Abstrakt
Artykuł odwołuje się do historycznego, społecznego i psychologicznego rozumienia podmiotowości. Rozważany problem został zawarty w pytaniu o to, jakie możliwości rozwojowe miały w przeszłości i mają obecnie w Polsce dzieci porzucane przez rodziców w okresie niemowlęcym. W pierwszej części zostały omówione tło historyczne oraz wpływ, jaki na sytuację prawną porzucanych niemowląt wywarło ratyfikowanie przez Polskę Konwencji o prawach dziecka. W środkowej części omówiono poglądy znanych pedagogów: J. Korczaka i M. Łopatkowej oraz twierdzenia współczesnej psychologii dotyczące wpływu sytuacji porzucenia na psychikę dziecka. Ostatnia część dotyczy pracy Interwencyjnego Ośrodka Preadopcyjnego w Częstochowie. Jest to jeden z niewielu ośrodków w Polsce, w którym znajdują opiekę chore i niepełnosprawne niemowlęta oczekujące na adopcję. Ta część artykułu zawiera opis działalności placówki oraz omówienie podejmowanych działań uwzględniających podmiotowość dzieci tam przebywających.
Bibliografia
Badora, S., Marzec, D. (red.) (2002). System opieki kompensacyjnej w zjednoczonej Europie. Kraków.
Balcerek, M. (1978). Janusz Korczak jako prekursor pedagogiki opiekuńczej. W: Janusz Korczak życie i dzieło. Materiały z Międzynarodowej Sesji Naukowej. Warszawa.
Balcerek, M. (1986). Prawa dziecka. Warszawa. Dane statystyczne Interwencyjnego Ośrodka Preadopcyjnego w Częstochowie (2000–2009).
Goleman, D. (1997). Inteligencja emocjonalna. A. Jankowski (tłum.). Poznań.
Górniewicz, J. (2001). Kategorie pedagogiczne. Olsztyn.
Kolankiewicz, M. (2002). Porzuceni i powierzeni trosce. Dom Małych Dzieci. Katowice.
Kolankiewicz, M. (2006). Zapiski o instytucjonalnej opiece nad dziećmi. Dziecko Krzywdzone: teoria, badania, praktyka, 17.
Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej (1997). Dz.U. Nr 78, poz. 483.
Kowalska-Ehrlich, B. (1992). Ochrona dziecka w świetle Konwencji Praw Dziecka i w prawie polskim. W: Rzepliński A. (red.). Prawa i wolności człowieka. Warszawa.
Kurdybacha, Ł. (red.) (1967). Historia wychowania. Warszawa.
Lewin, A. (1999). Korczak znany i nieznany. Warszawa.
Łopatkowa, M. (1986). Samotność dziecka. Warszawa.
Łopatkowa, M. (1992). Pedagogika serca. Warszawa.
Marrou, H.I. (1969). Historia wychowania w starożytności. S. Łoś (tłum.). Warszawa.
Marzec, D.K. (2004). Opieka nad dzieckiem w dobie przemian społecznych. Częstochowa.
Pietkiewicz, B., Karniewska, J.(2006). Pożegnanie z bękartem. Polityka, 8.
Rose, C., Dryden, G. (2006). Zabawy fundamentalne. Przewodnik od narodzin do 6 lat. Gdańsk.
Schaffer, H.R. (2005). Psychologia dziecka. A. Wojciechowski (tłum.). Warszawa.