Abstrakt
W artykle zaprezentowano wyniki badań związanych z poczuciem skuteczności studentek w związku z ich przyszłą pracą z uczniem zdolnym. W części teoretycznej przeanalizowano ważne dla rozważań pojęcia oraz ukazano różne podejścia do problemu zdolności. W części metodologicznej wprowadzono czytelnika w strategię badawczą. Opisano zastosowaną metodę sondażu diagnostycznego, a także wykorzystaną technikę ankiety. Część empiryczna to ilościowa i jakościowa analiza danych pozwalająca odnaleźć odpowiedzi na pytania badawcze. Okazuje się, że poczucie skuteczności studentek przygotowujących się do zawodu nauczyciela, jest przeciętnie oceniane przez nie same. Obce jest im konstruktywistyczne podejście do edukacji mogące ułatwić i uatrakcyjnić pracę z uczniem zdolnym. Pewną nadzieję daje wskazywanie przez respondentki szeroko pojętej edukacji ustawicznej jako sposobu na rozwiązanie problemów w tym zakresie.
Bibliografia
Bałachowicz, J., Sikorska, J., Krauze-Sikorska, H. (2020). Jak uczy się dziecko? W: H. Krauze-Sikorska, M. Klichowski (red.), Pedagogika dziecka. Podręcznik akademicki (s. 41–62). Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
Bandura, A. (1982). Self-Efficacy Mechanismin Human Agency. American Psychologist, 37 (2), 122–147. https://doi.org/10.1037/0003-066X.37.2.122.
Bandura, A. (1986). Fearful expectations and avoidant actions as coeffects of perceived self-inefficacy. American Psychologist, 41 (12), 1389–1391. https://doi.org/10.1037/0003-066X.41.12.1389.
Callahan, C.M., Renzulli, J.S., Delcourt, A.B., Hertberg, H.L. (2012). Considerations for Identification of Gifted and Talented Students: An introduction to identification. W: C.M. Callahan, H. Hertberg-Davis (red.), Fundamentals of gifted education: Considering multiple perspectives(s. 83–91). New York, NY: Routledge. https://doi.org/10.4324/9781315639987-8.
Dziewulak, D. (2020). Polityka oświatowa. Przegląd ekspertyz z wybranych obszarów oświatowych (lata 2008–2018). Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe. https://doi.org/10.31268/d.dziewulak.2020.01.
Gulczyńska, A. (2020). Współpraca nauczycieli z rodzicami – systemowe propozycje rozwiązań. Lubelski Rocznik Pedagogiczny, 39 (2), 181–193. https://doi.org/10.17951/lrp.2020. 39.2.181-193.
Karpińska, A. (2016). Indywidualizacja jako zasada i wartość w procesie kształcenia. W: K. Chałas, A. Maj (red.), Encyklopedia aksjologii pedagogicznej (s. 428–434). Radom: Polskie Wydawnictwo Encyklopedyczne.
Kopacz, A. (2019). Postawy zawodowe nauczycieli a ich motywacja osiągnięć. Lubelski Rocznik Pedagogiczny, 38 (3), s. 161–172.
Kosiak, K.M. (2021). Diagnoza pedagogiczna zdolności i uzdolnień uczniów. Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska Sectio J, Paedagogia Psychologia, 34 (1), s. 183–206. https://doi.org/10.17951/j.2021.34.1.183-206.
Kulawska, E.(2017).Poczucie własnej skuteczności nauczycieli edukacji wczesnoszkolnej. Forumpedagogiczne, 7 (2), 237–252. https://doi.org/10.21697/fp.2017.2.17.
Kwiatkowska, H. (2005). Tożsamość nauczycieli. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Limont, W. (2010). Uczeń zdolny. Jak go rozpoznać i jak z nim pracować. Gdańsk: Wydawnictwo GWP.
Limont, W. (2013). Stań na ramionach gigantów, czyli uczeń zdolny jako problem wychowawczy. Psychologia wychowawcza, 3, 126–137.
Łukasiewicz-Wieleba, J. (2014). Dziecko jako podmiot działań nauczycieli i rodziców. W: J. Łukasiewicz-Wieleba (red.), Nauczyciele i rodzice. Komunikacja. Relacje. Współpraca (s. 59–67). Warszawa: Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej.
Murawska, I. (2014). Współczesne tendencje w polskich badaniach nad zdolnościami. Przegląd badań edukacyjnych, 2 (19), 167–180. https://doi.org/10.12775/PBE.2014.027.
Pawłowska, B. (2020). Praca nauczyciela w perspektywie badacza jakościowego. Mity a rzeczywistość. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Pękala, J.L., Mączka, I. (2021). Poczucie skuteczności zawodowej nauczyciela w opiniach studentów. W: J.L. Pękala, K. Białożyt-Wielonek (red.), Obszary (nie)pewności w pracy współczesnego nauczyciela (s. 29–41). Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego. https://doi.org/10.31338/uw.9788323551034.pp.29-41.
Piwowarski, R. (2018). Prestiż i zarobki polskich nauczycieli. Ruch Pedagogiczny, 2, 39–53.
Renzuli, J.S. (1978). What Makes Giftedness: A Reexamination of the Definition. Phi Delta Kappan, 60 (3), 180–184.
Renzulli, J.S. (2012). Reexamining the Role of Gifted Education and Talent Development for the 21st Century: A Four-Part Theoretical Approach. Gifted Child Quarterly, 56 (3), 150–159. https://doi.org/10.1177/0016986212444901.
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 14 lutego 2017 r. (Dz.U. z 2017 poz. 356).
Rubacha, K., Sirotová, M. (2013). Poczucie skuteczności wychowawczej kandydatów na nauczycieli w Polsce i Słowacji. Rocznik
Andragogiczny, 20, 109–118. https://doi.org/10.12775/RA.2013.005.
Sękowski, A. (2005). Inteligencja, twórczość, mądrość a wybitne zdolności. Psychologia rozwoju człowieka, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Terman, L.M., Oden, M.H. (1947). The gifted child grows up: twenty-five years' follow-up of a superior group. California: Stanford University Press.
Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz.U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 z późn. zm.).
Uszyńska-Jarmoc, J., Kunat, B., Tarasiuk, M.J. (2014). Sukcesy uczniów zdolnych. Fakty – narracje – interpretacje. Białystok: Centrum Kształcenia Ustawicznego w Białymstoku i Uniwersytetu w Białymstoku, Wydział Pedagogiki i Psychologii.
Zlateva, A., Lavrentsova, E. (2015). Training of parents of gifted and talented students. Trakia Journal of Sciences, 13 (1), 472–479. https://doi.org/10.15547/tjs.2015.s.01.082.
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Prawa autorskie (c) 2022 Podstawy Edukacji