Interinstitutional support and deinstitutionalization of social services for individuals with disabilities as a context for inclusive education
DOI:
https://doi.org/10.16926/eat.2024.13.22Słowa kluczowe:
wsparcie społeczne, inkuzja, współpraca, deinstytucjonalizacja, normalizacjaAbstrakt
Wsparcie międzyinstytucjonalne a deinstytucjonalizacja usług społecznych dla osób z niepełnosprawnościami jako kontekst edukacji włączającej
Artykuł ukazuje dwa pozornie sprzeczne trendy w organizacji usług społecznych dla osób z niepełnosprawnościami: doskonalenie funkcjonowania instytucji udzielających wsparcia poprzez współpracę międzyinstytucjonalną oraz deinstytucjonalizację, uznawaną za priorytet w polityce społecznej. Nie muszą być one jednak traktowane jako wykluczające się. Celem artykułu jest przybliżenie pedagogom pojęcia i założeń procesu deinstytucjonalizacji - słabo rozpoznawalnego w środowisku oświatowym, oraz dopełniających go (i wbrew pozorom niesprzecznych) procesów (neo)instytucjonalizacji i reinstytucjonalizacji. Deinstytucjonalizacja nie dotyczy bezpośrednio tego resortu, ale kształtuje realia wsparcia środowiskowego dla uczniów z niepełnosprawnością w edukacji włączającej. Artykuł przedstawia polskie innowacyjne rozwiązania kooperacji (Kręgi Wsparcia, Kooperacje 3D, Model Wsparcia Międzysektorowego).
Downloads
Bibliografia
Bodnieks V. (2020). The New Institutionalism: A tool for analysing defence and security institutions. Security and Defence Quarterly 2020;32(5):83-94. DOI: https://doi.org/10.35467/sdq/130903 , [acces: 12.07.2024].
Cooperation 3D Model = Model Kooperacje 3D, https://3d.rops-katowice.pl/model-kooperacje-3d/
Dictionary of the Polish Language = Słownik Języka Polskiego (1997-2024), PWN. Entry: instytucjonalizacja. https://sjp.pwn.pl/slowniki/instytucjonalizacja.html, [acces: 18.06.202/4].
Foucault M. (2020), Bezpieczeństwo : Terytorium : Populacja. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Goffman E. (2011), Instytucje totalne. O pacjentach szpitali psychiatrycznych i mieszkańcach innych instytucji totalnych, GWP, Sopot.
Great Dictionary of the Polish Language = Wielki Słownik Języka Polskiego (s.a.), Entry: instytucja. https://wsjp.pl/haslo/podglad/11925/instytucja/3050576/organizacja, [acces: 12.07.2024].
Grewiński M., Lizut J. & Rabiej P. (red). (2024), Ogólnopolska diagnoza deinstytucjonalizacji usług społecznych na terenie 16 województw Polski, ROPS Toruń / Uczelnia Korczaka, Elipsa, Warszawa. https://uodi.uw.edu.pl, [acces: 12.07.2024].
Hall P. & Taylor C.R. (1996), Political Science and the Three New Institutionalisms, Political Studies, vol. 44, nr 5 ; 936-957. https://la.utexas.edu/users/chenry/core/Course%20Materials/Hall&TaylorPolStuds/9705162186.pdf. [acces: 12.07.2024].
Immergut EM. (1998), The Theoretical Core of the New Instiututionalism, Politics and Society, vol. 26, nr 1; 5-34. https://www.miguelangelmartinez.net/IMG/pdf/1998_Immergut_New_institutionalism_PS.pdf, [acces: 12.07.2024].
Intersectoral Support Model = Model Wsparcia Międzysektorowego (MWM), https://mwm.us.edu.pl/) , [acces: 23.02.2024].
Jordan P, Świeczkowska K. & Żyta A. (2024). Środowiskowy model kręgów wsparcia realizowany przez placówki i/lub organizacje. Propozycja na rzecz deinstytucjonalizacji. Stowarzyszenie Biuro Obsługi Ruchu Inicjatyw Społecznych BORIS Polskie Stowarzyszenie na rzecz Osób z Niepełnosprawnością Intelektualną, Koło Gdańsk.
Krajewski M. (2020). Po co nam instytucje kultury? Małopolski Instytut Kultury. https://mik.krakow.pl/publikacje/ , [acces: 17.05.2024].
Krakowiak-Drzewiecka M. (2017), Badanie instytucji: dylematy, metody, doświadczenia. Annales. Etyka w Życiu Gospodarczym, Vol. 20, No. 2, May 2017, 31–43 doi: http://dx.doi.org/10.18778/1899-2226.20.2.03 , [acces: 17.05.2024].
Krause A. (2010), Współczesne paradygmaty pedagogiki specjalnej. Oficyna Wyd. Impuls, Kraków
Kwiek M. (2015), Podzielony uniwersytet. Od deinstytucjonalizacji do reinstytucjonalizacji misji badawczej polskich uczelni. , Nauka i Szkolnictwo Wyższe Nr 2(46), 41-74.
