Rękopisy utworów skrzypcowych Marcelego Popławskiego ze zbiorów Biblioteki Narodowej w Warszawie

Maryla Renat

doi:10.16926/em.2019.14.14

Opublikowane: 2020-05-161

Tom 14 (2019)

Rękopisy utworów skrzypcowych Marcelego Popławskiego ze zbiorów Biblioteki Narodowej w Warszawie

Maryla Renat

Edukacja Muzyczna

Dział: Artykuły

https://doi.org/10.16926/em.2019.14.14

Abstrakt

Artykuł przedstawia nieznane kompozycje zapomnianego polskiego twórcy, pedagoga i organizatora życia muzycznego, działającego w I połowie XX wieku, w różnych ośrodkach w Polsce i za granicą. Główną treść poprzedza rys biograficzny, sporządzony na podstawie biogramów encyklopedycznych i leksykalnych. Omówienie w większości niepublikowanych utworów, które zachowały się w rękopisach, przeprowadzone zostało na podstawie źródłoznawczych badań własnych oraz w oparciu o dwa komentarze wydawnicze. W rozwiązaniu główniej problematyki zastosowano deskryptywną metodę analizy dzieła muzycznego, ukierunkowaną na formę muzyczną, w tym na technikę kompozytorską z uwzględnieniem specyfiki gry skrzypcowej oraz strony wyrazowej. Prezentacja dotyczy 22 kompozycji M. Popławskiego: Berceuse na skrzypce i fortepian, 1906; Prelude. Etudes pour violon avec accomp. piano, 1907; Preludium i Taniec „W górach” na skrzypce i fortepian, 1908; La fleur fanée na skrzypce i fortepian, 1908, Fragment na skrzypce i fortepian, 1908; Sonata fis-moll na skrzypce i fortepian, 1908; Drei Skizzen na skrzypce i fortepian: All On- garese, Chansonete, Eroticon, 1908; Sonata e-moll na skrzypce solo, 1911; Suita „W słońcu” na skrzypce i fortepian, 1912; Wariacje „Za toboj Lizet” na skrzypce i fortepian, 1913; Reverie na skrzypce i fortepian, 1913; Valse na skrzypce i harfę, 1916; Menuetto na skrzypce i harfę, 1916; Mazourka na skrzypce i harfę, 1916; Rigaudon na skrzypce i fortepian, 1918; Polka na skrzypce i fortepian, 1918; Etude na skrzypce solo, 1918; Menuetto (styl ancien) na skrzypce i fortepian, 1920; Caprice na skrzypce i fortepian, 1922; Melodia na skrzypce i fortepian, bez datowania.

Przeprowadzone analizy pozwoliły na następujące konstatacje dotyczące twórczości M. Popławskiego:

— dorobek kompozytora obejmuje utwory różnych gatunków (taneczne, liryczne, wirtuozowskie, sonaty) i plasuje się w stylu neoromantycznym;

— technika kompozytorska wyróżnia się zasadą „permanentnej ewolucji” w kształtowaniu narracji muzycznej, z zastosowaniem intensywnej chromatyki;

— w późniejszych utworach występują tendencje do modernizacji języka dźwiękowego;

— zachowana twórczość M. Popławskiego stanowi ostatni etap późnoromantycznego nurtu wirtuozowskiego w polskiej literaturze wiolinistycznej.

Słowa kluczowe:

polska muzyka skrzypcowa, neoromantyzm w muzyce polskiej, gatunki muzyki skrzypcowej, Marceli Popławski

Inne teksty tego samego autora

Maryla RENAT, Brzmienie a relacje interinstrumentalne w fakturze kameralnej na przykładzie wybranych polskich sonat skrzypcowych XX wieku , Edukacja Muzyczna: Tom 9 (2014): "Prace Naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie. Edukacja Muzyczna" 2014, t. 9

<< < 1 2

Pobierz pliki

pdf pdf (English)

Zasady cytowania

Renat, M. (2020). Rękopisy utworów skrzypcowych Marcelego Popławskiego ze zbiorów Biblioteki Narodowej w Warszawie. Edukacja Muzyczna, 14, 265–312. https://doi.org/10.16926/em.2019.14.14

Cited by / Share

Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.

