Abstrakt
Kryzys aksjologiczny widziany jest najczęściej jako niekorzystna sytuacja, w której znalazły się współczesne globalizujące się społeczeństwa. Przejawia się on w upadku wartości tradycyjnie uznawanych za wysokie i preferencji wartości niskich. Jego przyczyną jest m.in. nadmiar hierarchii wartości i związana z tym sytuacja konfliktu wartości. Najważniejszym symptomem kryzysu jest występowania swoistego chaosu w świecie wartości, w którym coraz trudniej jest się rozeznać współczesnemu człowiekowi. Edukacja służyć więc winna m.in. wskazaniu tych wartości, które zapewnią godne życie przyszłym pokoleniom ludzkości, i zachowaniu dóbr, które to umożliwią. Pośród nich szczególną rolę odgrywać powinna wartość odpowiedzialności, w tym odpowiedzialności za los przyszłych ludzkich pokoleń.
Bibliografia
Arystoteles (1956). Etyka nikomachejska. Warszawa: PWN.
Arystoteles (1997). Etyka wielka. Etyka eudemejska. Warszawa: PWN.
Arystoteles (2004). Polityka. Warszawa: PWN.
Birnbacher, D. (2009). Odpowiedzialność za przyszłe pokolenia – zakres i granice. Studia Ecologiae et Bioethicae, 7, s. 91–106.
Ciążela, H., Tyburski, W. (2012). Odpowiedzialność globalna i edukacja ekologiczna. Wymiary teoretyki i praktyki. Warszawa: Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej.
Ciążela, H., Dziarnowska, W., Tyburski, W. (2010). Wobec zagrożenia globalnym kryzysem ekologicznym. Technologiczna korekta czy aksjologiczna przebudowa? Warszawa: Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej.
Dembiński, M. (2013). Pedagogiczne tworzenie istoty ludzkiej. Poznań: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza.
Epikur (1991). List etyczny do Menoikeusa. Warszawa: PWN.
Ferry, L., Vincent, J.D. (2003). Co to jest człowiek? Warszawa: PIW.
Frączek, Z. (2002). Edukacja aksjologiczna wobec potrzeb współczesności. Rzeszów: Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego.
Gajda, J. (2000). Edukacja zorientowana na XXI wiek. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
Gołaszewska, M. (1987). W poszukiwaniu porządku świata. Warszawa: PWN. Gołaszewska, M. (1990). Istota i istnienie wartości. Studium o wartościach estetycznych na tle sytuacji aksjologicznej. Warszawa: PWN.
Gołaszewska, M. (1994). Fascynacja złem. Eseje z teorii wartości. Warszawa: PWN.
Ingarden, R. (2009). Książeczka o człowieku. Kraków: Znak.
Jedynak, A. (2008). Odpowiedzialność w globalnej wiosce. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Semper.
Jonas, H. (1996). Zasada odpowiedzialności. Etyka dla cywilizacji technologicznej. Kraków: Wydawnictwo Platan.
Kojot, J., Przybysz, P.J. (2002). Edukacja wobec wartości. Gdynia: Wydawnictwo AM.
Kowalczyk, S. (2011). Współczesny kryzys ideowo-aksjologiczny. Lublin: Wydawnictwo KUL.
Marek-Bieniasz, A. (2006). Europejska filozofia starożytna. Wybrane szkoły i przedstawiciele. Częstochowa: Wydawnictwo AJD.
Ostrowska, U. (2000). Aspekty aksjologiczne w edukacji. Olsztyn: Wydawnictwo Naukowe Wyższej Szkoły Edukacji Zdrowotnej.
Rawls, J. (1994). Teoria sprawiedliwości. Warszawa: PWN.
Serafin, K. (2013). Aksjologiczny wymiar tożsamości podmiotu osobowego w ujęciu Marii Gołaszewskiej. Świdnickie Studia Teologiczne, 10, s. 319–331.
Singer, P. (1997). O życiu i śmierci. Upadek etyki tradycyjnej. Warszawa: PIW.
Skolimowski, H. (1991). Medytacje o prawdziwych wartościach człowieka, który poszukuje sensu życia. Wrocław: Wrocławska Oficyna Wydawnicza.
Spaemann, R. (2012). Kroki poza siebie. Przemówienia i eseje. Warszawa: Oficyna Wydawnicza.
Stelcer, B. i in. (2013). Zdrowy człowiek i społeczeństwo w wizjach Alberta Schweitzera i Ericha Fromma. Poznań: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Medycznego im. K. Marcinkowskiego.
Tatarkiewicz, W. (2001). Historia filozofii. Warszawa: PWN.
Tischner, J. (2005). Świat ludzkiej nadziei. Kraków: Znak.
Wloka, A. (2013). Oblicza chciwości – wpływ chciwości na jakość życia i sposoby walki z chciwością. Kraków: Znak.
Zuziak, W. (2006). Społeczne perspektywy etyki. Kraków: Wydawnictwo Naukowe PAT.
Zuziak, W. (2012). Czy aksjologia może przezwyciężyć ponowoczesny kryzys wartości? Przegląd Filozoficzny – Nowa Seria, 2, s. 295–310.
Żebrowski, J. (1996). Edukacja w społeczeństwie obywatelskim i system wartości. Gdańsk: Wydawnictwo UG.
Strony internetowe:
Podgórski, R., Kryzys tożsamości współczesnego człowieka w społeczeństwie ponowoczesnym. http://www.opoka.org.pl/biblioteka/F/FA/rp_antropolog2.html#.