Artykuł ukazuje inspiracje folklorystyczne zawarte w polskich sonatach skrzypcowych powsta-łych w XX wieku: Rozważania analityczne dotyczą 8 dzieł z I połowy i 3 z II połowy XX wieku. Większość tych kompozycji należy do nurtu tzw. „zapomnianej muzyki polskiej”. Oto ich wykazz datowaniem:
— Michał Józefowicz, Sonata d-moll na skrzypce i fortepian op. 12 (1902),
— Henryk Melcer, Sonata G-dur na skrzypce i fortepian (1907),
— Józef Szulc, Sonata a-moll na skrzypce i fortepian op. 61 (przed 1908),
— Franciszek Brzeziński, Sonata D-dur na skrzypce i fortepian op. 6 (1910),
— Witold Friemann, Sonata e-moll „Polska” na skrzypce i fortepian op. 15 (1913),
— Stefan Bolesław Poradowski, 3 Sonatiny na dwoje skrzypiec op. 11a (1923),
— Alfred Gradstein, Sonatina C-dur na skrzypce i fortepiano (1937),
— Stanisław Wisłocki, Sonata F-dur na skrzypce i fortepian (1942),
— Jerzy Kolasiński, Sonatina na skrzypce i fortepian „alla rustica” (1971),
— Jerzy Młodziejowski, Sonata na dwoje skrzypiec (1972),
— Joanna Bruzdowicz, I Sonata „Il Ritorno” na skrzypce solo (1990).
Omówienie tych utworów następuje w porządku chronologicznym. Celem przeprowadzonychanaliz jest uzyskanie odpowiedzi na następujące pytania:
Które elementy polskiego folkloru zaistniały w sonacie polskiej XX wieku?
W jaki sposób zostały zastosowane, a więc jakie techniki kompozytorskie wykorzystano w ich
opracowaniu?
Jaką funkcję nadali tym utworom poszczególni twórcy?
Każdy z utworów poddany jest analizie rozpatrującej wymienione wcześniej problemy badawcze
i zilustrowany przykładami nutowymi. Z badań wynika, że w tym gatunku zaistniały cztery elementypolskiego folkloru, zastosowane w odmienny sposób przez różnych twórców. Należą do nich:
— cechy melorytmiczne tańców mazurowych (w strukturach tematów oraz jako stylizacja w funkcji części sonaty – w 6 utworach),
— stylizacje krakowiaka w funkcji finału sonaty – w 2 utworach,
— nawiązanie do charakteru poloneza (cechy melorytmiczne tematów w 2 utworach),
— stylizacja śpiewów góralskich, tzw. „Wierchowej nuty” w funkcji części wolnej – w 1 utworze.
Możesz również Rozpocznij zaawansowane wyszukiwanie podobieństw dla tego artykułu.
Pobierz pliki
Zasady cytowania
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.