Teksty Psałterza Dawidowego w kompozycji intermedialnej Krzysztofa Knittla

Monika Karwaszewska

doi:10.16926/em.2021.16.08

Opublikowane: 2022-05-271

Tom 16 (2021)

Teksty Psałterza Dawidowego w kompozycji intermedialnej Krzysztofa Knittla

Monika Karwaszewska

Edukacja Muzyczna

Dział: Artykuły

https://doi.org/10.16926/em.2021.16.08

Abstrakt

Krzysztof Knittel – kompozytor tworzący na przełomie XX i XXI wieku – jest wierny założeniom artystycznym, które świadczą o jego przynależności do nurtu transawangardy, który stawia sobie za cel syntezę kodów nowoczesności i tradycji. Jednym z tego przejawów jest fenomen intermedialności, obrazujący relacje, w jakie dany obiekt (działanie) wchodzi z mediami. Nowatorstwo w twórczości Knittla polega na komponowaniu muzyki intuicyjnej, określanej jako free improvised music, oraz muzyki recyklingowej czy ekologicznej. Lata 70. ubiegłego wieku przyniosły wzmożone zainteresowanie sferami sacrum i duchowości w muzyce polskiej. Cykl pieśni Z głębokości wołam do Ciebie, Panie..., napisany w 2000 roku na chór i media elektroniczne, będąc pierwszą religijną kompozycją Knittla, miał, jak twierdzi kompozytor, „wyrazić prawdę i siłę wiary”. Pieśni napisane zostały do tekstów Psałterza Dawidowego z Biblii Tysiąclecia. Celem artykułu jest próba oceny, w jaki sposób źródło inspiracji wpłynęło na konstrukcję i estetykę omawianego dzieła intermedialnego.

Słowa kluczowe:

Krzysztof Knittel, muzyka polska XX i XXI wieku, Psalmy Dawida, intermedialność, muzyka religijna

Inne teksty tego samego autora

Pobierz pliki

PDF PDF (English)

Zasady cytowania

Karwaszewska, M. (2022). Teksty Psałterza Dawidowego w kompozycji intermedialnej Krzysztofa Knittla. Edukacja Muzyczna, 16, 11–46. https://doi.org/10.16926/em.2021.16.08

Cited by / Share

Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.

Bibliografia

Biblia Tysiąclecia – Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu, Pallottinum, Poznań 2014.
Google Scholar

Knittel Krzysztof, Z głębokości wołam do Ciebie, Panie… Psalmy, Warszawa 2000. [manuskrypt].
Google Scholar

Knittel Krzysztof, Z głębokości wołam do Ciebie, Panie. Psalmy na chór mieszany i taśmę, PWM, Kraków 2019.
Google Scholar

Baculewski Krzysztof, Historia muzyki polskiej. Tom VII, część 2: Współczesność 1975–2000, e-book, Narodowe Centrum Kultury, Warszawa 2014.
Google Scholar

Bergel Łukasz, Pieśń Mojżesza i Baranka. Znaczenie muzyki wokalnej, instrumentalnej i tańca w tekście biblijnym na podstawie Ap 15,2–4 – studium egzegetyczno-teologiczne, „Biblica et Patristica Thoruniensia” 2018, t. 11, nr 1, s. 11–33, [DOI: https://doi.org/10.12775/BPTh.2018.001].
Google Scholar

Bramorski Jacek, Teologia muzyki według Księgi Psalmów, „Collectanea Theologica” 2012, t. 82, nr 1, s. 33–56.
Google Scholar

Bruhn Siglind, A Concert of Paintings: „Musical Ekphrasis” in the Twentieth Century, „Poetics Today” 2001, vol. 22, nr 3, s. 551–605, [DOI: https://doi.org/10.1215/03335372-22-3-551].
Google Scholar

Drajewski Stefan, Ekfraza dzieła muzycznego w choreografiach Conrada Drzewieckiego, Akademia Muzyczna im. I.J. Paderewskiego w Poznaniu, Poznań 2017.
Google Scholar

Droba Krzysztof, Górecki, hasło [w:] Encyklopedia muzyczna PWM. Część biograficzna efg, red. E. Dziębowska, Polskie Wydawnictwo Muzyczne, Kraków 1987, s. 429.
Google Scholar

