Types of Digital Presence among Seniors
DOI:
https://doi.org/10.16926/eat.2024.13.04Keywords:
seniorzy, nowe technologie, media cyfrowe, media społecznościowe, aktywny seniorAbstract
The article is a review and summarizes the knowledge in the presented research area; it also integrates and interprets the results of scientific research to date. It aims to diagnose the scope of seniors' participation in digital media. The presented narrative is an extension of the thesis that activity in digital media (especially in social media) is still perceived as reserved for the younger generation. The text also refers to Berne's transactional analysis, assuming that seniors treat digital media functionally and relationally as companions in everyday life. The research method used in the study was the analysis of the literature on the subject and analyzing statistical data regarding the discussed issue. The analysis showed three main problems that prevent seniors from using digital media on a broader scale. Firstly, there is a limited scope of digital media use by seniors in general; second, there is reduced activity related to age and well-being; and third, there needs to be standard system solutions that increase the digital competencies of seniors. The value of the study lies in identifying the main factors enabling seniors to use digital media actively.Downloads
References
Błaszczak, I. (2014). O potrzebie kształtowania kompetencji autokreacyjnych seniorów w Uniwersytetach Trzeciego Wieku. W: M. Kryston, M. Serak, Ł. Tomczyk (red.), Nowe trendy w edukacji seniorów. Czesko-polsko-słowackie studia z zakresu andragogiki i gerontologii społecznej. Banska Bystrica-Praha- Kraków.
Council Recommendation on Key Competences for Lifelong Learning, 22 May 2018, ST 9009 2018 INIT.
Chopik, W.J. (2016). The Benefits of Social Technology Use Among Older Adults Are Mediated by Reduced Loneliness. Cyberpsychology, Behavior and Social Networking, https://doi.org/10.1089/cyber.2016.015. Pobrane: 20.04.2024.
Cotten, S.R., Anderson, W.A., & McCullough, B.M. (2013). Wpływ korzystania z Internetu na samotność i kontakt z innymi wśród osób starszych: analiza przekrojowa. Dziennik Medycznych Badań Internetowych; 15: 39.
Czerski, W. M. (2020). Wykluczenie cyfrowe jednym z problemów edukacji doby cyfrowej. Rozprawy Społeczne, nr 14(3), 63- 75. https://doi.org/10.29316/rs/127216. Pobrane: 12.04.2024.
Dubas, E. (2016). „Towarzyszenie w drodze” jako przykład relacji geragogicznej. W: M. Halicka, J. Halicki, E. Kramkowska. Starość poznać, przeżyć, zrozumieć. Białystok: Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku.
Elliot, A.J., Mooney, C.J., Douthit, K.Z. (2014). Predyktory wykorzystania technologii przez osoby starsze i jej związek z objawami depresyjnymi i samopoczuciem. The Journals of Gerontology Series B: Psychological Sciences and Social Sciences; 69:667–677.
Erickson, L.B. (2013). Social media, social capital, and seniors: the impact of Facebook on bonding and bridging social capital of individuals over 65. Presented at the AMCIS. https://doi.org/10.1016/j.ijhcs.2013.04.001. Pobrane: 14.04.2024.
Fancourt, D., Steptoe, A. (2019). Television viewing and cognitive decline in older age: findings from the English Longitudinal Study of Ageing. Scientific Reports, 9(1), 1–8. DOI: 10.1038/s41598-019-39354-4.
Federacja konsumentów (2021). Raport: Wykluczenie cyfrowe podczas pandemii. Dostęp oraz korzystanie z Internetu i komputera w wybranych grupach społecznych. Warszawa.
Fundacja: Polski Fundusz Rozwoju (2022). Raport: Cyfrowi Debiutanci: https://fundacjapfr.pl/dam/jcr:5968f4bd-b154-4c05-9f88-ee0d62511cb5/Raport_Cyfrowi_Debiutanci-oswajamy_technologie.pdf. Pobrane: 19.04.2024.
