Socio-Cultural Activity of the League of Women in Lviv during World War I
Keywords:
Liga Kobiet, działalność społeczno-kulturalna, opieka nad dzieckiem, GalicjaAbstract
This article concerns the socio-cultural activity of the League of Women. This organization was formed during World War I in Galicia to support the legionary movement. It brought together women who were helping Legion soldiers and their families. The main activity of the League was the provisioning of supplies to soldiers at the front and the care of wounded legionnaires, as well as the care of children in institutions set up for this purpose and in health and recreation camps. The largest such institution, the Józef Piłsudski day-care centre in Lwów, applied the latest achievements of New Education pedagogy. Fryderyka Lazarus and Janina Kelles-Krauz played an important role in organizing the activities of the League of Women.
References
Biblioteka Zakładu Narodowego im. Ossolińskich we Wrocławiu, Dział Rękopisów:
Archiwum Ligi Kobiet Naczelnego Komitetu Narodowego (Komitetu Obywatelskiego Polek, Ligi Kobiet Polskich) we Lwowie z lat 1915–1938, rkps 14029, rkps 14031, rkps 14032, rkps 14033, rkps 14035, rkps 14038, rkps 18745; rkps 18748, rkps 18748, rkps 18749, rkps 18754, rkps 18770, Papiery osobiste Janiny Kelles-Krauz; Dziennik Zofii Romanowiczówny, t. V, rkps 6935.
Balukiewicz M., Protektoraty lwowskie, Katowice 2000.
Chwalba A., Legiony Polskie 1914–1918, Kraków 2018.
Dolata E., Wybrane problemy opieki nad dzieckiem w Galicji doby autonomicznej w świetle czasopisma „Szkoła”, [w:] Opieka nad dzieckiem w Galicji, pod red. A. Meissnera, Galicja i Jej Dziedzictwo, t. XVI, pod red. A. Meissnera, Rzeszów 2002.
Dufrat J., Kobiety w kręgu lewicy niepodległościowej. Od Ligi Kobiet Pogotowia Wojennego do Ochotniczej Legii Kobiet (1908–1918/1919), Toruń 2002.
Florczak I., Socjalistka na prowincji. Społeczna i polityczna działalność Zofii Moraczewskiej w Galicji (do 1914 r.), [w:] Kobieta w Galicji. Nowoczesność i tradycja, pod red. J. Kamińskiej-Kwak i in., Galicja i Jej Dziedzictwo, t. 24, Rzeszów 2016.
Florczak I. , Zofia Moraczewska (1873-1958). Kobieta, polityk II Rzeczypospolitej, [w:] Studia i szkice z historii XVIII-XX wieku, red. Z. Anusik, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica”, z. 77, 2003.
Haratyk A., Udział społeczeństwa galicyjskiego w opiece nad dziećmi ubogimi i osieroconymi (1867–1914), Kraków 2007.
Hupka J., Z czasów wielkiej wojny. Pamiętnik nie-kombatanta, Niwiska 1936.
Jeżewski K., W sprawie organizowania krajowej opieki nad dziećmi, Lwów 1908.
Kelles-Krauz J., Mościcka ze Strzyżewskich Michalina (1871–1932), PSB, t. XXII, Wrocław etc. 1977.
Koestler N., Kobiety w społecznościach żydowskich w monarchii habsburskiej: etapy emancypacji, [w:] Kobieta i świat polityki. Polska na tle porównawczym, pod red. A. Żarnowskiej i A. Szwarca, Warszawa 1994.
Konarski S., Lazarusówna Fryderyka, Polski Słownik Biograficzny, t. XVI, Warszawa-Kraków 1971.
Lazarusówna F., Moja gromadka, Warszawa 1910.
Lazarusówna F., Złoty pokoik, Warszawa–Kraków 1922.
Łapot M., Szkolnictwo żydowskie we Lwowie (1772–1939), Częstochowa 2016.
Łapot M., Formowanie kompetencji kulturowych dziecka żydowskiego w Polsce międzywojennej na przykładzie czasopisma „Nasza Jutrzenka”(1921–1939), „Prace Naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie. Pedagogika” 2016, nr 2; http://dx.doi.org/10.16926/p.2016.25.86.
Łotocki L., Dziecko sierota w świetle badań Karola Gustawa Petersa, Lwów 1938.
Meissner A., Teoretyczne podstawy opieki nad dzieckiem sierocym w Galicji, [w:] Opieka nad dzieckiem w Galicji, pod red. A. Meissnera, Galicja i Jej Dziedzictwo, t. XVI, , pod red. A. Meissnera, Rzeszów 2002.
Moraczewska Z., Liga Kobiet Galicji i Śląska, [w:] Służba ojczyźnie. Wspomnienia uczestniczek walk o niepodległość 1915–1918, Warszawa 2020/2021.
Najdus W., O prawa obywatelskie kobiet w zaborze austriackim, [w:] Kobieta i świat polityki. Polska na tle porównawczym, pod red. A. Żarnowskiej i A. Szwarca, Warszawa 1994.
Oettingen U., Dobroczynność czy patriotyczny obowiązek? Pomoc społeczeństwa polskiego na rzecz Legionów Polskich 1914–1918, [w:] Dobroczynność i pomoc społeczna na ziemiach polskich w XIX, XX i na początku XXI wieku, t. 2, pod red. M. i M. Przeniosło, Kielce 2010.
Pająk J., Sprawa równouprawnienia kobiet w Galicji podczas I wojny światowej, [w:] O wojnę powszechna za wolność ludów. I wojna światowa na ziemiach polskich – aspekty społeczne, polityczne, militarne. Studia i materiały, red. R. Kotowski, L. Michalska-Bracha, M. Przeniosło, Kielce 2014.
Srokowski K., NKN. Zarys historii Naczelnego Komitetu Narodowego, Kraków 1923.
Suleja W., Orientacja austro-polska w latach I wojny światowej, „Acta Universitatis Wratislaviensis. Historia” 1992, nr 103.
Waniczkówna H., Lwowskie koło Ligi Kobiet, [w:] Służba ojczyźnie. Wspomnienia uczestniczek walk o niepodległość 1915–1918, IPN, Warszawa 2021.