Heffernan James A.W., Ekphrasis and Representation, „New Literary History” 1991, vol. 22, nr 2, s. 297–316, [DOI: https://doi.org/10.2307/469040].
Google Scholar

Karwaszewska Monika, From research on the musical „Transavantgarde”. A contribution to the discussion on the terminology concerning the historiography of the 20th century Polish music, „Avant. The Journal of the Philosophical-Interdisciplinary Vanguard” 2016, t. 7, nr 1, s. 75–88, [DOI:https://doi.org/10.26913/70102016.0111.0004].
Google Scholar

Kattenbelt Chiel, Intermediality in Theatre and Performance: Definitions, Perceptions and Medial Relationships, „Cultura, Lenguaje y Representación / Culture, Language and Representation” 2008, vol. 6, s. 19–29.
Google Scholar

Kiwała Kinga, Elementy sakralne w wybranych utworach polskich kompozytorów współczesnych, [w:] Polska muzyka religijna – między epokami i kulturami, red. Krystyna Turek, Bogusława Mika, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2006, s. 131–140.
Google Scholar

Knittel Krzysztof, Komentarz do: Z głębokości wołam do Ciebie, Panie…(2000). Psalmy na chór i taśmę, [w:] Program 43. MFMW „Warszawska Jesień”, Warszawa 2000, s. 89–92.
Google Scholar

Müller, Jürgen E., Intermedialität als Provokation der Medienwissenschaft, „Eikon. Internationale Zeitschrift für Photographie & Medienkunst” 1992, vol. 4, s. 12–21; tłumaczenie: Intermedialność jako prowokacja nauki o mediach, [w:] Od projektora do komputera. Współczesna niemiecka myśl filmowa. Antologia, red. Andrzej Gwóźdź, Katowice 1999, s. 129–156.
Google Scholar

Oliva Achille Bonito, The Italian Trans-avantgarde. La Transavanguardia Italiana, Milano 1980.
Google Scholar

Rajewsky Irina O., Intermediality, Intertextuality, and Remediation: A Literary Perspective on Intermediality, „Intermédialités / Intermediality” 2005, nr 6, s. 43–64, [DOI: https://doi.org/10.7202/1005505ar].
Google Scholar

Schubart Christian Friedrich Daniel, Ideen zu einer Ästhetik der Tonkunst, Vienna 1806.
Google Scholar

Tomaszewski Mieczysław, Muzyka w poszukiwaniu wartości zasłoniętych i zagubionych. Tekst wygłoszony na Międzynarodowej Sesji Naukowej pt. „Duchowość Europy Środkowej w muzyce końca XX w.”, Akademia Muzyczna, Kraków 2000 [niepublikowane].
Google Scholar

Wasilewska-Chmura Magdalena, Przestrzeń intermedialna literatury i muzyki, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2011.
Google Scholar

Wolf Werner, Intermediality Revisited Reflections on Word and Music Relations in the Context of a General Typology of Intermediality, [w:] Word and Music Studies: Essays in Honour of Steven Paul Scher and on Cultural Identity and the Musical Stage, ed. Suzanne M. Lodato, Amsterdam–New York 2002, s. 13–34.
Google Scholar

Vos Eric, The Eternal Network. Mail Art, Intermedia Semiotics,Interarts Studies, [w:] Ulla-Britta Lagerroth, Hans Lund and Erik Hedling (eds.), Interart Poetics. Essays on the Interrelations of the Arts and Media, Amsterdam, Atlanta, Rodopi, 1997, s. 325–336.
Google Scholar

Kluszczyński, Ryszard W., Estetyka sztuki nowych mediów, Międzyuczelniana specjalność mutimedialna, UMFC, Warszawa, s. 27, Dostępny w Internecie: Źródło: https://docplayer.pl/6755862-Ryszard-w-kluszczynski-estetyka-sztuki-nowych-mediow.html, [stan z 10 września 2021].
Google Scholar

Krzysztof Knittel – Wokół Free Improvisation. 2007, Dostępny w Internecie: Źródło: http://www.sme.amuz.krakow.pl/wyklady2007_2018/FreeImprovisation.pdf, [stan z 10 października 2021]. Źródło: www.esv.org, [online] © 2001–2017 Crossway, [stan z 17 sierpnia 2021].
Google Scholar