Abstrakt
W gwarze podhalańskiej słowo „kumoterki” oznacza małe, dwuosobowe sanki tradycyjnie zaprzężone w jednego konia. Pochodzi ono od słowa „kumotrzy”, czyli rodzice chrzestni, którzy takimi właśnie saniami zawozili nowo narodzone dziecko do chrztu. Kumoterki, używane przez górali już w XIX w., były arcydziełem sztuki snycerskiej. Wiele uwagi poświęcono precyzji wykonania, wyboru materiału oraz ornamentyce. Początkowo stanowiły podstawowy środek transportu w okresie zimowym. W okresie międzywojennym, ze względu na stopniowy rozwój motoryzacji, kumoterki utraciły swój użytkowy charakter i stały się pojazdem wyścigowym.
Pierwsze wyścigi kumoterek miały miejsce w Zakopanem w 1929 r. Były one corocznym wydarzeniem aż do 1939 r. Po II wojnie światowej wyścigi kumoterek zostały reaktywowane w 1962 r. w Zakopanem, a po kilku latach przerwy w 1972 r. w Bukowinie Tatrzańskiej. W latach 70. XX w. wyścigi kumoterek traktowano bardziej jako wydarzenia towarzyskie i zabawę ludową niż zawody sportowe. Konie, które w tamtym czasie brały udział w wyścigach, wykorzystywano do codziennej pracy na roli i nie były specjalnie przygotowywane do zawodów. Sytuacja zmieniła się diametralnie z początkiem lat dziewięćdziesiątych, po sprowadzeniu na Podhale koni sportowych. Od tamtej pory wyścigi kumoterek przybrały formę typowych zawodów sportowych, starsi górale zaczęli rezygnować z konkurencji szybkościowych, pozostawiając miejsce młodym zawodnikom. Rywalizacja sportowa oraz chęć osiągnięcia najlepszego czasu przejazdu wyparła element zabawowo-towarzyski tej imprezy.