Partity „Koori” i „Inuit” Krzysztofa Knittla – intermedialny „pejzaż dźwiękowy”

Monika KARWASZEWSKA; Piotr ROJEK

doi:10.16926/em.2017.12.04

Opublikowane: 26.10.2025 04.10.2019

Tom 12 (2017)

Partity „Koori” i „Inuit” Krzysztofa Knittla – intermedialny „pejzaż dźwiękowy”

Monika KARWASZEWSKA , Piotr ROJEK

Abstrakt

Intermedialność, jako fenomen kultury ponowoczesnej, stanowi jeden z ważniejszych para-dygmatów współczesnych badań komparatystycznych. Teoria intermedialności autorstwa Wernera Wolfa zakłada obecność różnych relacji, w jakie dane medium wchodzi z innymi mediami, dającprzypadek multimedialności, tzw. „hybrydy medialne”. Partita I („Koori”) na saksofony altowyi sopranowy, orkiestrę symfoniczną i media elektroniczne oraz Partita II („Inuit”) na flet, orkie-strę smyczkową i media elektroniczne polskiego kompozytora Krzysztofa Knittla, które są przed- miotem niniejszego artykułu, z jednej strony stanowią przykład dzieł intermedialnych, z drugiej zaś przykład muzyki ekologicznej, tworzącej tzw. „pejzaż dźwiękowy”. Materiał muzyczny, obokdźwięków emitowanych z tradycyjnych instrumentów i urządzeń elektronicznych, obejmujedźwięki oderwane od źródła – oryginalne odgłosy mniejszości etnicznych i zamieszkałych przeznich terenów. Dźwięki pochodzące z natury stają się w obu Partitach symbolami, niosąc wartość semantyczną. Prezentowane współczesne kompozycje tworzą swego rodzaju akusmatyczny spek-takl brzmieniowy, który odsłania symboliczne znaczenie emisji dźwięku. Analiza obu utworów została przedstawiona w kontekście refleksji teoretycznej Murraya R. Schafera i Wernera Wolfa.

Słowa kluczowe:

intermedialność, transawangarda, muzyka polska XX i XXI w, pejzaż dźwiękowy, muzyka akusmatyczna, Krzysztof Knittel, metoda Conduction

Podobne artykuły

1-10 z 79 Następny

Możesz również Rozpocznij zaawansowane wyszukiwanie podobieństw dla tego artykułu.

Inne teksty tego samego autora

Pobierz pliki

pdf

Zasady cytowania

Partity „Koori” i „Inuit” Krzysztofa Knittla – intermedialny „pejzaż dźwiękowy”. (2019). Edukacja Muzyczna, 12, 101–116. https://doi.org/10.16926/em.2017.12.04

Cited by / Share

Jak cytować

Partity „Koori” i „Inuit” Krzysztofa Knittla – intermedialny „pejzaż dźwiękowy”. (2019). Edukacja Muzyczna, 12, 101–116. https://doi.org/10.16926/em.2017.12.04

Pobierz cytowania

Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.

Bibliografia

Knittel Krzysztof, Partita I („Koori”) na saksofony altowy i sopranowy, orkiestrę symfoniczną i media elektroniczne, 2013.
Google Scholar

Knittel Krzysztof, Partita II („Inuit”) na flet, orkiestrę smyczkową i media elektroniczne, 2013.
Google Scholar

Baculewski Krzysztof, Historia Muzyki Polskiej, red. Stefan Sutkowski, vol. 7, cz. 2: 1975–2000, e-book, Sutkowski Edition, Warszawa 2012.
Google Scholar

Dziamski Grzegorz, Awangarda po awangardzie. Od neoawangardy do postmodernizmu, Wydawnictwo Humaniora, Poznań 1995.
Google Scholar

Kapelański Maksymilian, Koncepcja pejzażu dźwiękowego (soundscape) w pismach R. Murraya Schafera, praca magisterska napisana w Zakładzie Teorii i Estetyki Muzyki pod kierunkiem prof. dr. hab. Macieja Gołąba, Warszawa 1999.
Google Scholar

Kępińska Alicja, Energie sztuki, Wiedza Powszechna, Warszawa 1990.
Google Scholar

Nycz Ryszard, Kulturowa natura, słaby profesjonalizm. Kilka uwag o przedmiocie poznania literackiego i statusie dyskursu literaturoznawczego, [w:] Kulturowa teoria literatury. Główne pojęcia i problemy, red. Ryszard Nycz, Michał Paweł Markowski, Universitas, Kraków 2006, s. 5–39.
Google Scholar

Nycz Ryszard, Poetyka intertekstualna: tradycje i perspektywy, [w:], Kulturowa teoria literatury. Główne pojęcia i problemy, red. Ryszard Nycz, Michał Paweł Markowski, Universitas, Kraków 2006, s. 153–180.
Google Scholar

Oliva Achille Bonito, The Italian Trans-avantgarde. La Transavanguardia Italiana, Giancarlo Politi Editore, Milano 1980.
Google Scholar

Schafer Raymond Murray, The Book of Noise, Price Miburn, Wellington, New Zealand 1970.
Google Scholar

Schafer Raymond Murray, The Tuning of the World, Mcclelland & Stewart, Toronto 1977.
Google Scholar

Wasilewska-Chmura Magdalena, Przestrzeń intermedialna literatury i muzyki, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2011.
Google Scholar

Wolf Werner, Intermediality Revisited Reflections on Word and Music Relations in the Context of a General Typology of Intermediality, [w:] Word and Music Studies: Essays in Honour of Steven Paul Scher and on Cultural Identity and the Musical Stage, Amsterdam – New York 2002.
Google Scholar

Hejmej Andrzej, Literatura w społeczeństwie medialnym, „Teksty Drugie, Teoria literatury, krytyka, interpretacja” 2014, nr 2: Nowa (?) filologia, s. 239–251.
Google Scholar

Hejmej Andrzej, Muzyka w literaturze. (Perspektywy współczesnych badań), „Teksty Drugie: teoria literatury, krytyka, interpretacja” 2000, nr 4 (63), s. 28–36.
Google Scholar

Kapelański Maksymilian, Śladami wyobraźni kosmologicznej: metafora i ezoteryka w R. Murraya Schafera pismach o pejzażu dźwiękowym, „Sztuka i Filozofia” 2005, nr 26, s. 186–205.
Google Scholar

Karwaszewska Monika, From research on the musical „Trans-avant-garde”. A contribution to the discussion on the terminology concerning the historiography of the 20th century Polish music, „Avant Trends in Interdisciplinary Studies” 2016, R. VII, t. 1: After the Rite, s. 75–88; http://dx.doi.org/ 10.26913/70102016.0111.0004.
Google Scholar

Regiewicz Adam, Komparatystyka jako sposób badania nowych mediów, „Teksty Drugie” 2014, nr 2, s. 49–70.
Google Scholar

Marciniak Krzysztof, Współczesny kompozytor a pejzaż dźwiękowy – wprowadzenie, [online], https://kadebeem.wordpress.com/2012/06/02/hello-world/ [dostęp: 2.04.2018].
Google Scholar

Kulczyński Ryszard W., Estetyka sztuki nowych mediów, Międzyuczelniana specjalność multimedialna, UMFC, Warszawa, s. 27, [online], http://www.medialarts.pl/download/skrypty/Estetyka-sztuki-nowychmediow.pdf [dostęp: 20.06.2018].
Google Scholar