Abstract
The article presents two models: Johari Windows and a diagram of discounting transaction, as useful templates for designing methods to allow assessment of interpersonal competences of teachers. They come from different but complementary areas: the theory of interpersonal communication and psychological support, and the concept of transactional analysis. The first model is used to enhance their own self-awareness in relationship with others. It also lets you extend the hypothesis of an unchanging constancy of proportionality indicating the areas of awareness and ignorance in relations with others. The second model is expressed by unconsciously ignoring some important information for troubleshooting specific problems in teacher’s work. Empirical verification or falsification can show utility this models for pedagogical practise.
References
Bader, E., Zeig, J.K. (1976). Fifty-Seven Discounts. Transactional Analysis Journal, 2.
Bertalanffy, L. von (1984). Ogólna teoria systemów. E. Woydyłło-Woźniak (tłum.). Warszawa.
Borkowska, A., Macander, D. (2007). Budowanie relacji z uczniami w opiniach nauczycieli. Remedium, 2–3.
Campos, L.P. (1975). Institutional Discount Structures. Transactional Analysis Journal, 1.
Cierpiałowska, L., Nowicka-Gawęcka, H. (1992). Wybrane zagadnienia analizy transakcyjnej. W: B. Waligóra (red.). Elementy psychologii klinicznej. Poznań.
Dudzikowa, M. (red.) (1996). Nauczyciel – uczeń. Między przemocą a dialogiem: obszary napięć i typy interakcji. Kraków.
Dusay, J.M. (1972). Egograms and the „Constancy Hypothesis”. Transactional Analysis Journal, 3.
Dziewiecki, M. (2004). Komunikacja wychowawcza. Wychowawca, 6.
Erskine, R.G. (1974). Therapeutic Intervention: Disconnecting Rubberbands. Transactional Analysis Journal, 1.
Gawlik, S. (2005). Kompetencje zawodowe nauczyciela w świetle reformy systemu edukacji. W: R. Gmoch, A. Krasnodębska (red.). Kompetencje zawodowe nauczycieli i jakość kształcenia w dobie przemian edukacyjnych. Opole.
Gmoch, R., Krasnodębska, A. (red.) (2005). Kompetencje zawodowe nauczycieli i jakość kształcenia w dobie przemian edukacyjnych. Opole.
Goleman, D. (1997). Inteligencja emocjonalna. A. Jankowski (tłum.). Poznań.
Gwizdek, B., Sołtys, E. (2006). Komunikacja w pracy nauczyciela. Remedium, 1.
Hare, R.D. (2008). Psychopaci są wśród nas. A. Skucińska (tłum.). Kraków.
Ingram, R. (1980). Games and Passivity. Transactional Analysis Journal, 1.
Jagieła, J. (2004a). Gry psychologiczne w szkole. Kielce.
Jagieła, J. (2004b). Komunikacja interpersonalna w szkole. Kraków.
Jagieła, J. (red.) (2011). Analiza transakcyjna w edukacji. Częstochowa.
James, M., Jongeward, D. (1994). Narodzić się, by wygrać. Analiza transakcyjna na co dzień. A. Suchańska (tłum.). Poznań.
Karpman, S. (1968). Drama Triangle Script Drama Analysis. Transactional Analysis Bulletin, 26.
Kehler, T. (1978). Transactional Analysis Revisited. Little Rock, AR.
Kozioł, K. (red.) (2002). Kompetencje nauczyciela wychowawcy. Zielona Góra.
Krzemianowski, Z. (2006). O budowaniu dobrych relacji. Nowa Szkoła, 6.
Kuśpit, M. (2004). Komunikacja w edukacji. Remedium, 5.
Luft, J. (1966). Group Processes: An Introduction to Group Dynamics, Palo Alto, CA.
Luft, J. (1973). Introduction á la dynamique de groupe. Paris.
Macario, L., Rocchi, M. (2011). Komunikacja w relacjach niesienia pomocy. B. Stańkowski (tłum.). Kraków.
Macefl eld, R., Mellor, K. (2006). Awareness and Discounting: New Tools for Task/Option-oriented Settings. Transactional Analysis Journal, 1.
