Abstrakt
Poznanie socjologiczne wychowania fizycznego jest samo w sobie kompletne, ale niewystarczające. W socjologicznej teorii znajdujemy wyjaśnienia funkcji społecznych i indywidualnych wychowania fizycznego, ale już nie: 1) uzasadnienie racji pochodzenia – skąd się bierze, dlaczego jest oraz 2) interpretację znaczenia – jaka wartość uzasadnia sens? Pytanie pierwsze wymaga odwołania się do filozofii pierwszej (metafizyki), a drugie do filozofii wartości, filozofii społecznej i filozofii kultury. Poszerzenie zakresu poznania wychowania fizycznego o filozoficzny wątek ukazuje tę dziedzinę wychowania jako osobliwość metafizyczną i kulturowy powszechnik trójstopniowego łańcucha przyczynowości społecznej. W realiach uczelni pedagogicznej przeistoczenie teoretyka wychowania fizycznego w postać filozofa wychowania fizycznego następuje wraz z operacją uzasadnienia sensowności bytu: przejścia od wyjaśnienia istnienia bytu w świetle prawdy o przyczynie do uzasadnienia słuszności istnienia bytu w świetle prawdy o dobru. Intelektualizacja racjonalności filozoficznej studenta jako przyszłego nauczyciela – uwzględniająca w jego kształceniu problem pochodzenia i sensu wychowania fizycznego – może wzmagać dyskretnie efektywność oddziaływań na osobowość ucznia. Celem rozważań jest ukazanie ważności myślenia metafizycznego w poszerzaniu zakresu eksplikacyjnego teorii wychowania fizycznego: od trywialności do nietrywialności.