Antyfony maryjne Antona Aschnera
DOI:
https://doi.org/10.16926/em.2014.09.02Ключові слова:
słowacka muzyka kościelna XVIII wieku, antyfony maryjneАнотація
Artykuł omawia postać mało znanego słowackiego kompozytora Antona Aschnera (ur. 1732 roku) oraz wybrane aspekty jego twórczości. Na początku autorka przedstawia stan badań nad tym tematem. Następnie przybliża dzieje życia i twórczości, z której zachowały się tylko kompozycjesakralne, a wśród nich opracowania maryjnych antyfon.
Antyfony maryjne w XVIII wieku należały do najbardziej lubianych form muzycznych w ga-tunku muzyki sakralnej. Miało to związek z rozpowszechnioną wówczas duchowością maryjną, jak również z codzienną praktyką liturgiczną w ramach oficjum modlitewnego. Z tego punktuwidzenia nie dziwi fakt, iż niemal połowa kompozycji sakralnych Antona Aschnera – kapelmi
strza, kompozytora i nauczyciela muzyki w Kremnicy – to utwory o tematyce maryjnej. Wśród nich znajdują się opracowania czterech wielkich antyfon maryjnych – Alma Redemptoris Mater,Ave Regina coelorum, Regina coeli oraz Salve Regina, których omówienie stanowi główną reflek-sję niniejszego artykułu. Opracowania muzyczne Aschnera tych modlitw skierowanych do MatkiBożej przeznaczone są na skład tzw. kirchentrio, które w pewnych przypadkach poszerzone zosta-ło o instrumenty dęte blaszane oraz kotły. Warstwę wokalną tworzą głosy solowe i chóralne.
Посилання
Aschner Anton, Duchovná tvorba I. Ária a duetá (výber), red. Peter Hochel, Verbum, Ružomberok 2013.
Aschner Anton, Duchovná tvorba II. Zborové diela (výber), red. Peter Hochel, Verbum, Ružomberok 2013.
Aschner Anton, Duchovná tvorba III. Nemecké adventné árie, red. Zuzanna Zahradníková, Verbum, Ružomberok 2013.
Bajan Juraj, Duchovné piesne pre dva hlasy a basso continuo, red. Peter Hochel, Verbum, Ružomberok 2011.
Mattheson Johann, Das Neu=Eröffnete Orchestre, Hamburg 1713, http://imslp.org/wiki/Special:ImagefromIndex/81577 [stan z 26.10.2014]
Slovenská duchovná hudba 18. storočia I. Výber zo sakrálnych diel autorov žijúcich na území Slovenska, red. Ratislav Adamko, Verbum, Ružomberok 2011.
Slovenská duchovná hudba 18. storočia II. Výber zo sakrálnych diel s mariánskou tematikou autorov žijúcich na území Slovenska, red. Zuzanna Zahradníková, Verbum, Ružomberok 2011.
Adamko Rastislav, Cyklické duchovné diela Antona Aschnera, „Studia Scientifica Facultatis Paedagogicae Universitas Catholica Ružomberok” 2013, nr 4.
Antalová Lenka, Mariánska tvorba 18. a 19. storočia v hudobných pamiatkach uršulínskeho kláštora v Bratislave, [w:] O, Maria, laude digna, red. Ratislav Podpera, Verbum, Ružomberok 2011.
Hochel Peter, Anton Aschner – hudba stratená v čase, „Studia Scientifica Facultatis Paedagogicae Universitas Catholica Ružomberok” 2013, nr 4.
Hochel Peter, Anton Aschner – súpis tvorby, „Studia Scientifica Facultatis Paedagogicae Universitas Catholica Ružomberok” 2013, nr 4.
Hochstein Wolfgang, Solomotette und Marianische Antiphonen, [w:] Geschichte der Kirchenmusik, Band 2: Das 17. und 18. Jahrhundert. Kirchenmusik im Spannungsfeld der Konfessionen, red. Wolfgang Hochstein, Christoph Krummacher, Laaber Verlag, Laaber 2012.
Huglo Michel, Halmo Joan, Antiphon: Marian antiphons, [w:] The New Grove – Dictionary of Music and Musicians, red. Stanley Sadie, Volume 1, Second Edition, Oxford University Press, Oxford 2001.
Kačic Ladislav, Mariánske spevy františkánov na Slovensku v 18. storočí, [w:] O, Maria, laude digna, red. Ratislav Podpera, Verbum, Ružomberok 2011.
Lemaîtrová Nicole, Quinsonová Marie-Thérèse, Sotová Véronique, Slovník křes- ťanské kultury, Garamond, Praha 2002.
Múdra Darina, Dejiny hudobnej kultúry na Slovensku II Klasicizmus, Vydavateľstvo Slovenského hudobného fondu, Bratislava 1993.
Nowacki Edward, Antiphon (XI. Marianische Antiphonen), [w:] Musik in Geschichte und Gegewart, Band 1, Sachteil A-Bog, Bärenreiter, Kassel 1994.
Veľbacký Ján, Historický a hudobný výklad antifóny Regina coeli, „Adoramus Te: časopis o duchovnej hudbe” 2008, nr 2.
Veľbacký Ján, Mariánska antifóna Salve Regina, „Adoramus Te: časopis o duchovnej hudbe” 2008, nr 3.
Veľbacký Ján, Obsahový zmysel mariánskych antifón Alma Redemptoris Mater a Ave regina caelorum, „Adoramus Te: časopis o duchovnej hudbe” 2008, nr 4.
Zahradníková Zuzanna, Nemecké adventné árie Antona Aschnera, „Studia Scientifica Facultatis Paedagogicae Universitas Catholica Ružomberok” 2013, nr 4.
Zavarský Ernest, Príspevok k dejinám hudby v Kremnici v rokoch 1651–1800, [w:] Hudobný archív 3, Matica slovenská, Martin 1981.
Завантаження
Опубліковано
Номер
Розділ
Ліцензія
Ця робота ліцензується відповідно до ліцензії Creative Commons Attribution 4.0 International License.
Як цитувати
