Jan Gottlieb Bloch – portret zapomnianego pacyfisty

Abstrakt

Po latach zapomnienia czas przywraca należne miejsce w dziejach Janowi Gottliebowi Blochowi. Był człowiekiem instytucją, warszawskim bankierem i przemysłowcem, przedsiębiorcą kolejowym i działaczem gospodarczym w skali nie tylko polskiej, ale i europejskiej. Twórca wielu inicjatyw obywatelskich, z których szczególnie podkreślić warto organizację pierwszego w Polsce Biura Statystycznego z prawdziwego zdarzenia oraz wkład w dzieło utworzenia Politechniki Warszawskiej. Był także współtwórcą wielu instytucji finansowych Królestwa Polskiego – Banku Handlowego w Warszawie, Towarzystwa Kredytowego m. Warszawy oraz długoletnim prezesem Giełdy Warszawskiej. Szczególnie jednak warto zaznaczyć, że był prekursorem głoszenia idei pacyfistycznych na ziemiach polskich, co w jego biogramach traktowane jest marginalnie. Na tym polu wyróżnił się szczególnie jako autor „biblii pacyfizmu” – sześciotomowego dzieła Przyszła wojna pod względem ekonomicznym, technicznym i politycznym, po napisaniu którego został nominowany do otrzymania Pokojowej Nagrody Nobla. Zasadniczym celem artykułu będzie próba nakreślenia postaci Jana Gottlieba Blocha oraz jego niebagatelnego wkładu w szerzenie haseł pokojowych na ziemiach polskich, w czasach, kiedy społeczeństwo polskie to właśnie w wybuchu wojny upatrywało szansy na odzyskanie niepodległości.