Abstrakt
W tekście stawiam tezę, że ocenianie zachowania uczniów na stopień jest przejawem liniowego ujmowania zjawisk, związanym z procesami wychowania w szkole i dążenia do absolutnego, zdefiniowanego regulaminami szkolnymi, porządku, co nie tylko nie musi służyć rozwojowi ucznia, ale wręcz przeczy jego prawidłowościom. Moje rozważania odnoszę to matematycznej teorii chaosu. Ze względu na cele tekstu przywołam jej trzy elementy i ich edukacyjne implikacje: (1) rzeczywistość jest nielinearna, nieprzewidywalna, w związku z czym (2) chaos jest kategorią opisującą nie stan odbiegający od normy, ale właśnie normę, a nawet (3) jest warunkiem koniecznym, potencjałem, początkiem wielu procesów. Źródłem rozważań jest analiza kilkudzie- sięciu regulaminów oceniania zachowania.
Bibliografia
Akmansoy, V., Kartal, S. (2014). Chaos Theory and its Application to Education: Mehmet Akif Ersoy University Case. Educational Sciences: Theory & Practice, 14 (2). http://dx.doi.org/10.12738/estp.2014.2.1928.
Chojnacki, M.K., Tutzauer, F. (2011). Chaos and Human Behavior: Decision Making in a Prisoner Dilemma (PD) Environment. Tekst referatu przedstawionego na dorocznym spotkaniu International Communication Association, TBA, Boston, 25 maja 2011. Pozyskano z: http://citation.allacademic. com/meta/p490961_index.html.
Czerepaniak-Walczak, M. (2006). Pedagogika emancypacyjna. Rozwój świadomości krytycznej człowieka. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Eliade, M. (1997). Inicjacja, obrzędy, stowarzyszenia tajemne. Kraków: Znak.
Goener, S. (2014). Chaos, Evolution, And Deep Ecology. W: R. Robertson, A. Combs (red.), Chaos Theory In Psychology and the Life Sciences. New York: Psychology Press.
Grimal, P. (1990). Słownik mitologii greckiej i rzymskiej. Wrocław – Warszawa – Kraków: Wydawnictwo Zakładu Narodowego im. Ossolińskich.
Jaskulska, S. (2009). Ocena zachowania w doświadczeniach gimnazjalistów. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
Jaskulska, S. (2010). Stereotypy płci mają się dobrze: co myśli uczeń, że myśli dziewczyna, a co chłopak? Z wypowiedzi gimnazjalistów. W: D. Hejwosz i W. Jakubowski (red.), Kultura popularna – tożsamość – edukacja. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
Jaskulska, S. (2011a). Ocenianie zachowania na stopień a rozwój ucznia. W: A. Cybal-Michalska, W. Segiet, D. Kopeć (red.), Studia z pedagogiki i nauk pogranicza. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
Jaskulska, S. (2011b). Przedmiot oceny zachowania z perspektywy ocenianych gimnazjalistów. Studia Edukacyjne, 15.
Jaskulska, S. (2014). Upokorzenie ucznia przez nauczyciela jako jeden z mechanizmów oceniania szkolnego. Parezja, 2. http://dx.doi.org/10.15290/parezja. 2014.02.07.
Klichowski, M. (2012). Między linearnością a klikaniem. O społecznych konstrukcjach podejść do uczenia się. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
Klus-Stańska, D. (2010). Dydaktyka wokół chaosu pojęć i zdarzeń. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie „Żak”.
Kosyrz, Z. (2005). Osobowość wychowawcy. Być wychowawcą w zmiennych i dynamicznych warunkach życia społecznego. Warszawa: Pedagogium.
Kwietniak, D. i Oprocha, P. (2008). Teoria chaosu w ujęciu matematycznym. Matematyka Stosowana, 9.
Robertson, R. (2014). Chaos Theory and the Relationship Between Psychology and Science. W: R. Robertson, A. Combs (red.), Chaos Theory In Psychology and the Life Sciences. New York: Psychology Press.
Rolka, M. (2011). Nietzsche i Gombrowicz. O ludzkiej potrzebie formowania chaosu. Analiza i Egzystencja, 14.
Rudnicki, P. (2008). Edukacja obezwładniająca i poszukiwania podmiotu w pedagogice. Forum Oświatowe, numer specjalny.
Schmidt, J. (1993). Słownik mitologii greckiej i rzymskiej. Katowice: Wydawnictwo „Książnica”.
Susskind, L. (2011), Bitwa o czarne dziury. Warszawa: Prószyński i S-ka.
Śliwerski, B. (2006). Jak policjant, prokurator, sędzia w jednej osobie. Gazeta Szkolna, 16 maja 2006.
Tepczyk, M. (1995). Świat harmonii i chaosu. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Waszczyk, M. (2002). Wpływ teorii chaosu na niektóre tradycyjne stanowiska ontologiczne oraz na spór o redukcjonizm. Zeszyty Naukowe Politechniki Gdańskiej, 589.