Abstrakt
Kompetencje kluczowe są potrzebne wszystkim do samorealizacji i rozwoju osobistego, uzyskania szans na zatrudnienie, włączenia społecznego i aktywnego obywatelstwa.
Rozwój kompetencji kluczowych, ich zasadność oraz świadczenie kształcenia i uczenia się zorientowanego na ich wdrożenie powinny być realizowane poprzez ustanowienie dobrych praktyk w zakresie lepszego wspierania kadry edukacyjnej, a także aktualizacji oceny metod i narzędzi oraz wprowadzanie nowych i innowacyjnych form nauczania i uczenia się.
Zadaniem nauczycieli edukacji włączającej jest stworzenie takiego środowiska uczenia się, aby kompetencje kluczowe mogły być rozwijane odpowiednio do wieku rozwojowego uczniów. Stosowanie metod aktywizujących jest zatem naczelną zasadą programu nauczania-uczenia się uczniów z niepełnosprawnościami i pełnosprawnych.
Stosowane metody powinny uwzględniać indywidualne potrzeby i możliwości uczniów, co w przypadku często bardzo zróżnicowanej klasy włączającej może okazać się dużym wyzwaniem, zwłaszcza że poza dostosowywaniem wymagań edukacyjnych, nauczyciel musi stale uwzględniać stopień, zakres i możliwości wdrożenia kompetencji kluczowych.
Bibliografia
Baines, E., Blatchford, P., & Chowne, A. (2007). Improving the effectiveness of collaborative group work in primary schools: effects on science attainment. British Educational Research Journal, 33(5), 663–680. https://doi.org/10.1080/01411920701582231.
Baldeon, J.; Puig, A.; Rodriguez, I.; Lopez, M.; Grau, S.; Escayola, M. (2015). Gamification of Elementary Math Learning: A Game Designer Role-Playing Experience with Kids. Spain: Workshop on Gamification in Education.
Brudnik, E., Moszyńska, A., Owczarska, B. (2011). Ja i mój uczeń pracujemy aktywnie. Przewodnik po metodach aktywizujących. Kielce: Wydawnictwo Jedność.
Crick, R.D. (2008). Key Competencies for Education in a European Context: Narratives of Accountability or Care, European Educational Research Journal. Volume 7, Issue 3: Social Justice, Research and European Policy: defining and measuring key competences in education, 261–413. https://doi.org/10.2304/eerj.2008.7.3.311.
Danielewicz, A. (2020). Metody aktywizujące w wychowaniu przedszkolnym. Zeszyty Naukowe WSG. Edukacja – Rodzina – Społeczeństwo, 36(5), 73–89.
Drzewiecki, P. (2014). Metody aktywizujące w akademickim kształceniu dziennikarzy. Otwock: Piotr Drzewiecki.
Dunlosky, J., Rawson, K.A., Marsh, E.J., Nathan, M.J., & Willingham, D.T. (2013). Improving Students’ Learning With Effective Learning Techniques: Promising Directions From Cognitive and Educational Psychology. Psychological Science in the Public Interest, 14(1), 4–58. https://doi.org/10.1177/1529100612453266.
Furmaniak, K., Olkowska, A. (2017). Lekcje z jajem. Metody aktywizujące w nauczaniu języka polskiego jako obcego (na przykładzie zajęć o tematyce wielkanocnej). Język – Szkoła – Religia, 12(3), 42–51.
Gadamska, M. (2018). Wykorzystanie metod aktywizujących w pracy z grupą, Kwartalnik Edukacyjny, 3(94), 24–33.
Gordon, J., Halasz, G., Krawczyk, M., Leney, T., Michel, A., Pepper, D., Putkiewicz, E., Wisniewski, J. (2009). Key Competences in Europe: opening doors for lifelong learners across the school curriculum and teacher education. Warszawa: CASE Network.
Hamilton, R., Farruggia S.F., Peterson E.R., Carne, S. (2013) Key Competencies in secondary school: An examination of the factors associated with successful implementation. Teachers and Curriculum, 13, 49–57. https://doi.org/10.15663/tandc.v13i0.10.
Jeziorska, J. (1996). Szkolne pytania czyli dylematy nauczania. Warszawa: Wydawnictwo Salezjańskie.
Karbowniczek, J. (2016). Twórcza aktywność dziecka a metody aktywizujące w nauczaniu zintegrowanym. Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce, 1(1), 5–9.
Krzyżewska J., (1998). Aktywizujące metody i techniki w edukacji wczesnoszkolnej. Suwałki: AU OMEGA.
Kubik, A. (2020). Metody aktywizujące w edukacji polonistycznej dzieci w młodszym wieku szkolnym. Kultura – Przemiany – Edukacja, 8, 174–185. https://doi.org/10.15584/kpe.2020.8.12.
Kujawiński, J. (1990). Rozwijanie aktywności twórczej uczniów klas początkowych. Warszawa: WSiP.
Kucharczyk, I., Wójcik, M. (2024). Funkcjonowanie społeczno-emocjonalne dzieci z grupy ryzyka dysleksji a działania profilaktyczne przedszkola i szkoły. Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce, 19(2), 119–131. https://doi.org/10.35765/eetp.2024.1973.09.
