Niektóre czynniki podważające bezpieczeństwo wewnętrzne krajów Zachodu
Ключові слова:
bezpieczeństwo wewnętrzne, terroryzm, państwa zachodnie, kryzys, system politycznyАнотація
Wydarzające się w ostatnich latach w wielu krajach ataki terrorystyczne usunęły w cień medialny inne zagrożenia bezpieczeństwa wewnętrznego w krajach wysoko rozwiniętych, które jednak istnieją i również stwarzają sytuacje podważające stabilność wewnętrzną państw Zachodu. Zamieszki, które wybuchały w ostatnich latach we Francji, na Węgrzech, w Australii, USA i innych krajach, pokazują, że względna stabilność polityczna krajów wysoko rozwiniętych ma charakter pozorny. Kraje te znajdują się w sytuacji, którą można porównać do wydarzeń z przeszłości. Procesy prowadzące do kryzysów i załamań systemów politycznych zawierają w sobie pewną ilość podobnych elementów niezależnie od epoki historycznej, co pozwala na wychwycenie określonych prawidłowości rozwojowych, aczkolwiek każde wydarzenie ma konkretny kontekst sytuacyjny. Dlatego też cenną rzeczą jest przeprowadzenie porównań obecnie zachodzących wydarzeń do minionych procesów społeczno-politycznych przebiegających w podobnych sytuacjach. Wbrew pozorom sytuacja wewnętrzna krajów rozwiniętego Zachodu nie ma charakteru idyllicznego. Nie poprawiło jej wbrew oczekiwaniom zakończenie zimnej wojny, gdyż konflikt ten został zastąpiony przez konflikt między bogatą Północą a biednym Południem. Lewacki terroryzm podsycany w przeszłości przez kraje bloku radzieckiego został zastąpiony przez terroryzm fundamentalistyczny podsycany przez Al-Kaidę. Zapaść demograficzna w krajach bogatych powoduje w nich problemy z brakiem siły roboczej oraz nadmiarem beneficjentów opieki społecznej. Napływ imigrantów z krajów biednych wywołuje napięcia na tle etnicznym. Rozbudowany system państwa opiekuńczego z jednej strony zapewnia godne warunki życia, a z drugiej obciąża nadmiernymi podatkami warstwy najbardziej aktywne, zniechęcając z kolei korzystających z państwowej pomocy do podejmowania wysiłku dla zapewnienia sobie bytu. Rozbudowana biurokracja państwowa coraz bardziej ingeruje w życie osobiste i rodzinne przeciętnego obywatela. W krajach tych wytworzyła się względnie spójna i wyalienowana z reszty społeczeństwa klasa politycz-
na, która sprawuje władzę nad społeczeństwem nie zawsze zgodnie z jego oczekiwaniami. Zadania, które nałożyło na siebie państwo opiekuńcze, coraz bardziej przerastają jego możliwości. Sytuacja ta w połączeniu z coraz mniejszą sprawnością systemów politycznych wywołuje napięcia społeczne, które w określonych sytuacjach prowadzą do wybuchu zamieszek. Rozwój środków łączności i postępująca globalizacja sprawiły, że w przypadku niekontrolowanego rozwoju sytuacji może być trudno powstrzymać ewentualne rozprzestrzenianie się buntu społecznego. Wydaje się, że zapobiec niekorzystnemu rozwojowi sytuacji, w obliczu podejmowania przez władze niepopularnych decyzji, może skuteczne zreformowanie struktury państwa opiekuńczego wraz ze zmianą modelu funkcjonowania klasy politycznej.