Kompetencje nauczyciela wychowania fizycznego (na podstawie wybranych aspektów z doświadczenia edukacji szkolnej Ukrainy – aspekt pedagogiczny)

Abstrakt

Artykuł został poświęcony problematyce kompetencji nauczycieli wychowania fizycznego w Ukrainie. Przeprowadzono analizę wybranych zagadnień ukraińskich naukowców z zakresu teorii i praktyki kompetencji nauczyciela wychowania fizycznego prowadzącego swoją działalność zawodową w szkołach podstawowych i ponadpodstawowych Ukrainy. W większości tych prac profesjonalna kompetencja nauczyciela definiowana jest jako system składający się z następujących komponentów: teoretycznej wiedzy zawodowej, umiejętności praktycznych, postaw etyczno-moralnych, zdolności i predyspozycji zawodowych oraz doświadczenia zawodowego. W pracy zaprezentowano także, na podstawie wieloletnich badań, wyniki własnej analizy poziomu i zakresu kompetencji nauczyciela wychowania fizycznego, co pozwoliło na wyłonienie podstawowych grup kompetencji niezbędnych do wykonywania tego zawodu: kompetencje prakseologiczne, komunikacyjne, kreatywne, informatyczne oraz etyczno-moralne. Operując tymi kompetencjami, nauczyciel wychowania fizycznego jest gotów do efektywnej działalności dydaktyczno-wychowawczej w szkole. Poziom kompetencji nauczyciela wychowania fizycznego jest istotnie uwarunkowany zakresem doświadczenia zawodowego (ważne miejsce w tym kontekście zajmuje okres adaptacji zawodowej, istotnie przesądzający o efektywności pracy nauczyciela oraz identyfikacji zawodowej), polityką reformowania systemu edukacji szkolnej (stanowisko nauczyciela wobec działań reformujących bezpośrednio wpływa na jego indywidualną sytuację zawodową) oraz miejscem lokalizacji szkoły. Kompetencje poddawane są ciągłej weryfikacji, ich poziom zaś jest sprawdzany w konkretnych sytuacjach nauczania i wychowania.