Latifi, F. & Kasumi, H. (2022). Teachers’ perspectives on innovative and interactive teaching methods. CypriotJournal of Educational Science, 17(8), 2851–2860. https://doi.org/10.18844/cjes.v17i8.7843.
Lipowska-Kuźba, A., Dłutowska-Osik, H. (2019). Metody aktywizujące w klasie integracyjnej. Student Niepełnosprawny. Szkice i Rozprawy, 19(12). https://doi.org/10.34739/sn.2019.19.21.
Maker, C.J., Bahar, A.K., Pease, R., Alfaiz, F.S. (2023). Discovering and nurturing creative problem solving in young children: An exploratory study, Journal of Creativity, 33(2), https://doi.org/10.1016/j.yjoc.2023.100053.
Marek, E. (2017). W poszukiwaniu metod wspierania aktywności edukacyjnej dzieci w młodszym wieku szkolnym (na podstawie analizy wybranych programów kształcenia. In: U. Szuścik, R. Raszka (eds.), Innowacyjność w praktyce pedagogicznej. Teoria i praktyka. Tom 1. Katowice: Wydawnictwo UŚ.
Micieta, B., Binasova, V., Kasajova, M., Gabajova, G. (2020). Using Activating Teahing Methods For Improving Student Motivation. 12th International Conference on Education and New Learning Technologies. Lab: ZIMS’s Lab. https://doi.org/10.21125/edulearn.2020.2129.
Ordon, U. (2015). Wykorzystanie metod aktywizujących przez nauczycieli przedszkoli i klas I–III – raport z badań. Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce, 3(37), 129–144.
Perttula, A., & Tuomi, P. (2017). GAMIFICATION AT SCHOOL. EDULEARN 17 Proceedings, 9334–9340. https://doi.org/10.21125/edulearn.2017.0756.
Rasskazova, O., Alexandrov, I., Burmistrov, A., Siniavina, M., Cornelis, E. (2020). Key Competencies in the Digital Age and Transformation of Education. IOP Conference Series: Materials Science and Engineering. Volume 940. https://doi.org/10.1088/1757-899X/940/1/012093.
Rau, K., Ziętkiewicz, E. (2000). Jak aktywizować uczniów? Poznań: G&P Oficyna Wydawnicza.
Radecki, E. (1992). Metody aktywizujace, niekonwencjonalne metody nauczania-uczenia się. Szczecin: WCKZ.
Safapour E., Kermanshachi S., Taneja P.A. (2019). Review of Nontraditional Teaching Methods: Flipped Classroom, Gamification, Case Study, Self-Learning, and Social Media. Education Sciences, 9(4):273. https://doi.org/10.3390/educsci9040273.
Senderowska (2001). Metody aktywizujące proces nauczania biologii. Biologia w Szkole, 54(4), 212–216.|
Skałbania, B. (2020). Rozwijanie kompetencji kluczowych w świetle teorii uczenia się – perspektywa nauczyciela i ucznia edukacji wczesnoszkolnej. Lubelski Rocznik Pedagogiczny, 39(3), 119–132. https://doi.org/10.17951/lrp.2020.39.3.119-132.
Stańdo, J., Spławska-Murmyło, M. (2017). Metody aktywizujące w edukacji przedszkolnej i wczesnoszkolnej. Warszawa: ORE.
Szczotka M., Szewczuk K. (2019). Metody wspierania edukacyjnego stosowane przez nauczycieli klas I-III – raport z badań. Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce, 14(2), 105–120. https://doi.org/10.35765/eetp.2019.1452.07.
Szőköl, I., Benková, S. (2022). Importance of Relationships of Key Competences to Activating Methods. In: Auer, M.E., Hortsch, H., Michler, O., Köhler, T. (eds.), Mobility for Smart Cities and Regional Development – Challenges for Higher Education. ICL 2021. Lecture Notes in Networks and Systems (pp. 340–348), vol. 390. Cham: Springer. https://doi.org/10.1007/978-3-030-93907-6_37.
Taraszkiewicz, M. (2000). Jak uczyć lepiej? Warszawa: PWN.
Tiana, A., Moya, J., Luengo, F. (2011). Implementing Key Competences in Basic Education: reflections on curriculum design and development. European Journal of Education, 46(3), 2011. https://doi.org/10.1111/j.1465-3435.2011.01482.x.
Walsh, A. (2014). The potential for using gamification in academic libraries in order to increase student engagementand achievement. Nordic Journal of Information Literacy in Higher Education, 6, 39–51.
Netography
https://eur-lex.europa.eu/legalcontent/PL/TXT/PDF/?uri=CELEX:32018H0604(01)&from=en [access: 15.08.2024].
https://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=OJ:L:2006:394:0010:0018:en:PDF. [access: 2.08.2024].
https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/PDF/?uri=CELEX:32022H0627(02) [access: 2.08.2024].
https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/?uri=CELEX:52015XG1215(02) [access: 2.08.2024].
https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=wdu20170000356 [access: 15.08.2024].
https://www.wcdn.wroc.pl/dsc/wzorcowe_materialy_SP_i_LO/DSC_kompetencje_kluczowe_ponadpodstawowa.pdf [access: 4.09.2024].
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Prawa autorskie (c) 2024 Magdalena Wójcik