Chaos w świecie wartości a wyzwania dla edukacji
Pdf

Słowa kluczowe

wartości
kryzys aksjologiczny
odpowiedzialność

Abstrakt

Kryzys aksjologiczny widziany jest najczęściej jako niekorzystna sytuacja, w której znalazły się współczesne globalizujące się społeczeństwa. Przejawia się on w upadku wartości tradycyjnie uznawanych za wysokie i preferencji wartości niskich. Jego przyczyną jest m.in. nadmiar hierarchii wartości i związana z tym sytuacja konfliktu wartości. Najważniejszym symptomem kryzysu jest występowania swoistego chaosu w świecie wartości, w którym coraz trudniej jest się rozeznać współczesnemu człowiekowi. Edukacja służyć więc winna m.in. wskazaniu tych wartości, które zapewnią godne życie przyszłym pokoleniom ludzkości, i zachowaniu dóbr, które to umożliwią. Pośród nich szczególną rolę odgrywać powinna wartość odpowiedzialności, w tym odpowiedzialności za los przyszłych ludzkich pokoleń.

https://doi.org/10.16926/pe.2015.08.04
Pdf

Bibliografia

Arystoteles (1956). Etyka nikomachejska. Warszawa: PWN.

Arystoteles (1997). Etyka wielka. Etyka eudemejska. Warszawa: PWN.

Arystoteles (2004). Polityka. Warszawa: PWN.

Birnbacher, D. (2009). Odpowiedzialność za przyszłe pokolenia – zakres i granice. Studia Ecologiae et Bioethicae, 7, s. 91–106.

Ciążela, H., Tyburski, W. (2012). Odpowiedzialność globalna i edukacja ekologiczna. Wymiary teoretyki i praktyki. Warszawa: Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej.

Ciążela, H., Dziarnowska, W., Tyburski, W. (2010). Wobec zagrożenia globalnym kryzysem ekologicznym. Technologiczna korekta czy aksjologiczna przebudowa? Warszawa: Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej.

Dembiński, M. (2013). Pedagogiczne tworzenie istoty ludzkiej. Poznań: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza.

Epikur (1991). List etyczny do Menoikeusa. Warszawa: PWN.

Ferry, L., Vincent, J.D. (2003). Co to jest człowiek? Warszawa: PIW.

Frączek, Z. (2002). Edukacja aksjologiczna wobec potrzeb współczesności. Rzeszów: Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego.

Gajda, J. (2000). Edukacja zorientowana na XXI wiek. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.

Gołaszewska, M. (1987). W poszukiwaniu porządku świata. Warszawa: PWN. Gołaszewska, M. (1990). Istota i istnienie wartości. Studium o wartościach estetycznych na tle sytuacji aksjologicznej. Warszawa: PWN.

Gołaszewska, M. (1994). Fascynacja złem. Eseje z teorii wartości. Warszawa: PWN.

Ingarden, R. (2009). Książeczka o człowieku. Kraków: Znak.

Jedynak, A. (2008). Odpowiedzialność w globalnej wiosce. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Semper.

Jonas, H. (1996). Zasada odpowiedzialności. Etyka dla cywilizacji technologicznej. Kraków: Wydawnictwo Platan.

Kojot, J., Przybysz, P.J. (2002). Edukacja wobec wartości. Gdynia: Wydawnictwo AM.

Kowalczyk, S. (2011). Współczesny kryzys ideowo-aksjologiczny. Lublin: Wydawnictwo KUL.

Marek-Bieniasz, A. (2006). Europejska filozofia starożytna. Wybrane szkoły i przedstawiciele. Częstochowa: Wydawnictwo AJD.

Ostrowska, U. (2000). Aspekty aksjologiczne w edukacji. Olsztyn: Wydawnictwo Naukowe Wyższej Szkoły Edukacji Zdrowotnej.

Rawls, J. (1994). Teoria sprawiedliwości. Warszawa: PWN.

Serafin, K. (2013). Aksjologiczny wymiar tożsamości podmiotu osobowego w ujęciu Marii Gołaszewskiej. Świdnickie Studia Teologiczne, 10, s. 319–331.

Singer, P. (1997). O życiu i śmierci. Upadek etyki tradycyjnej. Warszawa: PIW.

Skolimowski, H. (1991). Medytacje o prawdziwych wartościach człowieka, który poszukuje sensu życia. Wrocław: Wrocławska Oficyna Wydawnicza.

Spaemann, R. (2012). Kroki poza siebie. Przemówienia i eseje. Warszawa: Oficyna Wydawnicza.

Stelcer, B. i in. (2013). Zdrowy człowiek i społeczeństwo w wizjach Alberta Schweitzera i Ericha Fromma. Poznań: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Medycznego im. K. Marcinkowskiego.

Tatarkiewicz, W. (2001). Historia filozofii. Warszawa: PWN.

Tischner, J. (2005). Świat ludzkiej nadziei. Kraków: Znak.

Wloka, A. (2013). Oblicza chciwości – wpływ chciwości na jakość życia i sposoby walki z chciwością. Kraków: Znak.

Zuziak, W. (2006). Społeczne perspektywy etyki. Kraków: Wydawnictwo Naukowe PAT.

Zuziak, W. (2012). Czy aksjologia może przezwyciężyć ponowoczesny kryzys wartości? Przegląd Filozoficzny – Nowa Seria, 2, s. 295–310.

Żebrowski, J. (1996). Edukacja w społeczeństwie obywatelskim i system wartości. Gdańsk: Wydawnictwo UG.

Strony internetowe:

Podgórski, R., Kryzys tożsamości współczesnego człowieka w społeczeństwie ponowoczesnym. http://www.opoka.org.pl/biblioteka/F/FA/rp_antropolog2.html#.