Abstract
In the face of political, socio-cultural and economic changes in Europe and in the world the school faces new challenges related to forming the autonomy in children and youth and the sence of belonging to the certain community. In the Polish education system problems that determin shaping of young man`s identity are related i.a. with the space of regional and crosscultural education. Their current structure is insufficient – requires changes enabeling the coexistence of coinciding each other cultural hybrids that outreach political bounderies. It is the phenomenon that is increasing due to migration and emigration of people caused by COVID pandemic, Russian-Ukrainian war, other conflitcs and socio – economic situations. The article contains theoretical recommendations in the range of identity issues and the proposition of combaining regional education, cross cultural and transculturalism in the perspective of educational process at school.
References
Burzyńska-Sylwestrzak, J. (2019). Wyzwania współczesnej humanistyki: transkulturowość i translingwalizm. Świecie: Wydawnictwo Uczelni Lingwistyczno-Technicznej w Świeciu.
Delors, J. (1998). Edukacja – jest w niej ukryty skarb (tłum. W. Rabczuk). Warszawa: Stowarzyszenie Oświatowców Polskich. Wydawnictwa UNESCO.
Firlit, E. (2016). Kłopoty z tożsamością w ponowoczesnym świecie. W: E. Firlit, J. Gladys-Jakóbik (red.), Wybrane problemy współczesnego świata w refleksji socjologicznej (s. 63–88). Warszawa: Szkoła Główna Handlowa.
Giddens, A. (2001). Nowoczesność i tożsamość. „Ja” i społeczeństwo w epoce późnej ponowoczesności (tłum. A. Szulżycka). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Guziuk-Tkacz, M., Siegień-Matyjewicz, A. (2015). Leksykon pedagogiki międzykulturowej i etnopedagogiki. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie Żak.
Guziuk-Tkacz, M. (2019). Imigracja(e) i imigranci w kontekście transkulturowości. Diagnoza pedagogiczna. Olsztyn: Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie.
Hastrup, K. (2008). Droga do antropologii. Między doświadczeniem a teorią. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Kamińska, K. (2013). Szlak kulturowy – nowa strategia uobecniania przeszłości. Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego, 27, 321–329.
Kazimierczak, M. (2009). Kilka refleksji nad „autentycznością” w kontekście książki Anny Wieczorkiewicz – Apetyt turysty. O doświadczaniu świata w podróży. Turystyka Kulturowa, 7, 32–39.
Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej. Dz.U. z 1997, nr 78, poz. 438.
Lewowicki, T. (2007). O tożsamości, kondycji i powinnościach pedagogiki. Warszawa – Radom: Instytut Technologii Eksploatacji – PIB.
Lewowicki, T. (2013). Edukacja wobec odwiecznych i współczesnych problemów świata – konteksty i wyzwania edukacji międzykulturowej. Edukacja Międzykulturowa, 2, 19–37.
Lisowska, K. (2021). Forum Inicjatyw Lokalnych Warmii i Mazur jako przestrzeń do rozwoju edukacji międzykulturowej. Podstawy Edukacji, 14, 23–40. https://doi.org/10.16926/pe.2021.14.03.
Lisowska, K. (2022). Miejsce edukacji regionalnej w kształtowaniu tożsamości regionalnej przed i w czasach pandemii. Edukacja Międzykulturowa, 2 (17), 172–182. https://doi.org/10.15804/em.2022.02.13.
Melchior, M. (1990). Społeczna tożsamość jednostki. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.
Nikitorowicz, J. (1999). Projektowanie edukacji międzykulturowej w perspektywie demokracji i integracji europejskiej. W: J. Nikitorowicz, M. Sobecki (red.), Edukacja międzykulturowa w wymiarze instytucjonalnym (s. 25–32). Białystok: Wydawnictwo Trans Humana.
Nikitorowicz, J. (2005). Kreowanie tożsamości dziecka. Wyzwania edukacji międzykulturowej. Gdańsk: GWP.
Nikitorowicz, J. (2008). Dylematy kreowania tożsamości w wymiarze kulturowym. W: T. Lewowicki, B. Grabowska, A. Różańska (red.), Socjalizacja i kształtowanie się tożsamości – problemy i sugestie rozwiązań (s. 15–25). Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
Nikitorowicz, J. (2009). Edukacja międzykulturowa i regionalna. Warszawa: WAiP.
Nikitorowicz, J. (2011). Od Federacji Zespołów Badań Pogranicza do Stowarzyszenia Wspierania Edukacji Kulturowej, Pogranicze. Studia Społeczne, 27 (1), 7–18.
Nikitorowicz, J., Guziuk-Tkacz, M. (2021). Wielokulturowość – międzykulturowość – transkulturowość w kontekście pedagogicznym. Edukacja Międzykulturowa, 2 (15), 23–36. https://doi.org/10.15804/em.2021.02.01.
Piechaczek-Ogierman, G. (2016). Szkoła w środowisku wielokulturowym i jej rola w kształtowaniu tożsamości uczniów. Edukacja Międzykulturowa, 5, 217–230. https://doi.org/10.15804/em.2016.12.
Piechaczek-Ogierman, G. (2019). Uwarunkowania tożsamości lokalnej w środowisku miejskim. Edukacja Międzykulturowa, 1 (10), 157–172. https://doi.org/10.15804/em.2019.01.09.
Reber, A.S. (2002). Słownik psychologii. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Rembowska, K. (2000). Tożsamość lokalna i regionalna. Region łódzki. Acta Universitatis Lodziesis. Folia Geographica Socio-Oeconomica, 3, 3–9.
Rogalska-Marasińska, A. (2017). Edukacja międzykulturowa na rzecz zrównoważonego rozwoju. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Szczepański, M.S. (1999). Tożsamość regionalna – w kręgu pojęć podstawowych. W: A. Matczak (red.), Badania nad tożsamością regionalną. Stan i potrzeby (s. 7–17). Łódź – Ciechanów: Krajowy Ośrodek Dokumentacji Regionalnych Towarzystw Kultury.
Szczepański, M.S. (2003). Tożsamość regionalna – w kręgu pojęć podstawowych i metodologii badań. Między tożsamością indywidualną a społeczną – preliminaria. Online: www.socjologiarozwoju.us.edu.pl [dostęp: 5.07.2022].
Szczepański, M.S., Śliz, A. (2018). Kim jestem? Identyfikacje i tożsamościspołecznej. Przypadek Górnego Śląska. Nauka, 1, 129–142.
Ustawa o cudzoziemcach z dnia 12 grudnia 2013 r. poz. 1650, z późn. zmian.
Welsch, W. (1998). Transkulturowość. Nowa koncepcja kultury. W: R. Kubicki (red.), Filozoficzne konteksty rozumu transwersalnego. Wokół koncepcji Wolfganga Welscha (s. 195–222). Poznań: Wydawnictwo Fundacji Humaniora.
Welsch, W. (1999). Transculturality – the Puzzling Form of Cultures Today. W: M. Featherstone, S. Lash (red.), Spaces of Culture: City, Nation, World (s. 194–213). London: SAGE.
Wróblewska, M. (2011). Kształtowanie tożsamości w perspektywie rozwojowej i edukacyjnej. Pogranicze. Studia Społeczne, 12, 176–187.
Zellma, A. (2002). Kształtowanie tożsamości regionalnej młodzieży w toku interakcji katechetycznych. Studia Warmińskie, 39, 419–439.
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.
Copyright (c) 2022 Podstawy Edukacji