Abstract
The article deals with the relations between religion and psychology in the period of the rising classic (“historical”) schools of psychology from 1879 until the late 1950s. These years were significant for psychology as an independent discipline. The emphasis is put on the important psychologists’ attitudes towards religion and religious belief. Among others the views of W. Wundt, F. Brentano, W. James, S. Freud, C.G. Jung, A. Adler, E. Fromm, W. Stern, R. Otto, G.S. Hall, G.H. Mead, J.B. Watson, H.J. Eysenck and G. Allport are presented. The article illustrates a number of phenomena which are necessary to understand the above-mentioned problem. Particular attention should be paid to the search for ideological identity of psychology in the “historical” period, some terminological issues and the changes of psychological schools’ attitudes towards religion and religiosity.
References
Adler, A. (2008). Menschenkenntnis. Köln.
Cohn, R.C., Farau, A. (1999). Gelebte Gesichte der Psychotherapie. Stuttgart.
Doktór, T. (1988). Taiji: medytacja w ruchu. Warszawa.
Eagleton, T. (2008). Święty terror. J. Konieczny (tłum.). Warszawa.
Eliade, M. (1988). Historia wierzeń i idei religijnych. S. Tokarski (tłum.). Warszawa.
Eyseneck, H.J., Sargent, C. (1982). Explaining the Unexplained. London.
Freud, S. (1975). Introductory Lectures on Psychoanalysis. London.
Freud, S. (2010). Totem und Tabu. Köln.
Fromm, E. (1967). Psychoanalysis and Religion. New York, Toronto, London.
Gantowski, P. (1927). Medycyna pastoralna. Poznań – Warszawa – Wilno – Lublin.
Groß, M. (2001). Die Natur der Gesellschaft. Weinheim und München.
Jung, C.G. (1989). Podróż na Wschód. L. Kolankiewicz (wyb. i oprac.). W. Chełmiński i in. (tłum.). Warszawa.
Kiereś, B. (2000). Behawioryzm. W: A. Maryniarczyk i in. (red.). Powszechna encyklopedia filozofii. T. 1. Lublin.
Kowalczyk, S. (2000). Brentano. W: A. Maryniarczyk i in. (red.). Powszechna encyklopedia filozofii. T. 1. Lublin.
Langer, N. (2006). Psychologie. München.
Leahey, T.H. (1987). A History of Psychology. New Jersey.
Lorenz, K. (1973). Die acht Todsünden der zivilisierten Menschheit. München – Zürich.
Łyko, Z.Z. (1983). Z problematyki współczesnej psychologii empirycznej. Rocznik Teologiczny Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej, 1.
Niemczyk, J.B. (1981). Rozważania o religii. Rocznik Teologiczny Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej, 1.
Pieter, J. (1974). Historia psychologii. Warszawa.
Rode, M. (1984). Zarys dziejów myśli filozoficznej. Warszawa.
Rosińska, Z. (1982). Jung. Warszawa.
Schulz, D.P., Schulz, S.E. (2008). Historia współczesnej psychologii. R. Andruszko (tłum.). Kraków.
Spasowski, W. (1933). Wyzwolenie człowieka. Warszawa.
Störing, H.J. (1996). Kleine Geschichte der Philosophie. Frankfurt am Main.
Szewczyk, W. (1962). Psychologia. Warszawa.
Szymaniak, A. (2008). Skinner. W: A. Maryniarczyk i in. (red.). Powszechna encyklopedia filozofii. T. 9. Lublin.
Tatarkiewicz, W. (1983). Historia filozofii. T. 3. Warszawa.
Wątróbski, L. (1977). Twórca fenomenologii obiektywistycznej. Novum, 10.
Wundt, W. (1913). Grundriss der Psychologie. Leipzig.
Wundt, W. (1914). Sinnliche und unsinnliche Welt. Leipzig.
Zdybicka, Z.J. (1984). Człowiek i religia. Lublin.