Bibliografia

Popławski Marceli, rękopisy utworów skrzypcowych, zbiory Biblioteki Narodowej w Warszawie:
Google Scholar

— Berceuse na skrzypce i fortepian, 1906, Mus. 2447.
Google Scholar

— Prelude. Etudes pour violon avec accomp. piano, 1907, Mus. 2431.
Google Scholar

— Preludium i Taniec „W górach” na skrzypce i fortepian, 1908, Mus. 2430.
Google Scholar

— La fleur fanée na skrzypce i fortepian, 1908, Mus. 2443.
Google Scholar

— Fragment na skrzypce i fortepian, 1908, Mus. 2443.
Google Scholar

— Sonata fis-moll na skrzypce i fortepian, 1908, Mus. 2448.
Google Scholar

— Drei Skizzen na skrzypce i fortepian: All Ongarese, 1908, Mus. 2444; Chansonette, 1908, Mus. 2445; Eroticon, 1908, Mus. 2446.
Google Scholar

— Sonata e-moll na skrzypce solo, 1911, Mus. 2436.
Google Scholar

— Suita „W słońcu” na skrzypce i fortepian, 1912, Mus. 2433.
Google Scholar

— Wariacje „Za toboj Lizet” na skrzypce i fortepian, 1913, Mus. 2437.
Google Scholar

— Reverie na skrzypce i fortepian, 1913, Mus. 2450.
Google Scholar

— Valse na skrzypce i harfę, 1916, Mus. 2439.
Google Scholar

— Menuetto na skrzypce i harfę, 1916, Mus. 2439.
Google Scholar

— Mazourka na skrzypce i harfę, 1916, Mus. 2440.
Google Scholar

— Rigaudon na skrzypce i fortepian, 1918, Mus. 2429.
Google Scholar

— Polka na skrzypce i fortepian, 1918, Mus. 2442.
Google Scholar

— Etude na skrzypce solo, 1918, Mus. 2452.
Google Scholar

— Menuetto (styl ancien) na skrzypce i fortepian, 1920, Mus. 2438.
Google Scholar

— Caprice na skrzypce i fortepian, 1922, Mus. 2454.
Google Scholar

— Melodia na skrzypce i fortepian, bez datowania, Mus. 2453.
Google Scholar

Popławski Marceli, Rigaudon na skrzypce i fortepian, [w:] Polska miniatura skrzypcowa 1870–1939, PWM, Kraków 1978.
Google Scholar

Popławski Marceli, 4 kaprysy na skrzypce i fortepian, PWM, Kraków 1983.
Google Scholar

Baranowski Tomasz, Popławski Marceli, [w:] Encyklopedia muzyczna PWM. Część biograficzna, red. E. Dziębowska, cz. PE–Ż, PWM SA, Kraków 2004, s. 157–158.
Google Scholar

[b.n.a.], Popławski Marceli, [w:] Encyklopedia muzyki, red. A. Chodkowski, PWN, Warszawa 1995, s. 714.
Google Scholar

Berny-Negrey Wiesława, Sitt Hans, [w:] Encyklopedia muzyczna PWM. Część biograficzna, cz. S–Sł, red. E. Dziębowska, PWM SA, Kraków 2007, s. 278.
Google Scholar

Kowalska-Zając Ewa, Popławski Marceli, [w:] Łódzkie środowisko kompozytorskie 1945–2000, leksykon, Akademia Muzyczna w Łodzi, Łódź 2001, s. 155–156.
Google Scholar

Kowalska-Zając Ewa, Popławski Marceli, [w:] Kompozytorzy polscy 1918–2000. II Biogramy, red. M. Podhajski, Akademia Muzyczna im. F. Chopina w Warszawie, Akademia Muzyczna im. S. Moniuszki w Gdańsku, Gdańsk – Warszawa 2005.
Google Scholar

Prosnak Jan, Popławski Marceli, [w:] Słownik muzyków polskich, t. 2, cz. M–Z, red. J. Chomiński, PWM, Kraków 1967, s. 124.
Google Scholar

Chomiński Józef M., Wilkowska-Chomińska Krystyna, Historia muzyki polskiej, t. 2, PWM, Kraków 1996.
Google Scholar

W. Żuławski, Ś.p. Marceli Popławski, „Poradnik Muzyczny” 1948, nr 5, s. 21.
Google Scholar

Dubiska Irena, Marceli Popławski, 4 kaprysy na skrzypce i fortepian, Komentarz do wydania, PWM, Kraków 1983.
Google Scholar

A. Walaciński, Noty o kompozytorach, [w:] Polska miniatura skrzypcowa 1870–1939, PWM 1978, s. 72.
Google Scholar