Formowanie i organizacja Polskiej Wojskowej Jednostki Specjalnej w Doraźnych Siłach Zbrojnych ONZ na Bliskim Wschodzie w świetle źródłowych dokumentów rządowych

Abstrakt

Dopiero w dobie polityki odprężenia (1973) rząd polski otrzymał zaproszenie, aby jednostka Wojska Polskiego stała się częścią kontyngentu sił zbrojnych ONZ. Był to pierwszy przypadek, gdy kontyngent z państw Układu Warszawskiego wziął udział w międzynarodowej operacji pokojowej. Zakończenie w październiku 1973 r. wojny pomiędzy połączonymi siłami Egiptu i Syrii a państwem izraelskim zostało wymuszone przez interwencję międzynarodową. To doprowadziło do zaprzestania walk i przystąpienia do rozmów pokojowych. Jednym z państw zaproszonych do Drugich Doraźnych Sił Pokojowych ONZ (Second United Nations Emergency Forces/UNEF-II) na Bliskim Wschodzie była Polska. Rząd zgodził się na utworzenie kontyngentu, nakazując Ministrowi Obrony Narodowej sformować Polską Wojskową Jednostkę Specjalną (PWJS). Cała operacja przebiegała w pośpiechu i w całkowicie nieznanym dla Wojska Polskiego terenie. Celem artykułu jest przedstawienie procesu decyzyjnego, dotyczącego powołania kontyngentu i jego organizacji, na podstawie dokumentów archiwalnych znajdującym się w zasobach dawnego Archiwum Wojskowego Instytucji Centralnych MON, a obecnie w Centralnym Archiwum Wojskowym.