Soteriologia zbiorowa. Uwagi o procesie kształtowania się narodowych idei zbawienia

Abstrakt

Każdy naród – zauważał R. Wiliams – wręcz musi posiadać wspólną religię. Posiadanie wspólnych idei, rytuałów i symboli konstytuuje sens zbiorowości
nawet wtedy, gdy taka zbiorowość jest rozrywana przez konflikty. Oznacza to konieczność transferu tych idei i rytuałów, sposobów myślenia i czucia przez
akulturację młodych pokoleń przez starsze. Bez takiego transferu, komunikacji ideałów, nadziei zbiorowych, jakie przepływają przez życie zbiorowości życie społeczne mogłoby nie przetrwać. Poszukiwanie zbawienia, przez jakie rozumiemy spełnienie materialne i duchowe zaś jest oczywistym składnikiem egzystencji. Dla wielu ludzi w esencjonalnie indywidualistycznej kulturze jest to tożsame ze sprawiedliwością społeczną, najważniejszym wymiarem poszukiwań owego zbawienia. Mimo usiłowań niełatwo określić jego kategorię. Próby zdefiniowania zbawienia są rozbieżne i często sprzeczne. W każdej narodowej religii można spotkać elementy zbawcze, w tym problemy dyskryminacji, biedy, nierówności materialnych, materialnych także obaw wiązanych ze środowiskiem naturalnym. Niektórzy widzą je jako swoiste ziemie obiecane, inni inaczej. Pisząc o narodowej, polskiej wizji zbawienia autor starał się odnaleźć kilka jakościowych czynników mogących pomóc określić tożsamość zbiorową Polaków.