Abstrakt
W artykule poruszyłam problem kształtowania tożsamości kulturowej poprzez działania edukacyjne przedszkoli samorządowych z terenu województwa warmińsko-mazurskiego. Przedstawiłam formy wykorzystania gwary warmińskiej i mazurskiej w pracy przedszkoli. Treści zamieszczone w pracy są wynikiem analizy statutów, koncepcji pracy oraz rocznych planów pracy przedszkoli z Warmii i Mazur za lata 2012–2017. W badaniach posłużyłam się strategią jakościową, metodą zbierania danych w postaci przeszukiwania źródeł wtórnych. Dokonałam analizy materiałów pochodzących ze 100 placówek samorządowych, narosłych w toku ich działalności w latach 2012–2017. Źródła pochodzą przede wszystkim z powiatu olsztyńskiego oraz częściowo z mrągowskiego i giżyckiego. Działania edukacyjne prowadzone przy wykorzystaniu gwary warmińskiej i mazurskiej prowadzą do kształtowania tożsamości kulturowej wśród przedszkolaków poprzez zakorzenienie terytorialne, historyczne i kulturowe.
Bibliografia
Achremczyk, S. (1997). Historia Warmii i Mazur. Olsztyn: Ośrodek Badań Naukowych im. Wojciecha Kętrzyńskiego.
Achremczyk, S. (2000). Warmia. Olsztyn: Wydawnictwo „Littera”.
Bednarek, S. (red.). (1995). Edukacja regionalna – dziedzictwo kulturowe w zreformowanej szkole. Wrocław: Wydawnictwo Dolnośląskiego Towarzystwa Społeczno-Kulturalnego „Silesia”.
Drabecka, M., Krzyżaniak, B., Lisakowski, J. (1978). Folklor Warmii i Mazur. Warszawa: Centralny Ośrodek Metodyki Upowszechniania Kultury.
Dubisz, S. (1978). Elementy rodzinne i obcojęzyczne w słownictwie gwar ostródzko-warmińsko-mazurskich. W: Z polskich studiów slawistycznych (s. 200–223), s. V. Warszawa: Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk.
Jasiński, G. (1994). Mazurzy w drugiej połowie XIX wieku, kształtowanie się świadomości narodowej. Olsztyn: Ośrodek Badań Naukowych im. Wojciecha Kętrzyńskiego.
Koncepcje Pracy Przedszkoli Miejskich na lata 2012–2016. (2012–2016). Zasób 100 koncepcji pracy przedszkoli samorządowych z terenu województwa warmińsko-mazurskiego za lata 2012–2016 stworzony na podstawie programów udostępnionych w formie internetowej lub/i otrzymanych w zapisie papierowym od poszczególnych placówek przede wszystkim powiatu olsztyńskiego oraz w mniejszej części z mrągowskiego i giżyckiego.
Kuratorium Oświaty w Olsztynie, Certyfikat Szkoła wierna dziedzictwu, http://old.ko.olsztyn.pl/?main=2&sub=154 (dostęp: 25.08.2019).
Lewandowska, I. (2018). Gwara warmińska jako wyraz niematerialnego dziedzictwa kulturowego. Ewolucja zjawiska na przestrzeni dziejów. W: K. Gładkowski, E. Gładkowska, T. Gajowniczek (red.), Stosunki polsko-niemieckie w ćwierćwiecze od podpisania traktatu od dobrym sąsiedztwie. Kultura – oświata – gospodarka (s. 137–152). Olsztyn: Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego.
Lewandowska, I., Cyfus, E. (2012). Elementarz gwary warmińskiej. Rodzina, dom i zagroda. Barczewo: Lokalna Grupa Działania Stowarzyszenie „Południowa Warmia”.
Melchior, M. (1990). Społeczna tożsamość jednostki. Warszawa: Wydawnictwo UW.
Odoj, G. (2007). Tożsamość kulturowa społeczności małomiasteczkowej. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Rada Pedagogiczna Przedszkola Miejskiego nr 3 w Olsztynie. (2018). Statut Przedszkola Miejskiego nr 3 w Olsztynie. Olsztyn.
Rada Pedagogiczna Przedszkola Miejskiego nr 32 w Olsztynie. (2017). Statut Przedszkola Miejskiego nr 32 w Olsztynie. Olsztyn.
Regionalny Program Operacyjny Województwa Warmińsko-Mazurskiego na lata 20014–2020. (2014). Olsztyn: Warmińsko-Mazurski Urząd Wojewódzki w Olsztynie.
Roczne Ramowe Programy. (2012–2017). Zasób 100 programów pracy przedszkoli samorządowych z terenu województwa warmińsko-mazurskiego za lata 2012–2017 stworzony na podstawie programów udostępnionych w formie internetowej lub/i otrzymanych w zapisie papierowym od poszczególnych placówek przede wszystkim powiatu olsztyńskiego oraz w mniejszej części z mrągowskiego i giżyckiego.
Rozporządzenie z dnia 30 maja 2014 r. zmieniający rozporządzenie w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół. Dz.U. poz. 803.
Rubacha, K. (2008). Metodologia badań nad edukacją. Warszawa: Wydawnictwo Łośgraf.
Szatkowski, P. (2016). Mazurzy i mazursko godka – etnos skazany na wymarcie? Przegląd Bałtycki, 2, 1–10.
Świątkiewicz, W. (1991). Tożsamość kulturowa — ujęcie socjologiczne. W: W. Świątkiewicz, K. Wód (red.), Tożsamość kulturowa mieszkańców starych dzielnic miast Górnego Śląska (s. 9–17). Wrocław – Warszawa – Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Toeppen, M. (1998). Historia Mazur. Olsztyn: Wspólnota Kulturowa „Borussia”.
Uchwała nr XXXIII/407/08 Rady Miasta Olsztyn z dnia 29 października 2008 r. (2008). Olsztyn: Urząd Miasta Olsztyn.