Abstrakt
W opracowaniu wskazuję na związek między szkołą a poczuciem tożsamości osób w wieku późnej dorosłości, mieszkających w polskiej i czeskiej części Śląska Cieszyńskiego. Ukazuję edukację szkolną jako jedną z dróg prowadzących do wszechstronnego rozwoju człowieka. Zaprezentowane wyniki badań wskazują, że zaszczepione w jednostce w okresie dzieciństwa dobre praktyki edukacyjne owocują w życiu dorosłym i w starości. Niniejsze opracowanie jest komunikatem z badań przeprowadzonych w Cieszynie oraz Czeskim Cieszynie w 2013 roku. Strategia ilościowa i jakościowa zastosowane zostały jako komplementarne względem siebie. Posłużono się ankietą, wywiadem oraz analizą danych jakościowych. Wyniki przeprowadzonych badań wskazują, że pozytywne postawy sprzyjające uczeniu się przez całe życie kształtowane są na poziomie szkoły podstawowej i kolejnych szczeblach edukacji. W opiniach osób w wieku późnej dorosłości szkoła oraz personel pedagogiczny zajmują znaczące miejsce w kształtowaniu tożsamości. Dla osób starszych edukacja ustawiczna to zdobywanie umiejętności, kwalifikacji, poszerzanie swoich zainteresowań, ale przede wszystkim droga do wyrażania samego siebie, kreowania poczucia własnej tożsamości.
Bibliografia
Czerniawska, O. (1997). Uczenie się jako styl życia. W: M. Dzięgielewska (red.), Przygotowanie do starości. Łódź: Zakład Oświaty Dorosłych Uniwersytetu Łódzkiego.
Czerniawska, O. (2000). Drogi i bezdroża andragogiki. Łódź: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Humanistyczno-Ekonomicznej.
Erikson, E. (1968). Identity: youth and crisis. New York: W.W. Norton Company.
Feinberg, W., Soltis, J.F. (2000). Szkoła i społeczeństwo. Warszawa: WSiP.
Grabowska, B. (2000). Szkoła w środowisku zróżnicowanym kulturowo. W: T. Lewowicki, A. Szczurek-Boruta (red.), Szkoła na pograniczach. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Harwas-Napierała, B., Trempała, J. (2000). Psychologia rozwoju człowieka. Charakterystyka okresów życia człowieka. Warszawa: PWN SA.
Jasiński, Z. (red.), (2010). Szkoła i nauczyciele wobec problemów edukacji międzykulturowej. Opole: Instytut Nauk Pedagogicznych Uniwersytetu Opolskiego.
Kwiatkowski, S.M. (2006). Kształcenie zawodowe – wyzwania, priorytety, standardy. Warszawa: Instytut Badań Edukacyjnych.
Lewowicki, T., Szczurek-Boruta, A. (2000). Szkoła na pograniczach. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Miles, M.B., Huberman, A.M. (2000). Analiza danych jakościowych. Białystok: Wydawnictwo „Trans Humana”.
Nikitorowicz, J. (2005). Kreowanie tożsamości dziecka. Gdańsk: GWP. Nikitorowicz, J., (1995). Pogranicze. Tożsamość. Edukacja międzykulturowa. Białystok: Wydawnictwo „Trans Humana”.
Nikitorowicz, J., Sobecki M. (2000). Edukacja międzykulturowa w wymiarze instytucjonalnym. Białystok: Wydawnictwo „Trans Humana”.
Rubacha, K. (2008). Metodologia badań nad edukacją. Warszawa: WAiP.
Szatur-Jaworska, B., Błędowski, P., Dzięgielewska, M. (2006). Podstawy gerontologii społecznej. Warszawa: Oficyna Wydawnicza ASPRA-JR.
Szczurek-Boruta, A. (2013). Doświadczenia społeczne w przygotowaniu przyszłych nauczycieli do pracy w warunkach wielokulturowości. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
Szczurek-Boruta, A. (1999). Edukacja szkolna na pograniczu polsko-czeskim. W: J. Nikitorowicz, M. Sobecki (red.), Edukacja międzykulturowa w wymiarze instytucjonalnym. Białystok: Wydawnictwo „Trans Humana”.
Szczurek-Boruta, A. (2014). Szkoła i jej rola w kształtowaniu tożsamości młodzieży. W: T. Lewowicki, W. Ogniewjuk, E. Ogrodzka-Mazur, S. Sysojewa (red.), Wielokulturowość i edukacja. Warszawa: Wyższa Szkoła Pedagogiczna ZNP.
Urlińska, M.M. (2007). Szkoła polska na obczyźnie wobec dylematów tożsamościowych. Toruń: Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.