Abstract
The text is opened by the brief characteristic of the accepted thinking assumptions about the humanities (pedagogics). This group of assumptions makes a „cultural a priori” for all social practices that require the acts of intercommunication. When someone assumes that each theory is a cultural work, what also implies a specified cultural view of the universe, then it should be also assumed that, described in this theory, states of affairs may be treated only on its ground. Several notes regarding a notional (cultural) relativism of accepted way of thinking indicate that representation – i.e. intentionalism is rather inconvenient for relativists as well as for positivists for their reductive view of the universe. Instead, it seems that what is intentional, it breaks into our description of what is unintentional – as if what is intentional used to be in some way omnipresent (H. Putnam). Educational implications of the accepted assumptions of the reflections regarding pedagogics are the look on the modern humanities from the two ways of thinking viewpoint – modernistic and postmodernistic. Their short presentation is connected with an attempt of determination of relationship between them, searching for what different authors call „between”. Above mentioned opposition fixed a division into two pedagogics; therefore, there are searching for the third issue (third paradigm) – the third pedagogics.
References
Bauman, Z. (1991). Modernity and Ambivalence. Cambridge.
Bauman, Z. (1995). Ciało i przemoc w obliczu ponowoczesności. Toruń.
Biłos, E. (2000). Ku nauczaniu personalistycznemu w gimnazjum: przewodnik dla studentów i nauczycieli. Częstochowa.
Gofron, A., Piasecka, M. (red.) (2008). Podstawy edukacji. Epistemologia a praktyka edukacyjna. Częstochowa.
Kmita, J. (1982). Scjentyzm i antyscjentyzm. W: Z. Cackowski (red.). Poznanie, umysł, kultura. Lublin.
Kmita, J. (1984). Sztuka i świat wartości. W: M. Tyszkowa, B. Żurawski (red.). Wartości w świecie dziecka i sztuki dla dziecka. Warszawa – Poznań.
Kmita, J. (1989). The Legacy of Magic in Science. W: J. Kmita, K. Zamiara (red.). Visions of Culture and Models of Sciences. Amsterdam – Atlanta.
Kmita, J. (1994). Społeczno-regulacyjna teoria kultury. Warszawa.
Kmita, J. (1995). Jak słowa łączą się ze światem: studium krytyczne neopragmatyzmu. Poznań.
Kwaśnica, R. (1987). Dwie racjonalności: od filozofi i sensu ku pedagogice ogólnej. Wrocław.
Melosik, Z. (1994). Współczesna amerykańska socjologia edukacji: kilka uwag o statusie teorii. Forum Oświatowe, 1.
Melosik, Z. (2003). Pedagogika postmodernizmu. W: Z. Kwieciński, B. Śliwerski (red.). Pedagogika: podręcznik akademicki. Warszawa.
Putnam, H. (1981). Reason, Truth and History. Cambridge.
Putnam, H. (1990). Realism with a Human Face. Cambridge – Massachusetts – London.
Putnam, H. (1992). Renewing Philosophy. Cambridge – Massachusetts – London.
Ricoeur, P. (1985). Symbol daje do myślenia. S. Cichowicz (tłum.). W: P. Ricoeur. Egzystencja i hermeneutyka. Rozprawy o metodzie. E. Bieńkowska i in. (tłum.). Warszawa.
Rorty, R. (1986). Philosophy and the Mirror of Nature. Oxford.
Rorty, R. (1989). Contingency, Irony and Solidarity. Cambridge.
Rutkowiak, J. (1995). Odmiany myślenia o edukacji. Mapa konturowa. W: J. Rutkowiak (red.). Odmiany myślenia o edukacji. Kraków.
Szahaj, A. (1990). Krytyka, emancypacja: dialog. Jürgen Habermas w poszukiwaniu nowego paradygmatu teorii krytycznej. Warszawa.
Szahaj, A., Kmita, J. (1993/95). Między modernizmem a postmodernizmem. W: K. Zamiara (red.). Humanistyka jako autorefleksja kultury. Poznań.
Szkudlarek, T. (1993a). Pedagogie amerykańskiego postmodernizmu: edukacja wobec kulturowego przełomu. W: Z. Kwieciński, L. Witkowski (red.). Spory o edukację: dylematy i kontrowersje we współczesnych pedagogiach. Toruń.
Szkudlarek, T. (1993b). Wiedza i wolność w pedagogice amerykańskiego postmodernizmu. Kraków.
Szkudlarek, T. (2003). Pedagogika międzykulturowa. W: Z. Kwieciński, B. Śliwerski (red.). Pedagogika: podręcznik akademicki. Warszawa.
Szulakiewicz, M. (2004). Filozofia jako hermeneutyka. Toruń.
Śliwerski, B. (1998). Współczesne teorie i nurty wychowania. Kraków.
Witkowski, L. (1998). Edukacja wobec sporów o (po)nowoczesność. Warszawa.
Witkowski, L. (2001a). Ambiwalencja w kulturze jako wyzwanie dla pedagogiki ogólnej. W: A. Bogaj (red.). Rozwój pedagogiki ogólnej. Inspiracje i ograniczenia kulturowe oraz poznawcze. Warszawa – Kielce.
Witkowski, L. (2001b). Dwoistość w pedagogice Bogdana Suchodolskiego. Kraków.
Zamiara, K. (1993/95). Nota redakcji naukowej. Wprowadzenie. W: K. Zamiara (red.). Humanistyka jako autorefleksja kultury. Poznań.