Rola społeczności korekcyjnej dla kształtowania umiejętności społecznych uczestników. Studium przypadku

• Edyta Widawska

  Uniwersytet Śląski w Katowicach

  https://orcid.org/0000-0002-0964-0341

• Agnieszka Reifland

Młodzi ludzie w okresie dorastania poszukują wzorców i autorytetów, mają także zwiększoną potrzebę autonomii i chęci decydowania o sobie. Jednym z miejsc, w którym realizowane są te potrzeby oraz oczekiwania dzieci i młodzieży jest Świetlica Socjoterapeutyczna i Klub Młodzieżowy Fundacji dla Ludzi Potrzebujących Pomocy „Gniazdo” w Katowicach, gdzie wykorzystywana jest metoda społeczności korekcyjnej. Podopieczni aktywnie uczestniczą w życiu i działalności placówki, co zostało zaprezentowane w poniższym artykule. Celem artykułu jest ukazanie metody społeczności korekcyjnej i jej znaczenia dla kształtowania umiejętności społecznych, jak również przedstawienie wyników badań przeprowadzonych w wyżej wymienionej organizacji.

1. Edyta Widawska - Uniwersytet Śląski w Katowicach

   dr hab. Edyta Widawska, prof. UŚ - jest profesorką UŚ na Wydziale Nauk Społecznych Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Jej habilitacja dotyczyła pedagogiki, doktorat dotyczył socjologii. Jest członkinią Zespołu Badawczego Edukacyjnej Analizy Transakcyjnej, absolwentką Szkoły Praw Człowieka Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka, specjalistką ds. monitoringu i praw człowieka, wieloletnią trenerką i edukatorką działań równościowych i strażniczych w kraju oraz za granicą. Współpracuje z wieloma organizacjami pozarządowymi. Ponadto jest trenerką umiejętności miękkich w zakresie metod i technik pracy dydaktycznej, edukacyjnej analizy transakcyjnej, alternatywnych form rozwiązywania konfliktów (mediacja, facylitacja, negocjacje), komunikacji bez użycia przemocy i asertywności. Jest autorką i współautorką licznych publikacji naukowych, dydaktycznych i popularnonaukowych. Z powodzeniem łączy pracę w dziedzinie badań naukowych z praktyką, realizując projekty we współpracy z instytucjami zaangażowanymi we wdrażanie polityk równościowych na poziomie krajowym i międzynarodowym (w tym: RPO, OBWE, ONZ, RE, UE, UNHCR).

2. Agnieszka Reifland

   Agnieszka Reifland studentka studiów magisterskich na kierunku pedagogika opiekuńczo- wychowawcza oraz licencjackich na kierunku pedagogika specjalna o specjalności rehabilitacja i edukacja osób z niepełnosprawnością intelektualną na Wydziale Nauk Społecznych Uniwersytetu Śląskiego. A także przewodnicząca Koła Naukowego Włącznik działającego na rzecz szeroko rozumianej ochrony praw człowieka.

Adorno, T.W. (1978). Wychowanie po Oświęcimiu. Znak, 285, 353–366. Berne, E. (1979). The Structure and Dynamics of Organizations and Groups. New York: Ballantine Books.

Cornell, W.F., Graaf de, A., Newton, T., Thunnissen, M. (eds.) (2016). Into TA. A Comprehensive Textbook on Transactional Analysis. London: Karnac Books Ltd.

Drzeżdżon, W. (2011). Pedagogiczne uwarunkowania autorytetu nauczyciela-wychowawcy. Język – Szkoła – Religia, 6, 113–124.

Erikson, E.H. (2000). Dzieciństwo i społeczeństwo. Poznań: Dom Wydawniczy REBIS.

Górnicka, J.B. (2015). Metodyka pracy opiekuńczo-wychowawczej. Wybrane zagadnienia. Podręcznik akademicki. Opole: Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego.

Jones, M. (1968). Beyond the therapeutic community: Social Learning and Social Psychiatry. Yale: University Press.

Koczurowska, J. (2012). Społeczność terapeutyczna w rehabilitacji uzależnień. In: P. Jabłoński, B. Bukowska, J.C. Czabała (eds.), Uzależnienie od narkotyków. Podręcznik dla terapeutów. Łódź: Krajowe Biuro do Spraw Przeciwdziałania Narkomanii.

Korczak, J. (2012). Prawo dziecka do szacunku. Warszawa: Rzecznik Praw Dziecka. Łobocki, M. (2003). ABC wychowania. Lublin: Wydawnictwo UMCS.

Martowska, K., Matczak, A. (2013). Pomiar kompetencji społecznych – prezentacja nowego narzędzia diagnostycznego. Psychologia Jakości Życia, 12 (1), 43–56, http://dx.doi.org/10.5604/16441796.1088803.

Martowska, K. (2012). Psychologiczne uwarunkowania kompetencji społecz- nych. Warszawa: Liberi Libri.

Neill, A.S. (1991). Summerhill. Harmondsworth: Penguin Books.

Okoń, W. (2016). Wprowadzenie do dydaktyki ogólnej. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie Żak.

Sawicka, K. (2006). Socjoterapia jako forma pracy z dziećmi i młodzieżą przejawiającymi zaburzone zachowania. In: I. Dąbrowska-Jabłońska (ed.), Terapia dzieci i młodzieży. Metody i techniki pomocy psychopedagogicznej. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.

Stake, R.E. (2009). Jakościowe studium przypadku. In: N.K. Denzin, Y.S. Lin- coln (eds.), Metody badań jakościowych, vol. 1. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Strumińska-Kutra, M., Koładkiewicz, I. (2012). Studium przypadku. In: D. Je- mielniak (ed.), Badania jakościowe. Metody i narzędzia, vol. 2. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Śliwerski, B. (2005). Współczesne teorie i nurty wychowania. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.

Tokarska, B. (2013). Społeczność korekcyjna w świetlicy środowiskowej jako metoda pracy z młodzieżą zagrożoną niedostosowaniem społecznym. In: P. Adamiak, J. Pyżalski (eds.), Model działań systemowych – MDS. Podręcznik metodyczny. Łódź: Wydawnictwo EXALL.

Widawska, E. (2016). Ku czemu wychowywać ma szkoła? Refleksja w oparciu o model analizy transakcyjnej. Edukacyjna Analiza Transakcyjna, 5, 93–109, http://dx.doi.org/10.16926/eat.2016.05.06.

Wieczorek, Z. (2011). Pomidor... Zabawa czy zasada? Jak wykorzystać analizę transakcyjną w uczeniu asertywności? In: J. Jagieła (ed.) Analiza transakcyjna w edukacji. Częstochowa: Wydawnictwo AJD.

Yin, R.K. (2015). Studium przypadku w badaniach naukowych. Projektowanie i metody. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.

• pdf (Angielski)