp. 46–63). IBUK Libra.
Netography
https://content.mycareersfuture.gov.sg/6-future-skills-that-will-change-our-lives-by-2030/ [access: 10.09.2024].
https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/PDF/?uri=CELEX:32006H0962&from=LT/ [access: 20.09.2024].
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Prawa autorskie (c) 2024 Halina Wróblewska