Models of Cooperations = Modele kooperacji. Księga Rekomendacyjna (2021). Publikacja wieloautorska. Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej w Rzeszowie, Rzeszów – Toruń – Katowice. https://liderzykooperacji.pl/wp-content/uploads/2021/10/Ksi%C4%99ga_rekomendacyjna_do_umieszkania-w-sieci.pdf , [acces: 11.07.2024].
NCSE (2024). An Inclusive Education for an Inclusive Society. Policy Advice Paper on Special Schools and Classes.
Olsen, J.P. (2010). Governing through Institution Building. Institutional Theory and Recent European Experiments in Democratic Organization. Oxford: Oxford University Press.
Pieliński B. (2013). Instytucjonalizmy a polityka społeczna. Problemy Polityki Społecznej. Studia i Dyskusje, Nr 12 ; 25-43. https://www.problemypolitykispolecznej.pl/pdf-123084-51242?filename=Institutionalism%20and.pdf , [acces: 5.07.204].
Powell WW. & Bromley P. (2015). New Institutionalism in the Analysis of Complex Organizations. [in:] Wrights D. (ed.), International Encyclopedia od the Social & Behavioral Sciences, 2nd edition, Vol. 16. Oxford: Elsevier ; 764-769. DOI:10.1016/B978-0-08-097086-8.32181-X, (PDF) New Institutionalism in the Analysis of Complex Organizations (researchgate.net) , [acces: 12.07.2024].
Regional Plan of development of social services and deinstitutionalization for the Łódź Voivodeship for 2023-2025 = Regionalny plan rozwoju usług społecznych i deinstytucjonalizacji dla województwa łódzkiego na lata 2023-2025 (2023), Regionalne Centrum Polityki Społecznej w Łodzi, https://rcpslodz.pl/rcps-lodz-t20/aktualnosci-a26/regionalny-plan-rozwoju-uslug-spolecznych-i-deinstytucjonalizacji-dla-wojewodztwa-lodzkiego-na-lata-2023-2025-r474 , [acces: 11.06.2024].
School Model in Support Circles = Szkoła w kręgach wsparcia (s.a.), Projekt „Bezpieczna przyszłość Osób z Niepełnosprawnością Intelektualną – testowanie modelu”. PSONI Koło w Gdańsku / Stowarzyszenie BORIS, https://kregiwsparcia.pl/szkola-w-kregach-2/ , [acces: 2.04.2024].
Sekułowicz M. & Podgórska-Jachnik D. (2020), Słowo wstępne. Wybrane problemy autyzmu oraz inne aktualne wyzwania inkluzji społecznej i edukacyjnej. Edukacja nr 2 (153), Problemy autyzmu oraz wyzwania inkluzji społecznej i edukacyjnej ; 5-9.
Strategy for People with Disabilities 2021-203 = Strategia na rzecz Osób z Niepełnosprawnościami 2021-2030 uchwalona przez rząd 15 lutego 2021 r. (https://dziennikustaw.gov.pl/MP/rok/2021/pozycja/218, [acces: 15.07.2024].
Strategy for the development of social services = Strategia rozwoju usług społecznych. Polityka publiczna do roku 2030 (z perspektywą do 2035 r.). (MP, z dnia 10 sierpnia 2022 r., poz. 767).
Šiška J. & Beadle-Brown J. (2020), Transition from Institutional Care to Community-Based Services in 27 EU Member States: Final report. Research report for the European Expert Group on Transition from Institutional to Community-based Care – 2020.
Thornton, PH., & Ocasio, WC. (2008). Institutional Logics. In R. Greenwood, C. Oliver, K. Sahlin, & R. Suddaby (Eds.), The SAGE Handbook of Organizational Institutionalism (1 ed., pp. 99-129). SAGE Publishing. https://doi.org/10.4135/9781849200387.n4, [acces: 12.07.2024].
Thornton, PH., Ocasio, W., & Lounsbury, M. (2012). The Institutional Logics Perspective: A New Approach to Culture, Structure, and Process. Oxford University Press on Demand
Witkowski L. (2014). Niewidzialne środowisko. Pedagogika kompletna Heleny Radlińskiej jako krytyczna ekologia umysłu, idei i wychowania. O miejscu pedagogiki w przełomie dwoistości w humanistyce. Oficyna Wyd. Impuls, Kraków.
Żółkowska T. (2011), Normalizacja – niedokończona teoria praktyki. Niepełnosprawność, nr 5; 85-93.
Żyta A. (2022). Rodzice dorosłych osób z niepełnosprawnością intelektualną wobec kręgów wsparcia jako modelu pracy środowiskowej wspierającego inkluzję społeczną. Raport z badań fokusowych. Lubelski Rocznik Pedagogiczny, T. XLI, z (129-146), DOI: 10.17951/lrp.2022.41.3.129-146
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2024 Dorota Podgórska-Jachnik
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Mam świadomość, że czasopismo jest wydawane na licencji Creative Commons - Uznanie autorstwa (https://creativecommons.org/licenses/by/4.0/legalcode).
Przesyłając artykuł wyrażam zgodę na jego udostępnienie na tej licencji