Gałuszka, D. (2023). Wirtualna jesień życia: rozważania o roli gier cyfrowych w życiu osób starszych. Wydawnictwo AGH. DOI:10.7494/978-83-67427-62-3.
Gemius (2023). Raport: Social Media 2023 https://www.gemius.pl/wszystkie-artykuly-aktualnosci/social-media-2023-pierwsza-edycja-raportu-juz-dostepna.html. Pobrane: 12.04.2024.
Gregor, B., Kaczorowska-Spychalska, D. (2016). Wpływ mediów na zachowania konsumenckie osób w grupie 55+, Problemy Zarządzania, vol. 14, nr 2, s.230.
Gryczka, M. (2012). Rola Internetu w budowaniu społeczeństwa obywatelskiego, Management and Business Administration. Central Europe, nr 2.
GUS (2021). Raport: Wykorzystanie technologii informacyjno-komunikacyjnych w jednostkach administracji publicznej, przedsiębiorstwach i gospodarstwach domowych. Warszawa.
GUS (2023a). Raport: Sytuacja osób starszych w Polsce w 2022 roku. Warszawa.
GUS (2023b). Sytuacja osób starszych w Polsce w 2022 roku. Warszawa-Białystok.
GUS, https://stat.gov.pl, Pobrane: 20.05.2022.
Hayes, M., Stolk-Cooke, K., Muench, F. (2015). Understanding Facebook use and the psychological effects of use across generations. Computers in Human Behavior, vol.49: 507–511.
Hill, R., Betts, L.R., Gardner, S.E. (2015). Older adults’ experiences and perceptions of digital technology: (Dis)empowerment, wellbeing, and inclusion Computer in human Behavior; vol. 48: 415–423. https://doi.org/10.1016/j.chb.2015.01.062. Pobranie: 17.04.2024.
Jakubaszek, W. (2014). Uniwersytet trzeciego wieku w edukacji całożyciowej. Edukacja Ustawiczna Dorosłych, nr 1(84).
Jedlińska, R. (2018). Wykluczenie cyfrowe w Polsce na tle Unii Europejskiej. Ekonomiczne Problemy Usług, nr 2(131), s.225-236.
Jedlińska, L.M. (2013). Seniorzy na granicy wykluczenia społecznego – metody zapobiegania wykluczeniu cyfrowemu. Zeszyty Pracy Socjalnej, 18(3), 125–137.
Kowalik, S. (2000). Jakość życia psychicznego. W: R. Derbis (red.), Jakość rozwoju a jakość życia (s.12-28). Częstochowa: Wydawnictwo WSP.
Lenhart, A., Duggan, M. (2013). Couples, the Internet, and Social Media. Pew Research Center. https://studylib.net/doc/8643669/couples--the-internet--and-social-media. Pobrane: 22.04.2024.
Łęski, Z. (2017). Nowe media w społeczeństwie informacyjnym z perspektywy analizy transakcyjnej. Praca czy współpraca? Edukacyjna Analiza Transakcyjna, 6, 119-125.
Maczuga, P. (2018). 3 zmiany technologiczne w edukacji on-line dorosłych, których wciąż nie doceniamy, https://epale.ec.europa.eu/pl/blog/3-zmiany-technologiczne-w-edukacji-line-doroslych-ktorych-wciaz-nie-doceniamy. Pobrane: 10.04.2024.
Mead, M. (2000). Kultura i tożsamość. Studium dystansu międzypokoleniowego. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Medlock, S., Eslami, S., Askari, M., Arts, D.L., Sent, D., de Rooij, S.E., Abu-Hanna, A. (2015). Health information-seeking behavior of seniors who use the Internet: a survey. Med Internet Res., Jan 8;17(1):e10. DOI: 10.2196/jmir.3749. Pobrane: 10.04.2024.