Matkowski, M. (1993). Nierozpoznania. W: J. Santorski (red.). ABC psychologicznej pomocy. Warszawa.
Mellor, K., Schiff, E. (1975). Discounting. Transactional Analysis Journal, 3.
Pierzchała, A. (2011). Źródła, rodzaje i konsekwencje dyskontowania w obliczu sytuacji problemowej w szkolnym funkcjonowaniu ucznia. W: J. Jagieła (red.). Analiza transakcyjna w edukacji. Częstochowa.
Przybylska, N. (2005). Relacje nauczyciel – uczeń. Remedium, 3.
Retter, H. (2005). Komunikacja codzienna w pedagogice. M. Wojdak-Piatkowska (tłum.). Gdańsk.
Rogoll, R. (1989). Aby być sobą. Wprowadzenie do analizy transakcyjnej. A. Tomkiewicz (tłum.). Warszawa.
Rost, J. (2008). Analiza danych empirycznych. Aktualne pytania i rozwiązania. W: R. Stachowski, W. Zeidler (red.). Opisowa metodologia badań psychologicznych. Studia i przykłady. Warszawa.
Schiff, A., Schiff, J.L. (1971). Passivity. Transactional Analysis Journal, 1.
Schiff, J.L., Schiff, A., Schiff, E. (1975). Frames of Reference. Transactional Analysis Journal, 3.
Schulze, H.S. (2005). Die „Gedrehte Abwertungstabelle“. Zeitschrift für Transaktionsanalyse, 1.
Sharp, D. (1998). Leksykon pojęć i idei C.G. Junga. J. Prokopiuk (tłum.). Wrocław.
Steiner, C.M. (1974). Scripts People Live. Transactional Analysis of Life Scripts. New York.
Stewart, I., Joines, V. (1987, 2 wyd. 1991). TA Today. A New Introduction to Transactional Analysis. Nottingham.
Szczukiewicz, P. (2004). Umiejętności interpersonalne w kontakcie wychowawczym. Remedium, 2.
Sztejnberg, A., Brok, P. den, Hurek, J. (2005). Zachowania interpersonalne najlepszego nauczyciela w percepcji uczniów i studentów. Ruch Pedagogiczny, 1–2.
Śliwerski, B. (2010). Myśleć jak pedagog. Gdańsk.
Śnieżyński, M. (2007). Relacje interpersonalne pomiędzy nauczycielami a uczniami liceów ogólnokształcących. Wychowanie na co Dzień, 7–8.
Trojniel, S. (2007). Dialog jedną ze skutecznych metod komunikacji interpersonalnej w kształceniu i wychowaniu. Lider, 6.
Wollman, L. (2005). Nauczyciel i dziecko a przestrzenie komunikacji. Ruch Pedagogiczny, 1–2.
Woolams, S., Brown, M. (1978). Transactional Analysis. Dexter, MI.
Wosik-Kawala, D. (2007). Nauczyciel kompetentny – postulat czy rzeczywistość. W: Z. Bartkowicz, M. Kowaluk, M. Samujło (red.). Nauczyciel kompetentny. Teraźniejszość i przyszłość. Lublin.
Wroński, R. (2005). Kształcenie nauczycieli wyznaczone potrzebą uzyskania nowych kompetencji zawodowych. W: R. Gmoch, A. Krasnodębska (red.). Kompetencje zawodowe nauczycieli i jakość kształcenia w dobie przemian edukacyjnych. Opole.
Zbiegeń-Maciąg, L., Pawnik, W. (1995). Zarządzanie organizacją – aspekt socjologiczny. Kraków.
Zubrzycka-Maciąg, T. (2005). O potrzebie rozwijania umiejętności społecznych u nauczycieli w ramach kształcenia uniwersyteckiego. W: R. Gmoch, A. Krasnodębska (red.). Kompetencje zawodowe nauczycieli i jakość kształcenia w dobie przemian edukacyjnych. Opole.
www.analizatransakcyjna.pl/artykul/egogramy-i-hipoteza-stalosci-dr-john-m-dusay-1972/48.
www.behavenet.com/capsules/treatments/ta/constancyhypothesis.htm.