Abstrakt
Artykuł przedstawia historię katolickiego stowarzyszenia wychowania fizycznego Orel (pol. Orzeł) i jego stosunki międzynarodowe do 1929 r. Początki ruchu Orel w czeskim regionie Austro-Węgier sięgają przełomu XIX i XX wieku, kiedy to powstały pierwsze oddziały stowarzyszenia. Poszczególne oddziały ruchu były mocno związane z czeskim katolicyzmem politycznym. Wkrótce po ich powstaniu działacze zaczęli nawiązywać pierwsze kontakty z istniejącymi organizacjami zagranicznymi, których większość pochodziła z terytorium dzisiejszej Słowenii. Liczba zagranicznych organizacji znacznie wzrosła po I wojnie światowej, kiedy to niezależny już czechosłowacki Orel został członkiem Katolickiego Związku Gimnastycznego – UIOCEP. Członkowie tej organizacji pochodzili z wielu krajów świata, dlatego też rosła liczba nawiązanych przez nią kontaktów zagranicznych. Wzrosły również wpływy i znaczenie czechosłowackiego ruchu Orel, co wiązało się m.in. z faktem, że czechosłowacka organizacja zaczęła budować własne place zabaw i sale gimnastyczne. W 1922 r. czechosłowacki Orel zorganizował swój pierwszy międzynarodowy festiwal w Brnie, co znacząco przyczyniło się do rozwoju całej organizacji. W 1929 r. czechosłowacki Orel zorganizował drugi wielki festiwal wychowania fizycznego, licząc na dalsze poszerzenie grona zagranicznych przyjaciół. Drugi festiwal odniósł jeszcze większy sukces i pomógł czechosłowackiemu ruchowi Orel zwiększyć wpływy w UIOCEP, w którym stopniowo stał się drugą co do wielkości organizacją.