Norris, P. (2001). Digital divide: Civic Engagement, Information Poverty, and the Internet. Wielka Brytania: Cambridge.
Pietrasiński, Z. (1996). Rozwój dorosłych (11-35). W: Wujek T. (red.): Wprowadzenie do andragogiki. Radom: Wydawnictwo Instytutu Technologii Eksploatacji.
Pikuła, N.G. (2016). Poszukiwanie sensu życia osób starszych. Inspiracje do edukacji w starości. Kraków: Impuls.
Pikuła, N.G. (2020). Edukacja seniorów do użytkowania nowych technologii. Nowe wyzwania dla polityki społecznej. Edukacja Ustawiczna Dorosłych, 4, 177–188. DOI: 10.34866/0tqd-3e85.
Popielec, D.U. (2014). Nowe media jako innowacyjna forma dyskursu publicznego. W: M.W. Sienkiewicz, M. Sidor (red.), Dialog obywatelski – formy, mechanizmy, bariery i perspektywy rozwoju (s.92-107). Lublin: Wydawanictwo Fundacji Centrum Rozwoju Lokalnego.
Ptaszek, G. (2019). Edukacja medialna 3.0. Krytyczne rozumienie mediów cyfrowych w dobie Big Data i algorytmizacji. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Rettner, R. (2021). Too much TV may be bad for your long-term brain health. https://www.livescience.com/tv-watching-midlife-brain-health.html. Pobrane: 15.04.2024.
Skibińska, E. (2007). Proces kształcenia seniorów. Rocznik Andragogiczny, tom R.
Straś-Romanowska, M. (2001). Późna dorosłość. Wiek starzenia się. (263-292).W: Harwas-Napierała B., Trempała J. (red.): Psychologia rozwoju człowieka. Tom 2. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Szarota, Z. (2014). Era trzeciego wieku – implikacje edukacyjne. Edukacja Ustawiczna Dorosłych, nr 1(84).
Szmigielska, B., Bąk, A., Hołda, M. (2012). Seniorzy jako użytkownicy Internetu. Nauka, nr 2, s. 141-155.
Tibbits, C. (1960). Handbook of social gerontology. Chicago: University of Chicago Press.
Tkaczyk, A. (2023). ARC rynek i Opinie, Raport: dojrzali konsumenci w sieci. https://arc.com.pl/niemal-polowa-seniorow-robi-zakupy-przez-internet/. Pobrane: 22.04.2024.
Tomczyk Ł. (2010). Seniorzy w świecie nowych mediów. e-mentor, nr 4(36).
Wagner, N., Hassanein. K. (2020). Korzystanie z komputera przez osoby starsze: przegląd multidyscyplinarny. Komputery w ludzkich zachowaniach; 26: 870–882
Wróblewska, W. (2007). Autoedukacja słuchaczy Uniwersytetu Trzeciego Wieku, e-Mentor, nr 2 (19).
www.1: https://biuroprasowe.orange.pl/blog/przeszkolilismy-ponad-7000-seniorow/. Pobrane: 15.04.2024.
www.2: https://fundacjapfr.pl/cyfrowi_debiutanci.html. Pobrane: 16.04.2024.
Wyszkowska, D., Gabińska, M., Romańska, S. (red.) (2020). Sytuacja osób starszych w Polsce w 2018 roku. Warszawa, Białystok.
Zając, L. (2002). Psychologiczna sytuacja człowieka starszego oraz jej determinanty. (53–112). W: Obuchowski K. (red.): Starość i osobowość. Bydgoszcz: Wydawnictwo Akademii Bydgoskiej.
Published
How to Cite
Issue
Section
License
Copyright (c) 2024 Agnieszka Iwanicka
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.
I am aware that the Educational Transactional Analysis journal is published under a Creative Commons license - Attribution (https://creativecommons.org/licenses/by/4.0/legalcode).
By submitting the article, I agree to make it available under this license