Otwieranie świata edukacji – w stronę potencjalności

Abstrakt

Nauka od zawsze jest poszukiwaniem prawdy. Karl Popper twierdzi, że Klasyczna idea nauki jako wiedzy prawdziwej, pewnej i dostatecznie uzasadnionej jest jeszcze żywa nawet do dzisiaj. […] Ale stała się przestarzała przed laty wraz z Einsteinowską rewolucją (K. Popper, 1997, s. 55). W nauce należy odrzucić dogmatyczne kryterium prawdy, gdyż tylko takie poszukiwania warte są najwyższej uwagi. Trzeba, jak mówił A. Einstein, znaleźć się na dobrej drodze (K. Popper, 1997, s. 58). Jaką obieram ścieżkę tej intelektualnej podróży? Jest to ścieżka pedagoga zainspirowanego fi zyką kwantową. Dlaczego? Otóż dlatego, że dostrzegam zaskakujące pokrewieństwo i wspólnotę myśli tych dziedzin. W edukacji, tak jak w fi zyce kwantowej, toczy się niezwykła, niewidzialna, bajeczna gra o nasze możliwości, potencjalności poznawania. Przestrzeń edukacyjna, tak jak fizyczna, nie jest tylko dana, ale ciągle (za)dana, nie tylko odkryta, ale ciągle odkrywana, jakby będąca w drodze! Jakie znaczenie z punktu widzenia edukacji ma metafora drogi? Jest w niej coś ważnego, coś nadzwyczajnego. Oznacza spotkanie na progu ja i drugiego, oznacza owo nieuchwytne i tajemnicze pomiędzy, którego „następstwem jednym z wielu jest/może być przemienianie możliwości człowieka w lepszy świat” (R. Łukaszewicz, 2005, s. 31), do tej pory niewidzialny. To, co niewidoczne, „ukryte bywa w szparach, szczelinach, pęknięciach prowadzących w głąb, pod powierzchnię, na drugą stronę rzeczywistości. Tej samej jednak” (J. Brach-Czaina,1992, s. 172). Dokąd zaprowadzi mnie ta ścieżka refleksyjnego namysłu? Jak sądzę, ku otwarciu, które wymaga zbudowania w nas przestrzeni wewnętrznej. Trzeba ją poszerzać, uchylać ku wyjściu na zewnątrz, poza siebie. Samo zaś otwarcie jest czystą potencjalnością. Jest przejawem zgody na różnorodność świata. Potrzebny jest jeszcze jakiś edukacyjny klucz! Być może, że Piąta siła „i” otworzy inne, potencjalne przestrzenie.