Zarys sonorystyki gitarowej na przykładzie Sette studi Maurizia Pisatiego
Słowa kluczowe:
Maurizio Pisati, współczesna muzyka gitarowa, gitara klasyczna, etiudy na gitarę, sonorystykaAbstrakt
Kolorystyczne możliwości gitary klasycznej są cechą, która fascynowała kompozytorów zarówno w minionych epokach (F. Sor, Method for the Spanish Guitar, Cocks & Co, London 1832, s. 16), jak i w XX i XXI wieku. Wzrost zainteresowania barwą dźwięku w ostatnim stuleciu realizowany jest także w solowej literaturze gitarowej. Przykładem tego jest między innymi cykl etiud na gitarę solo Sette studi Maurizia Pisatiego. Dzieło to obrazuje, w jaki sposób sonorystyczne traktowanie instrumentu przekłada się na uzyskiwanie nowych jakości ekspresyjnych i artystycznych. W artykule zdefiniowane zostanie pojęcie „sonorystyki”, zasygnalizowana zostanie rola cyklu w dorobku kompozytora oraz przedstawione zostaną różnice pomiędzy procesem interpretacji opisywanych etiud a innymi kompozycjami tego typu. Opisane zostaną wyzwania techniczne i artystyczne, z którymi mierzy się wykonawca na każdym etapie pracy nad utworem – zapoznawanie się ze skomplikowanym tekstem muzycznym i z bogatymi oznaczeniami wykonawczymi; odczytanie i realizacja zamysłu kompozytora; wyostrzenie ekspresji, która ułatwi wciągnięcie słuchacza w oryginalny świat brzmieniowy. W artykule zostaną również zaprezentowane przykłady kilku innych utworów, których opanowanie i interpretację ułatwić może doświadczenie zdobyte podczas pracy nad Sette studi
Bibliografia
Ginastera Alberto, Sonata op. 47, legenda, Boosey & Hawkes, London 1984.
Mertz Johann Kaspar, Elegy, Theodore Presser Company, Malvern 2000.
Murail Tristan, Tellur, Editions Musicales Transatlantiques, Paris 1978.
Pisati Maurizio, Sette studi, Ricordi, Milano 1991.
Tárrega Francisco, Alborada, [w:] Francisco Tárrega: Collected Guitar Works, Chanterelle Verlag, Heidelberg 2001.
Vasks Pēteris, Vientulības sonāte, Schott, Mainz 1993.
www.mauriziopisati.com/mauriziopisati/wpcontent/uploads/2014/12/mpCatalogueBioDisc2009.pdf [stan z 24.11.2022].
www.neuguitars.com/2015/10/27/interview-with-maurizio-pisati-by-andrea-aguzzi-march-2010 [stan z 24.11.2022].
Josel Seth, Tsao Ming, The Techniques of Guitar Playing, Bärenreiter, Kassel 2010.
Kostrzewska Hanna, Sonorystyka, Ars Nova, Poznań 1994.
Lindstedt Iwona, Sonorystyka w twórczości kompozytorów polskich XX wieku, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2010, [https://doi.org/ 10.31338/uw.9788323510024].
Sor Fernando, Method for the Spanish Guitar, Cocks & Co, London 1832.
Tomaszewski Mieczysław, Interpretacja integralna dzieła muzycznego. Rekonesans, Akademia Muzyczna, Kraków 2000.
Droba Krzysztof, Sonoryzm polski, [w:] Kompozytorzy polscy 1918–2000, t. 1: Eseje, red. M. Podhajski, Akademia Muzyczna im. Fryderyka Chopina w Warszawie, Akademia Muzyczna im. Stanisława Moniuszki w Gdańsku, Gdańsk – Warszawa 2005, s. 277–281.
Malinowski Wojciech, Problem sonorystyki w „Mitach” Karola Szymanowskiego, „Muzyka” 1957, nr 4, s. 31–43.
Poszowski Antoni, Zagadnienia sonorystycznej techniki harmonicznej, „Zeszyty Naukowe PWSM w Sopocie”, Sopot 1967, s. 163–166.
Szwajgier Krzysztof, Sonoryzm i sonorystyka, „Ruch Muzyczny” 2009, nr 10, s. 6–10.
Lunn Robert Allan, Extended Techniques for the Classical Guitar: A Guide for Composers, (wydruk komputerowy dysertacji doktorskiej pisanej pod kierunkiem D. Harrisa), The Ohio State University, Columbus 2010.
Vishnick Martin Lawrence, A Survey of Extended Techniques on the Classical Six-String Guitar with Appended Studies in New Morphological Notation, (wydruk niepublikowanej rozprawy doktorskiej pisanej pod kierunkiem D. Smalleya), City, University of London, London 2014.
